Phải thẳng thắn, trách nhiệm

Phóng viên: Giao thông vận tải (GTVT); lao động - thương binh và xã hội (LĐ-TB-XH); khoa học - công nghệ; dân tộc là 4 nhóm vấn đề được Quốc hội (QH) lựa chọn chất vấn tại kỳ họp thứ 5. Theo ông, những vấn đề nào đang được cử tri và nhân dân đặc biệt quan tâm?

- ÔNG HUỲNH THANH PHƯƠNG (ĐBQH khóa XV, Ủy viên Ủy ban Đối ngoại của QH): Theo chương trình kỳ họp, phiên chất vấn được tổ chức trong 2 ngày rưỡi. Các lĩnh vực nêu trên đều được cử tri và nhân dân cả nước quan tâm. Trong đó, vấn đề hỗ trợ doanh nghiệp (DN) phục hồi sản xuất kinh doanh, giảm đến mức thấp nhất tình trạng cắt giảm lao động đang đặc biệt "nóng". Vấn đề ùn tắc đăng kiểm gây tổn thất "kép" cho DN và người dân nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp giải quyết dứt điểm cũng được người dân cả nước theo dõi sát sao và đòi hỏi có những giải pháp cụ thể của các bộ, ngành. Chuyện hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, giảm ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn cũng là nguyện vọng của nhiều cử tri.

Từ những vấn đề được cử tri và nhân dân quan tâm, ĐB kỳ vọng và đề nghị gì ở phần trả lời của các bộ trưởng, trưởng ngành tại phiên chất vấn?

- Cá nhân tôi cùng các ĐBQH khác và đông đảo cử tri đều mong các vị bộ trưởng, trưởng ngành được chọn trả lời chất vấn lần này nhìn thẳng vào thực tế, sẵn sàng nhận trách nhiệm do công tác quản lý nhà nước của ngành mình, bất luận là do nguyên nhân gì.

Mong các "tư lệnh" không đùn đẩy, không né tránh, không đỗ lỗi; chủ động trong tham mưu, quyết liệt đề ra các phương hướng, nhiệm vụ và lộ trình cụ thể nhằm khắc phục những hạn chế, vướng mắc mà qua chất vấn ĐBQH chỉ ra.

Đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Phương kỳ vọng trong phiên chất vấn, các bộ trưởng, trưởng ngành sẵn sàng nhận trách nhiệm và đưa ra được giải pháp hiệu quả giải quyết các khó khăn, vướng mắc. Ảnh: MINH PHONG

Người lao động mất việc tăng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến bảo đảm an sinh xã hội. Giải pháp giải quyết vấn đề này chắc hẳn sẽ làm nóng nghị trường?

- Được biết số lao động mất việc làm trong quý I/2023 là 149.000 người, tăng 39.000 người so với quý IV/2022. Số DN gặp khó khăn phải cắt giảm lao động chủ yếu ở ngành dệt may, da giày, chế biến gỗ, sản xuất, lắp ráp linh kiện điện tử.

Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tạo việc làm cho người lao động giai đoạn hiện nay là một trong những nội dung thuộc lĩnh vực LĐ-TB-XH mà ĐBQH sẽ chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH. Do đó, bộ trưởng cần đưa ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả để ổn định việc làm cho người lao động; có giải pháp hỗ trợ kịp thời cho người lao động thất nghiệp, mất việc làm để bảo đảm an sinh, trật tự, an toàn xã hội.

Thực tế cho thấy việc cắt giảm lao động trong các DN hiện nay chủ yếu là vì lý do kinh tế: khó khăn trong việc tìm kiếm đơn hàng, phát triển thị trường nước ngoài... Để kịp thời hỗ trợ DN ổn định sản xuất - kinh doanh nhằm hạn chế tình trạng DN phải cắt giảm lao động là thách thức không chỉ riêng của ngành LĐ-TB-XH mà của cả hệ thống chính trị. Do đó, cần có những giải pháp đồng bộ, hiệu quả cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn.

Tình trạng ùn tắc đăng kiểm cũng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của DN, gây bức xúc trong nhân dân. Ông kỳ vọng gì ở Bộ trưởng Bộ GTVT khi trả lời chất vấn ĐBQH về vấn đề này?

- Theo báo cáo của Chính phủ, hiện nay các cơ quan chức năng đã bắt giữ hơn 600 lãnh đạo, đăng kiểm viên tại 104 trung tâm đăng kiểm do những sai phạm trong thực thi công vụ. Điều này dẫn đến hệ lụy thiếu trầm trọng đội ngũ kiểm định viên, gây ùn tắc đăng kiểm khiến nhiều phương tiện kinh doanh không thể hoạt động, góp phần gây khó khăn cho doanh nghiệp. Vụ việc đang được các cơ quan chức năng điều tra. Tuy nhiên, điều đáng nói ở đây là những sai phạm có tính hệ thống, diễn ra trong thời gian dài, nhưng chậm được phát hiện, xử lý. Trách nhiệm này thuộc về Bộ GTVT.

Tình trạng quá tải đăng kiểm ôtô kéo dài thời gian qua đã trở thành thảm họa đối với ngành vận tải và điều đáng lo nhất là không biết bao giờ mới chấm dứt. DN dịch vụ vận tải phải gánh chịu thiệt hại một cách bất công vì những lỗi không phải của họ. Vì vậy, Bộ GTVT phải nhanh chóng có giải pháp để bù đắp thiệt hại cho những cá nhân, tổ chức bị tổn thất nặng nề do ùn tắc đăng kiểm gây ra. Quan trọng hơn là phải có biện pháp linh hoạt để giải quyết tắc nghẽn đăng kiểm, từng bước đưa hoạt động đăng kiểm trở lại bình thường. Trong phiên chất vấn này, kỳ vọng "tư lệnh" ngành GTVT sẽ có những giải đáp thấu đáo, thẳng thắn...

Hơn hết, người dân mong mỏi là những chuyển biến tích cực sau chất vấn và trả lời chất vấn. Từ các phiên chất vấn đã qua, ĐB đánh giá như thế nào về việc thực hiện các cam kết trong nghị quyết của các bộ trưởng, trưởng ngành?

- Qua hoạt động chất vấn tại các kỳ họp, đa số bộ trưởng, trưởng ngành đều thực hiện tốt những nội dung mà QH đề ra trong nghị quyết; xác định phạm vi, trách nhiệm, có phân công phân nhiệm cụ thể, rõ ràng. Tuy nhiên, cũng phải khách quan nhìn nhận rằng có những nội dung cần thời gian, sự chủ động phối hợp của nhiều cơ quan, đơn vị thì mới có thể giải quyết dứt điểm được. Bởi thực tiễn luôn phong phú, diễn biến nhanh, khó lường, nhất là dưới tác động của tình hình thế giới nhiều biến động.

Không khí phiên chất vấn và trả lời chất vấn sôi nổi là điều mà nhân dân rất mong đợi tại các kỳ họp. Theo ĐB, QH khóa XV đã đổi mới hoạt động này như thế nào để không ngừng nâng cao vai trò giám sát?

- Đổi mới để hoạt động của QH ngày càng chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn, trách nhiệm hơn là điều mà cử tri và nhân dân cả nước, cũng như tất cả ĐBQH luôn hướng đến. Mang hơi thở của cuộc sống, những vấn đề mà xã hội quan tâm đến với nghị trường QH chính là đáp ứng nguyện vọng, mong muốn của nhân dân. Chỉ có như vậy thì ĐBQH, QH mới hoàn thành trọng trách của mình, đáp ứng kỳ vọng của cử tri cả nước.