Sửa Luật Đất đai: Cần quy định bắt buộc thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất

Ngày 22-9, tiếp tục chương trình Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Phát biểu gợi mở một số nội dung thảo luận tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định việc xây dựng, hoàn thiện dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh việc sửa đổi Luật Đất đai phải có sự cố gắng gấp bội mới đáp ứng yêu cầu. Đồng thời lưu ý những vấn đề đặt ra nhưng chưa đủ độ chín, chưa đúng với tinh thần nghị quyết Trung ương tuyệt đối không đưa vào dự thảo luật, chỉ cụ thể hóa những vấn đề đã chín, đã đủ rõ và có quyết sách của Trung ương.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì phiên họp

Theo Chủ tịch Quốc hội, dự án luật sửa đổi, bổ sung các vướng mắc, bất cập trong thực tiễn nhưng phải bảo đảm tính tổng thể, chiến lược lâu dài, tuyệt đối tránh hợp thức hóa các vi phạm hiện nay. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cơ quan soạn thảo cần đánh giá kỹ lưỡng, trong quá trình xây dựng luật cần tách bạch quan hệ đất đai mang tính chất công với quan hệ đất đai mang tính chất tư.

Thẩm tra dự án luật, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho biết Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy hồ sơ dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đã cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định nhưng thời hạn gửi hồ sơ dự án để thẩm tra vẫn chưa bảo đảm theo quy định, ảnh hưởng đến công tác thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát bố cục của dự thảo Luật để bảo đảm tính logic, hệ thống của các quy định. Bên cạnh đó, qua rà soát sơ bộ cho thấy có khoảng hơn 80/240 điều có nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết. Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát các nội dung này để luật hóa tối đa các vấn đề có thể quy định ngay trong luật.

Cơ quan thẩm tra đã đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, rà soát một số nội dung cụ thể trong dự án luật. Về đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư (quy định tại điều 65), đấu giá quyền sử dụng đất (điều 66) và đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp đất chưa được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (điều 67), Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị tiếp tục rà soát, bảo đảm phân biệt rõ với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, trường hợp không phải thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh tại phiên họp ngày 22-9

Đồng thời, rà soát quy định về đấu giá quyền sử dụng đất tại dự thảo luật, tránh mâu thuẫn, có cách thức xử lý tranh chấp khi nhà đầu tư trúng đấu giá quyền sử dụng đất nhưng người sử dụng đất vẫn không chịu di dời.

"Việc cho phép đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp đất chưa được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tiềm ẩn nguy cơ gây khiếu nại, tố cáo về đất đai, do đó, cần được rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm tính khả thi trong thực hiện" - ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.

Về giá đất cụ thể quy định tại điều 134 dự thảo luật, để bảo đảm tính độc lập, khách quan, trung thực trong xác định giá đất, cơ quan thẩm tra cho rằng cần quy định việc thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất là bắt buộc.

Cũng theo cơ quan thẩm tra, thành viên Hội đồng Thẩm định giá đất phải là các chuyên gia, cơ quan chuyên môn có liên quan đến hoạt động định giá đất, bảo đảm tính độc lập với cơ quan có thẩm quyền quyết định giá đất cụ thể.

Đáng chú ý, dự thảo Luật cũng chưa làm rõ các khái niệm và cách xác định "vùng giá trị đất", "giá thửa đất chuẩn", cơ quan có trách nhiệm xây dựng hồ sơ giá đất cho từng vùng giá trị đất và đến từng thửa đất tại điều 134 dự thảo luật.