TP HCM đề xuất 7 giải pháp phát triển kinh tế tri thức

Ngày 27-1, ngày làm việc thứ ba, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII (Đại hội XIII) của Đảng làm việc tại hội trường, thảo luận các văn kiện đại hội. Ông Nguyễn Thành Phong - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP HCM - đã trình bày tham luận "Phát triển kinh tế tri thức - Kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn từ TP HCM".

Xu hướng chung của kinh tế thế giới

Theo Chủ tịch UBND TP HCM, kinh tế tri thức đã và đang trở thành xu hướng phát triển chung của kinh tế thế giới. TP HCM luôn xác định tầm quan trọng của việc phát triển kinh tế tri thức trong định hướng, chiến lược phát triển.

TP HCM đã thành lập và phát triển chuỗi Công viên Phần mềm Quang Trung, Khu Công nghệ cao, Khu Nông nghiệp Công nghệ cao, Trung tâm Ươm tạo chuyên về trí tuệ nhân tạo, Viện Khoa học và Công nghệ tính toán… Riêng Khu Công nghệ cao đã thu hút 162 dự án với tổng mức đầu tư hơn 7,65 tỉ USD, giá trị sản xuất sản phẩm công nghệ cao năm 2020 đạt hơn 20 tỉ USD, năng suất lao động bình quân gấp 20 lần năng suất lao động bình quân của TP, thu hút nhiều tập đoàn đa quốc gia mạnh về công nghệ.

Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong phát biểu tại Đại hội XIII của Đảng ngày 27-1 Ảnh: NHƯ Ý

Theo Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, TP HCM là địa phương đầu tiên ban hành Chương trình chuyển đổi số nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế số, chính quyền số và xã hội số; ban hành Chương trình xây dựng TP trở thành đô thị thông minh. Đặc biệt, TP đang nghiên cứu lập, xây dựng quy hoạch khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông gắn với việc thành lập TP Thủ Đức. Khu vực này kỳ vọng góp phần thiết lập chuỗi giá trị gia tăng trên nền tảng công nghệ cao, hạ tầng kỹ thuật và xã hội hiện đại theo chuẩn quốc tế, hỗ trợ tài chính hiệu quả cho doanh nghiệp, là đòn bẩy và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

"Dự kiến TP Thủ Đức sẽ đóng góp 30%-35% GRDP của TP HCM, chiếm khoảng 7% GDP cả nước" - ông Nguyễn Thành Phong cho biết.

Năm 2020, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 131 về tổ chức chính quyền đô thị tại TP HCM, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1111 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập TP Thủ Đức thuộc TP HCM. Đây là cơ sở quan trọng giúp TP hình thành tổ chức bộ máy đủ mạnh để có thể hiện thực hóa mục tiêu trên.

TP HCM cũng tập trung nâng cao năng lực dự báo, điều chỉnh chính sách của chính quyền TP HCM để hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm quản lý và phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số trong điều kiện phát triển mới; nâng cao năng lực của cán bộ, công chức, viên chức, đáp ứng yêu cầu quản lý, phát triển kinh tế tri thức. Ban hành nhiều cơ chế, chính sách thu hút các nhà khoa học, trí thức, kiều bào tham gia vào mọi lĩnh vực trong đời sống kinh tế - xã hội của TP, đóng vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế tri thức...

Xu hướng tất yếu

Với những kinh nghiệm của mình, tại Đại hội XIII, TP HCM đã đề xuất 7 giải pháp trọng tâm phát triển kinh tế tri thức trong thời gian tới.

Thứ nhất, đổi mới cơ chế, chính sách, tạo lập một khuôn khổ pháp lý mới phù hợp với sự phát triển nền kinh tế tri thức. Cần thiết xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế tri thức giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Thứ hai, phát triển mạnh nguồn lao động chất lượng cao, nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài. Tập trung đầu tư phát triển giáo dục, cải cách giáo dục theo hướng tăng cường thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn; đàm phán, hợp tác, chuyển giao chương trình đào tạo tiên tiến của các nước trong khu vực và trên thế giới.

Thứ ba, tăng cường năng lực khoa học - công nghệ quốc gia để có thể tiếp thu, làm chủ, vận dụng sáng tạo các tri thức khoa học - công nghệ mới nhất của thế giới cần thiết cho phát triển của đất nước, từng bước sáng tạo công nghệ đặc thù của đất nước, xây dựng nền khoa học - công nghệ tiên tiến của Việt Nam.

Thứ tư, đầu tư phát triển mạnh mẽ hạ tầng công nghệ thông tin.

Thứ năm, ban hành các cơ chế, chính sách để hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp, hỗ trợ, khuyến khích, thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư cho khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Thứ sáu, không ngừng cải cách, đổi mới để bảo đảm vai trò dẫn dắt, quản lý của nhà nước đối với nền kinh tế. Cần có cơ chế đặc thù để các khu công nghệ cao, khu công viên phần mềm phát huy vai trò là trung tâm đổi mới sáng tạo.

Thứ bảy, tích cực và chủ động hội nhập quốc tế nhằm tranh thủ nguồn ngoại lực, kết hợp nội lực để bắt kịp xu thế phát triển khoa học - công nghệ tiên tiến, phục vụ cho mục tiêu hiện đại hóa lực lượng sản xuất của đất nước.

Theo Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, phát triển kinh tế tri thức là xu hướng tất yếu, bảo đảm cho đất nước phát triển nhanh và bền vững, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. 

Ông TRẦN THANH MẪN - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ:

Mặt trận phải hướng mạnh về cơ sở

Mặt trận phải thường xuyên đổi mới cho phù hợp với thực tiễn, quán triệt phương châm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh".

Hoạt động của Mặt trận phải hướng mạnh về cơ sở, phát huy tốt hơn vai trò của các tổ chức thành viên, của Ban Công tác Mặt trận ở hơn 100.000 địa bàn dân cư trong cả nước; tập hợp sức mạnh của 100 triệu đồng bào trong nước và đồng bào ta ở nước ngoài, cùng hiệp lực, quyết tâm, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Đại tướng TÔ LÂM - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an:

Bảo vệ lợi ích quốc gia, chủ quyền và an ninh của đất nước

Chúng ta phải huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN.

Chủ động nắm chắc tình hình từ sớm, từ xa, từ cơ sở trong mọi tình huống; nắm tình hình từ khi mới khởi nguồn các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự để kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp, cơ chế, chính sách, pháp luật phù hợp để bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, chủ quyền và an ninh của đất nước; chủ động ngăn ngừa, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; bảo vệ an ninh, an toàn các sự kiện chính trị của đất nước...

Thượng tướng PHAN VĂN GIANG - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng:

Xây dựng quân đội chính quy, tinh nhuệ

Kiên quyết, kiên trì, xử lý kịp thời, linh hoạt, mềm dẻo, có hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là tình hình biển Đông, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.

Mục tiêu là xây dựng quân đội nhân dân cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; ưu tiên hiện đại hóa một số quân chủng, binh chủng, lực lượng, tạo tiền đề vững chắc để phấn đấu từ năm 2030 xây dựng quân đội hiện đại.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước NGUYỄN THỊ HỒNG:

Hạn chế "tín dụng đen"

Nhiệm kỳ 2021-2025, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, hỗ trợ nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Bên cạnh đó, mở rộng tín dụng và tích cực triển khai các chương trình tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, khuyến khích tổ chức tín dụng phát triển các sản phẩm tín dụng đáp ứng nhu cầu hợp pháp của người dân, đặc biệt là các đối tượng thu nhập thấp, góp phần hạn chế "tín dụng đen".

P.V.Thế ghi