Quốc hội chất vấn "hỏi nhanh, đáp gọn", đi sâu các vấn đề nhân dân bức xúc

Ngày 24-3, Quốc hội khoá XIV khai mạc kỳ họp thứ 11, kỳ họp cuối cùng của khoá này. Phát biểu khai mạc kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, kỳ họp này là dịp để đánh giá, nhìn nhận lại những thành tựu, kết quả đã đạt được, những tồn tại, hạn chế, trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp, tư pháp và các mặt công tác khác, từ đó phân tích rõ nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm để làm cơ sở cho việc tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động trong nhiệm kỳ tới.

"Có thể nói, đây là kỳ họp mang tính cầu nối, góp phần vào việc chuyển giao nhiệm kỳ của các cơ quan trong bộ máy nhà nước"- Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.

Về chương trình kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết ngoài các nội dung đánh giá nhiệm kỳ Quốc hội, Chính phủ..., Quốc hội sẽ dành khoảng 7 ngày để xem xét, quyết định việc miễn nhiệm, bầu, phê chuẩn một số nhân sự cấp cao trong bộ máy nhà nước để ổn định về mặt tổ chức và cán bộ, đáp ứng kịp thời yêu cầu triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Cũng tại phiên khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã trình bày báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khoá XIV. Trong 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với sự kế thừa và phát huy kinh nghiệm của các nhiệm kỳ trước, Quốc hội khóa XIV ngày càng thể hiện sâu sắc là hiện thân của khối đại đoàn kết dân tộc, luôn sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ hoạt động, nghiên cứu, thận trọng, nhưng quyết đoán kịp thời; nêu cao tinh thần trách nhiệm, luôn hành động vì lợi ích của nhân dân, của đất nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ đặt ra trên các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng và hoạt động đối ngoại.

Nhìn lại 5 năm trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Chủ tịch Quốc hội cho rằng những quyết sách này đã có tác động, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, gắn với nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh, trong đó có những vấn đề mới, khó, phức tạp, chưa có tiền lệ.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, đặc biệt do ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, dịch bệnh trong năm 2020, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kịp thời có những quyết định mới hoặc điều chỉnh các chính sách cho phù hợp với yêu cầu tại từng thời điểm, nhất là các vấn đề kinh tế - xã hội "nóng", nổi bật, mới phát sinh.

Trên cơ sở thảo luận kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng, khẳng định tính đúng đắn, sự cần thiết, Quốc hội đã quyết định chủ trương đầu tư một số dự án, công trình quan trọng quốc gia như đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành; xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam; quyết định dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc kỳ họp thứ 11, Quốc hội khoá XIV

Trong nhiệm kỳ khoá XIV, Quốc hội đã đổi mới một cách cơ bản, toàn diện quy trình xây dựng, ban hành luật, pháp lệnh theo hướng tách bạch quy trình xây dựng chính sách và quy trình soạn thảo; tăng cường tính công khai, minh bạch trong xây dựng, ban hành văn bản; huy động trí tuệ của xã hội vào hoạt động xây dựng pháp luật.

Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội đã báo cáo những nét nổi bật của khoá XIV trong hoạt động giám sát. Theo đó, giám sát chuyên đề tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả rõ nét, lựa chọn "trúng" và "đúng" vấn đề.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tiếp tục có nhiều đổi mới, là nội dung thu hút sự quan tâm đặc biệt của đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước. Các nhóm vấn đề chất vấn được xem xét, cân nhắc lựa chọn kỹ, là những vấn đề lớn, bức xúc nổi lên trong đời sống kinh tế - xã hội.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, sôi nổi, có tính xây dựng cao. Cách thức chất vấn và trả lời chất vấn được cải tiến theo hướng "hỏi nhanh, đáp gọn", đã tạo điều kiện để tăng số đại biểu Quốc hội chất vấn, tranh luận, nâng cao chất lượng câu hỏi và câu trả lời.

"Các đại biểu Quốc hội thể hiện sự tâm huyết, bám sát nội dung, tranh luận làm rõ vấn đề, phản ánh sâu sắc, đầy đủ ý chí và nguyện vọng của cử tri cũng như làm rõ được trách nhiệm của người được chất vấn. Người trả lời chất vấn trả lời thẳng thắn, thể hiện thái độ nghiêm túc, cầu thị; cam kết và đưa ra nhiều giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm tạo sự chuyển biến trong lĩnh vực phụ trách"- Chủ tịch Quốc hội báo cáo tại phiên họp.

Đối với việc lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, Chủ tịch Quốc hội khẳng định được tiến hành nghiêm túc, công khai, minh bạch, bảo đảm đúng quy trình, thủ tục, phát huy vai trò, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội.

Kết quả lấy phiếu tín nhiệm không chỉ là thước đo hiệu quả hoạt động của người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, mà còn là nguồn động lực để những người được tín nhiệm cao tiếp tục phát huy, cống hiến, những người chưa được tín nhiệm cao phấn đấu khắc phục khuyết điểm, nâng cao hiệu quả công việc.