Quyết liệt giải ngân vốn đầu tư công

Ngày 20-10, Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM tổ chức hội nghị chuyên đề về công tác giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn thành phố. Theo chỉ đạo của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên, đây là hội nghị nhìn thẳng sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật, nhất là trong bối cảnh thành phố đã làm những việc cần làm, phải làm nhưng tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp.

7 nguyên nhân chậm trễ

Số liệu từ Ban Cán sự Đảng UBND TP HCM cho thấy tính đến hết ngày 6-10, thành phố đã giải ngân vốn đầu tư công hơn 22.000 tỉ đồng, đạt 32%. Tuy tỉ lệ còn khiêm tốn nhưng xét về giá trị tuyệt đối số vốn đã giải ngân thì TP HCM cùng với TP Hà Nội là 2 địa phương giải ngân nhiều nhất nước. Phó Chủ tịch UBND thành phố Võ Văn Hoan cho biết tổng số vốn đầu tư công năm 2023 của thành phố là gần 68.500 tỉ đồng. Con số này gấp 2 lần kế hoạch đầu tư công năm 2022 và tương đương 10% tổng mức vốn đầu tư công của cả nước (711.000 tỉ đồng).

Thống kê từ Ban Cán sự Đảng UBND thành phố cho thấy có 8/60 đơn vị chủ quản, chủ đầu tư và 5/22 địa phương giải ngân đạt trên 51% (mức bình quân cả nước), với số vốn hơn 2.400 tỉ đồng. Có 34/60 đơn vị chủ quản, chủ đầu tư và 17/22 địa phương giải ngân thấp hơn 51%, với số vốn hơn 19.100 tỉ đồng. Có 18/60 đơn vị chủ quản, chủ đầu tư chưa giải ngân, số vốn phải giải ngân là hơn 5.900 tỉ đồng.

Về khả năng giải ngân đến hết năm 2023, có 1.807 dự án được các chủ đầu tư xác định sẽ giải ngân đạt 95% tổng kế hoạch vốn được giao là hơn 27.700 tỉ đồng. Có 233 dự án dự kiến giải ngân dưới 95%, với số vốn dự kiến không giải ngân được là hơn 19.500 tỉ đồng.

Mổ xẻ 233 dự án trên, Ban Cán sự Đảng UBND thành phố chỉ ra 7 nhóm nguyên nhân. Đó là bị ảnh hưởng bởi công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chậm thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch; nhà thầu thi công không đủ năng lực tiếp tục thực hiện; do giá trị quyết toán thực tế dự án thấp hơn dự kiến đăng ký vốn của các chủ đầu tư; chậm thực hiện thủ tục quyết toán dự án; chậm thực hiện thủ tục khác có liên quan; do nguyên nhân chủ quan từ các chủ đầu tư.

Qua khảo sát, giám sát chuyên đề, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Lệ cho rằng có nguyên nhân khách quan khi gặp vướng mắc trong thực thi các quy định liên quan đến nguồn vốn đầu tư công. Về chủ quan, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, cá nhân liên quan trong công tác đầu tư công trên địa bàn thành phố có lúc, có nơi còn chưa được xác định rõ, dẫn đến việc phối hợp, trao đổi thông tin chưa hiệu quả, làm ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên trao đổi cùng các đại biểu tại hội nghị

Quyết liệt hành động

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi khẳng định Ban Cán sự Đảng UBND thành phố sẽ tập trung điều hành quyết liệt, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra cho thời gian còn lại của năm 2023. Đồng thời đề nghị Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM, cấp ủy các cấp quan tâm lãnh đạo cụ thể từng nội dung và có kiểm tra thường xuyên tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Nếu không đạt được tỉ lệ giải ngân trên 95% thì cũng không được thấp hơn 80%. Bên cạnh đó, đề nghị Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM quan tâm chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng, công tác tái định cư, giải quyết các khiếu nại, từ đó đẩy nhanh công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, thực hiện các dự án.

Chủ tịch UBND TP HCM cũng kiến nghị Đảng đoàn HĐND TP HCM phối hợp, nghiên cứu vận dụng Nghị quyết 98 để rút ngắn, đẩy nhanh thủ tục liên quan các dự án đầu tư công. Đối với các địa phương, ông Phan Văn Mãi yêu cầu có dự án đủ điều kiện giải ngân trong năm nay mạnh dạn đăng ký để bố trí vốn. Việc phê bình, xem xét thi đua với tập thể, cá nhân trong công tác đầu tư công sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc trong thời gian tới.

Kết luận hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên nhìn nhận dù tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt mục tiêu đề ra nhưng 9 tháng qua, toàn hệ thống chính quyền thành phố đã nỗ lực, cố gắng, tỉ lệ tăng lên từng quý. "Điều này rất đáng ghi nhận, cho thấy sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của lãnh đạo UBND thành phố, các sở, ngành, quận, huyện và TP Thủ Đức" - Bí thư Thành ủy TP HCM đánh giá.

Trong thời gian tới, ông Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM cam kết sẽ lãnh đạo, chỉ đạo sát sao công tác giải ngân vốn đầu tư công; quyết liệt hơn trong công tác kiểm tra, giám sát các dự án. Đối với việc chế tài, xử lý trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị khi để tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp, Bí thư Thành ủy TP HCM yêu cầu Ban Cán sự Đảng UBND thành phố chỉ đạo UBND thành phố có văn bản cụ thể về việc này. "Ai, đơn vị nào không làm mà không có lý do khách quan thì sẽ chịu trách nhiệm như thế nào? Phải nêu rõ ràng như vậy" - ông Nguyễn Văn Nên nói.

Bí thư Thành ủy TP HCM cũng đề nghị các đơn vị, địa phương, chủ đầu tư, chủ dự án, người đứng đầu có cam kết gửi Ban Cán sự Đảng UBND thành phố và Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM để đạt mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công đề ra. "Chậm nhất đến giữa tuần sau, Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM phải nhận được cam kết này. Ai không làm sẽ bị loại ra khỏi công việc. Cấp trên hay cấp dưới đều phải làm, để tự thúc giục, làm động lực cho mình hoàn thành công việc" - ông Nguyễn Văn Nên yêu cầu.