Mỹ đang xem xét viện trợ thêm vắc-xin ngừa Covid-19 cho Việt Nam

Tối qua 24-7 và sáng nay 25-7, Việt Nam tiếp nhận thêm 3.000.060 liều vắc-xin Moderna do chính phủ Mỹ hỗ trợ thông qua Cơ chế COVAX. Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Hà Kim Ngọc vừa trả lời báo chí về tình hình vận động nguồn cung vắc-xin, thiết bị y tế.

Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Hà Kim Ngọc

- Phóng viên: Xin Đại sứ đánh giá về việc Mỹ vừa chuyển giao lô vắc-xin ngừa Covid-19 thứ hai hỗ trợ cho Việt Nam thông qua cơ chế COVAX?

+ Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Hà Kim Ngọc: Như chúng ta biết, ngày 10-7, Chính phủ Mỹ đã chuyển giao 2 triệu liều vắc-xin Moderna đầu tiên hỗ trợ Việt Nam thông qua Chương trình COVAX. Trước diễn biến phức tạp của tình hình Covid-19 tại Việt Nam, Chính phủ Mỹ quyết định tiếp tục viện trợ cho Việt Nam thêm hơn 3 triệu liều vắc-xin Moderna và lô vắc-xin thứ hai này vừa được chuyển tới Việt Nam ngày 24-7. Như vậy cho đến nay, Mỹ đã viện trợ Việt Nam 5 triệu liều vắc-xin trong tổng số 23 triệu liều dành cho 20 nước/vùng lãnh thổ châu Á. Phía Mỹ cũng cho biết đang xem xét viện trợ thêm nữa cho Việt Nam thời gian tới. Đây là sự chia sẻ, giúp đỡ kịp thời và ý nghĩa đối với Việt Nam.

Hiện nay, nhu cầu của các nước đối với nguồn vắc-xin từ Mỹ rất lớn. Mỹ đang triển khai viện trợ tới gần 50 nước/vùng lãnh thổ trên khắp thế giới. Để đảm bảo nguồn cung vắc-xin này đến được các đối tác nhanh chóng nhất, phía Mỹ đã chọn kênh phân phối chính thông qua cơ chế COVAX, như đã và đang làm với Việt Nam. Trong khi đó, Mỹ chỉ triển khai viện trợ theo cơ chế song phương với một số rất ít nước lân cận ở khu vực Trung Mỹ, do các vấn đề quy định, thủ tục và điều phối khá phức tạp từ phía Mỹ. Các cơ quan hữu trách của Chính phủ Mỹ như Hội đồng An ninh Quốc gia (thuộc Nhà Trắng), Bộ Ngoại giao trực tiếp định mức cụ thể viện trợ cho từng đối tác, sau đó thông báo và chuyển qua COVAX đến nơi tiếp nhận.

- Theo Đại sứ, việc tìm kiếm nguồn cung vắc-xin và trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng, chống Covid-19 tại Mỹ có điều gì cần lưu ý?

- Trong quá trình triển khai hết sức khẩn trương, quyết liệt công tác tìm kiếm, vận động nguồn cung vắc-xin cũng như trang thiết bị y tế phòng chống Covid-19, Đại sứ quán đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo trực tiếp, sát sao của Lãnh đạo cấp cao, Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế và các cơ quan hữu quan trong nước. Chúng tôi cũng được cộng đồng doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam ủng hộ và phối hợp chặt chẽ. Nhiều cá nhân, tổ chức người Việt tại Mỹ đã có những nỗ lực rất đáng trân trọng trong việc thúc đẩy tiếp cận các nguồn vắc-xin, thuốc điều trị và vật tư y tế của sở tại.

Nhân đây, tôi xin cung cấp một số thông tin liên quan đến cách thức quản lý và phân phối vắc-xin của Mỹ. Phía Mỹ coi vắc-xin là vấn đề thuộc an ninh quốc gia, do đó được quản lý rất chặt từ việc sản xuất, phân phối tại Mỹ, cũng như cung ứng cho các nước khác. Thời gian qua, Đại sứ quán đã triển khai vận động nhiều nguồn cung, trong đó có nguồn từ các bang và các cấp địa phương khác, các tổ chức từ thiện, hiệp hội, công ty môi giới, cá nhân có liên quan... Song cho đến nay, chưa có nguồn nào thuộc nhóm nêu trên mang lại kết quả. Nguyên nhân do chính sách quản lý thống nhất của Mỹ, theo đó các chủ thể tôi vừa đề cập không được phép giao dịch trực tiếp với các đối tác nước ngoài, kể cả khi họ có nguồn vắc-xin dôi dư; mọi nguồn cung ứng vắc-xin cho các nước đều qua một đầu mối duy nhất là Bộ Ngoại giao Mỹ.

Các công ty dược phẩm chuyên sản xuất và cung cấp vắc-xin của Mỹ như Pfizer, Moderna, Johnson and Johnson, cũng như các công ty đang thử nghiệm vắc-xin giai đoạn II - III khác, đều có quy định rất chặt chẽ là chỉ ký hợp đồng cung cấp vắc-xin thông qua kênh chính phủ các nước hoặc qua cơ chế COVAX, tuyệt đối không làm việc với các công ty tư nhân hoặc các công ty môi giới tại thời điểm hiện nay.

Xin đề nghị các đối tác trong nước khi liên hệ tìm kiếm nguồn cung ứng vắc-xin từ Mỹ lưu ý, để quí vị đỡ mất thời gian, công sức và đạt hiệu quả cao nhất.

Về trang thiết bị y tế, thuốc điều trị…, sứ quán đang tích cực triển khai quyết liệt, đồng thời kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp Mỹ và bà con người Việt tại Mỹ cùng nỗ lực vận động và tiếp cận các nguồn cung ứng. Trước mắt, phía Mỹ đang khẩn trương trao đổi với đối tác Việt Nam hoàn tất thủ tục để sớm chuyển tới Việt Nam các bộ xét nghiệm nhanh Cue Covid-19 và 75 thiết bị trữ lạnh vắc-xin trong thời gian tới.