Phí chồng phí

Trong 22 cảng hàng không đang được ACV quản lý, 3 sân bay lớn là Nội Bài, Tân Sơn Nhất và Đà Nẵng sẽ được lắp đặt thiết bị; 2 cảng khác đã hoàn thành xây dựng hạ tầng, số cảng còn lại đã lập dự án đầu tư.

Theo dự án nói trên, phương tiện sẽ được chụp biển số xe tại đường dẫn vào nhà ga. Tại điểm thu phí khi ra sân bay, nếu xe dừng đỗ đón trả khách trong khoảng thời gian miễn phí (10 phút) thì barie sẽ tự mở, còn nếu vượt quá 10 phút thì tài xế phải trả phí. Mức phí phải trả tương đương với phí dịch vụ đỗ (đậu) xe.

Cơ sở pháp lý của việc thu phí này bị hoài nghi. Bởi lẽ, cách đây nhiều năm, hoạt động thu phí BOT đường dẫn ra vào sân bay đã được cơ quan chức năng thanh tra và kết luận là không đúng quy định pháp luật; thì nay, thu phí dừng xe quá giờ này cũng sai?

Đơn vị chủ trì dự án phải giải thích cho người dân rõ nhiều điểm bất hợp lý, chưa được làm sáng tỏ, có tính chất quyết định đến sự đồng thuận của dân chúng.

Thứ nhất, cơ sở nào để đưa ra mức thời gian 10 phút mà không phải là 15 hay 20 phút? ACV đã thực hiện khảo sát và tính toán khoa học chưa? Nếu không thì việc ấn định khoảng thời gian "cứng" như vậy là tùy tiện.

Thứ hai, đặt vấn đề về mức 10 phút như trên là bởi liên quan chặt chẽ đến tình hình hạ tầng thực tế tại các sân bay, nhất là các sân bay lớn như Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Sảnh đón - đưa (đặc biệt là ga quốc nội) ở những nơi đó thường xuyên chật chội và ùn tắc. 10 phút làm sao đủ! Đó là chưa nói trong sân bay có thể không tắc nhưng gặp khi những tuyến đường ven sân bay đang ùn, xe bị kẹt nối đuôi không thể rời sân bay được, lúc đó chủ xe /tài xế phải đóng tiền vượt quá thời gian là oan ức!

Thứ ba, rõ ràng là phí chồng phí. Người đi máy bay đã phải trả rất nhiều loại phí khi mua vé rồi (hãng hàng không thu hộ), như lệ phí sân bay, phí an ninh..., do vậy họ có quyền tiếp cận sân bay - nơi bán dịch vụ cho họ. Đó là chưa nói - như Tân Sơn Nhất lâu nay - mọi phương tiện khi rời khỏi sân bay đều phải đóng phí (qua trạm). Khoản phí này chủ xe phải chịu, nếu đi taxi thì tài xế taxi cũng cộng gộp vào tiền cước khách hàng phải trả. Mà thu phí chồng phí thì trái luật!

Thứ tư, sẽ không tránh khỏi tình trạng hỗn độn, mất an toàn ở khu vực đưa đón bởi cánh chạy xe bị sức ép khung thời gian 10 phút nên sẽ cẩu thả hơn, chen lấn, phóng vượt..., nguy cơ tai nạn tiềm ẩn, rất nguy hiểm. Khi đó thì lợi bất cập hại.

Vậy phải làm cách nào khác? Nhiều quốc gia trên thế giới quy định thời gian tạm dừng là 3 phút hoặc 5 phút, quá mức thời gian ấy, xe phải rời sân bay. Nếu muốn đỗ lâu thì vào bến và trả tiền theo khung giờ. Trước nay ở ta cũng làm vậy, giờ muốn chống quá tải thì giải pháp khả thi nhất là cải tạo, nâng cấp không gian và hạ tầng sân bay. Thu phí không phải là giải pháp đúng để tránh ùn tắc, trừ phi bên thu cốt muốn có thật nhiều tiền!