Ngân hàng lơ là, cướp dễ ra tay

Thời gian qua, liên tiếp xảy ra các vụ cướp ngân hàng (NH) gây bất an dư luận. Qua bóc tách hồ sơ từng vụ án, cơ quan chức năng nhận định chính sự lơ là, chủ quan trong công tác bảo vệ, bảo đảm an ninh, an toàn NH đã dẫn đến trộm cướp có chiều hướng gia tăng.

5 năm, xảy ra 26 vụ cướp

Theo báo cáo của Cục Cảnh sát hình sự (C45) - Bộ Công an, từ năm 2012-2016, cả nước xảy ra 26 vụ cướp liên quan đến NH, tổ chức tín dụng (TCTD), tiệm vàng.

Sau vụ cướp xảy ra, BIDV Thừa Thiên - Huế tăng cường hơn công tác bảo vệ, bảo đảm an ninh ngân hàng Ảnh: Quang Nhật

Riêng từ đầu năm đến nay cũng đã xảy ra hàng loạt vụ cướp NH. Trong đó có 3 vụ cướp gây chấn động gồm: vụ cướp xảy ra tại Vietcombank Chi nhánh thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh ngày 26-4; vụ cướp xảy ra tại Phòng Giao dịch của HDBank ở thị trấn Gia Ray, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai ngày 1-9; vụ cướp xảy ra tại VietinBank Chi nhánh Hòa Phú, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long ngày 27-9.

Theo nhận định của C45, tội phạm cướp NH rất manh động, sử dụng bạo lực, dùng vũ khí quân dụng, vật liệu nổ để khống chế làm tê liệt sự phản ứng của nhân viên NH. Điểm chung là hầu hết các vụ cướp NH diễn ra nhanh chóng, có vụ chưa đầy 90 giây.

Phân tích từ các vụ cướp NH thời gian qua, PGS-TS - đại tá Đỗ Cảnh Thìn, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu tội phạm học và điều tra tội phạm (Học viện Cảnh sát nhân dân - Bộ Công an), cho rằng đối tượng gây án thường chọn các chi nhánh, phòng giao dịch ở thị trấn, huyện lỵ, những nơi ít người đến giao dịch. Ở những nơi này, công tác bảo vệ, bảo đảm an ninh ít được chú trọng, còn lơ là, chủ quan. Hệ thống giám sát, lực lượng bảo vệ, cách thức phòng vệ, xử lý tình huống khi xảy ra trộm cướp cũng chưa được quan tâm đúng mức.

Nói về vụ cướp vừa xảy ra tại chi nhánh VietinBank ở huyện Long Hồ, lãnh đạo một NH nhấn mạnh kẻ cướp không thể một mình liều mạng xông vào khống chế cùng lúc 9 người nếu chi nhánh được canh phòng nghiêm ngặt, bố trí nhiều nhân viên bảo vệ. "Có thể kẻ cướp đã theo dõi hoạt động của NH từ rất lâu rồi mới ra tay hành động. Trong khi đó, lực lượng bảo vệ lại quá mỏng, thiếu kỹ năng ứng phó dù được trang bị súng điện. Kinh nghiệm cho thấy nếu có công cụ hỗ trợ, mưu trí và biết chút ít võ thuật thì với khoảng cách từ 3-6 m, nhân viên bảo vệ có thể khống chế kẻ cướp chưa đầy 3 giây" - vị lãnh đạo NH chia sẻ thêm.

Dễ dàng qua lớp bảo vệ

Dù được xem là dễ bị trộm cướp nhưng trên thực tế công tác an ninh tại các điểm giao dịch NH ở nhiều tỉnh, thành không được coi trọng.

Điển hình là tại khu vực gần chợ biên giới thuộc thị trấn Tịnh Biên, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang có 5 chi nhánh NH. Trong đó chỉ có 1 chi nhánh bố trí 4 nhân viên bảo vệ, được trang bị công cụ hỗ trợ như súng điện và gậy sắt. Số chi nhánh còn lại chỉ bố trí mỗi ca làm việc 1 nhân sự, vừa làm nhiệm vụ canh gác cổng chính vừa trông xe cho khách hàng.

Dạo một vòng quanh các điểm giao dịch NH trên địa bàn TP Cà Mau (tỉnh Cà Mau) và thị xã Giá Rai (tỉnh Bạc Liêu), công tác bảo vệ an ninh, an toàn NH chưa được chú ý đúng mức. Đa số các chi nhánh, phòng giao dịch ở những địa phương này đều tổ chức hệ thống bảo vệ 2 lớp, trong đó lớp ngoài thường là nhân viên thuê từ các công ty dịch vụ bảo vệ, chủ yếu làm nhiệm vụ trông giữ xe cho khách. Lớp trong là bảo vệ nội bộ của NH, được trang bị công cụ hỗ trợ như roi điện, súng bắn đạn cao su,... Dù vậy, công tác an ninh qua 2 lớp bảo vệ này còn khá lỏng lẻo và nghiệp dư.

Bằng chứng là trong vai khách hàng đến rút tiền tại máy ATM đặt bên trong phòng giao dịch của một chi nhánh NH ở phường Hộ Phòng, thị xã Giá Rai, chúng tôi "cố tình"che mặt bằng khẩu trang, đội mũ bảo hiểm nhưng từ lúc vào rút tiền đến lúc trở ra không hề bị nhân viên bảo vệ nhắc nhở hay theo dõi.

Cũng với bộ dạng như trên, chúng tôi vào một chi nhánh NH trên đường An Dương Vương, phường 7, TP Cà Mau, không một nhân viên bảo vệ trong và ngoài cửa chính để mắt tới. Ghé vào chi nhánh một NH gần đó, chúng tôi lập tức bị nhân viên bảo vệ ngăn lại, đề nghị tháo khẩu trang và mũbảo hiểm mới cho vào. Giám đốc của chi nhánh này (đề nghị giấu tên) cho biết ngoài 3 nhân viên bảo vệ được đào tạo bài bản từ hội sở đưa xuống, chi nhánh còn ký hợp đồng hợp tác bảo vệ an ninh với công an phường.

Hỏi vì sao những nơi khác bịt mặt vào NH vẫn không bị nhắc nhở, vị giám đốc này nói: "Không thể lơ là, chủ quan như thế. Việc yêu cầu khách hàng tháo kính đen, tháo khẩu trang, nón… không chỉ là nội quy mà còn là biện pháp bảo đảm an ninh bắt buộc phải thực hiện".

Phải kịp thời chấn chỉnh

Việc tăng cường các biện pháp bảo vệ cũng ít được các NH, TCTD ở một số địa phương miền Trung coi trọng.

Trụ sở 3 tầng của chi nhánh một NH đặt trên đường Mai Xuân Thưởng, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định thường xuyên đón nhiều khách hàng đến giao dịch nhưng bên ngoài cổng chỉ có 2 bảo vệ, trong đó có một người hơn 50 tuổi. Hai vị này chủ yếu làm công việc hướng dẫn khách hàng đỗ xe và làm nhiệm vụ giữ xe. Còn bên trong NH, chỉ có 1 nhân viên bảo vệ kiêm luôn việc phát số thứ tự cho khách hàng, không trang bị công cụ hỗ trợ nào.

Còn nhớ, vào chiều tối 2-3, tại phòng giao dịch của VietinBank trên đường Ngô Quyền, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng xảy ra một vụ cướp. Đối tượng cướp tên Phan Văn Hoàng sau khi dễ dàng qua cửa chỉ với 1 nhân viên bảo vệ trong lúc giữ xe cho khách đã rút dao khống chế các nữ nhân viên NH, cướp 50 triệu đồng. Chỉ trong tích tắc, kẻ cướp rời khỏi NH trước sự bất lực của bảo vệ.

Sau vụ cướp này, một số NH trên địa bàn Đà Nẵng vẫn không rút ra bài học kinh nghiệm khi hiện nay, phần lớn các phòng giao dịch NH ở địa phương này chỉ lèo tèo 1-2 nhân viên bảo vệ, chủ yếu làm việc vặt, giữ xe cho khách.

Bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động NH, phòng ngừa trộm cướp là nhiệm vụ trọng tâm được NH Nhà nước quán triệt triển khai trong toàn hệ thống NH. Tại hội nghị tổ chức mới đây, Phó Thống đốc NH Nhà nước Đào Minh Tú yêu cầu NH Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành và các NH thương mại chỉ đạo các TCTD trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các quy định về công tác an ninh, an toàn trong hoạt động NH. Theo đó, các NH chỉ đạo TCTD trên địa bàn tăng cường công tác canh gác bảo vệ, bảo đảm an toàn tài sản tại nơi giao dịch tiền mặt; xây dựng phương án bảo vệ, chống đột nhập, cướp tiền, tài sản dưới mọi hình thức; thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn nghiệp vụ, nâng cao kỹ năng xử lý rủi ro cho nhân viên. Các chi nhánh, phòng giao dịch NH tăng cường phối hợp với các cơ quan công an, chính quyền địa phương nhằm bảo đảm an toàn, an ninh nơi giao dịch; bảo vệ tiền, tài sản của NH cũng như của khách hàng; xây dựng phương án bảo vệ, chống đột nhập, cướp tiền, tài sản dưới mọi hình thức.