Tay giúp người, tay móc túi!

Riêng vụ án tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Hà Nội đã khá rõ ràng, Giám đốc CDC TP Hà Nội, ông Nguyễn Nhật Cảm và nhiều người liên quan đã bị bắt. Cơ quan công an chính thức công bố, giá máy này chỉ 2,3 tỉ đồng đã bị nâng khống, mua bán lòng vòng để bán cho CDC TP Hà Nội đến 7 tỉ đồng. Trong lúc dịch bệnh hoành hành, tình thế cấp bách, các cơ quan chức năng phải tạo cơ chế riêng để kịp thời phục vụ người dân thì có kẻ rình rập kiếm lợi.

Cũng mua máy xét nghiệm Realtime PCR với giá hơn 7 tỉ đồng nhưng ông Trần Văn Kiệm, Giám đốc CDC tỉnh Quảng Nam, cho rằng trung tâm chỉ là nơi "thụ hưởng" từ Sở Y tế tỉnh Quảng Nam chứ không hề biết giá. Còn giám đốc Sở Y tế thì cho rằng giá này đã được UBND tỉnh duyệt. Tương tự, Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh mua máy với giá hơn 7 tỉ đồng và giám đốc sở cho biết mua với giá rất rẻ, thủ tục rất chuẩn.

Một loại máy Realtime PCR

Chuẩn đến đâu chưa rõ nhưng từ khi cơ quan công an tuyên bố thiết bị này chỉ 2,3 tỉ đồng thì nhiều địa phương rất "nhạy cảm" khi nói về giá máy đã mua. Trong khi đó, tỉnh Quảng Trị cũng mua loại máy này để phục vụ người dân chỉ với giá... 1,5 tỉ đồng. Dư luận đang chờ câu trả lời thuyết phục từ những địa phương này.

Giá cả cụ thể đã được cơ quan công an xác nhận. Nếu giá mua cao bất thường, cho dù quy trình có chuẩn thì cũng phải xem lại năng lực thẩm định của cá nhân và tập thể các cơ quan chức năng địa phương. Nói thẳng ra, đã là cơ quan quản lý về y tế, chẳng thể nào ngờ nghệch với giá cả những thiết bị y tế quan trọng như thế này. Cho rằng không thông hiểu thì cũng không khó để kiểm tra và đối chiếu vì các công ty sản xuất thiết bị y tế nước ngoài luôn công bố giá bán và có nhân viên tư vấn cụ thể.

Theo các chuyên gia kinh tế, thị trường thiết bị y tế của Việt Nam mỗi năm hơn 1,1 tỉ USD, trong đó hơn 90% phải nhập khẩu. Công tác đấu thầu thiết bị vào các cơ sở y tế công rất nhiêu khê và phức tạp. Đối với trường hợp cụ thể về máy xét nghiệm Realtime PCR, để minh bạch đối với dư luận, thiết nghĩ Bộ Y tế cần một cuộc thanh tra các sở y tế ở những địa phương đã mua máy. Điều này nhằm ngăn chặn những kẻ trục lợi trên sức khỏe người bệnh và kiểm soát chất lượng các loại máy được mua lòng vòng qua nhiều doanh nghiệp. Nhưng quan trọng hơn là phải loại được những người trục lợi theo kiểu tay này chữa bệnh, tay kia móc túi của bệnh nhân. Dù quy trình chặt chẽ đến đâu nhưng cũng khó ngăn được những kẻ thiếu lương tâm khoác chiếc áo blouse trắng len lỏi trong bộ máy.

Y tế là lĩnh vực mang tính sống còn của quốc gia và hoạt động của lĩnh vực này cùng với giáo dục, an sinh... là những tiêu chí quan trọng để đánh giá sự thành công của quản trị xã hội. Trong lúc hàng vạn y - bác sĩ đang ngày đêm vắt sức vì bệnh nhân thì chúng ta không thể chấp nhận những kẻ nhân danh nghề y, chỉ phù phép vài chữ ký là rủng rỉnh nhét vào túi mình tiền tỉ.