Ngày 5-5, UBND TP HCM tổ chức hội thảo khoa học định hướng phát triển TP HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Hội thảo có sự tham dự của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên; lãnh đạo các bộ, ngành trung ương. Đặc biệt là sự có mặt của lãnh đạo các tỉnh, thành lân cận TP và các chuyên gia, nhà khoa học.
Khẳng định khát vọng vươn lên
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh TP đặt mục tiêu đến năm 2025 là đô thị thông minh, thành phố dịch vụ, công nghiệp theo hướng hiện đại, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, động lực tăng trưởng của Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước; tầm nhìn đến năm 2045 sẽ trở thành trung tâm về kinh tế, tài chính của châu Á, phát triển bền vững, có chất lượng sống cao. Để làm được điều đó, TP nhận thức cần phân tích, đánh giá, dự báo các yếu tố, điều kiện phát triển đặc thù, nhất là khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của TP. Đồng thời tìm kiếm các mô hình, giải pháp đột phá để phát triển TP trong bối cảnh mới. "Do đó, việc tổ chức hội thảo là một trong nhiều giải pháp để TP lắng nghe các ý kiến, hiến kế nhằm hiện thực hóa khát vọng phát triển, vươn lên mạnh mẽ của TP, hướng tới là một đại đô thị thông minh, năng động, sáng tạo, mang đẳng cấp khu vực và quốc tế" - ông Nguyễn Thành Phong nói và mong muốn nhận được nhiều ý kiến góp ý, hiến kế và các giải pháp của đại biểu để phát triển TP trong thời gian tới.
Mở đầu phần tham luận, TS Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế, cho rằng giữ vững vị thế, vai trò đầu tàu của TP là vấn đề mang tầm quốc gia chứ không phải chuyện riêng của TP HCM. Bởi Việt Nam có phát triển được hay không nằm ở chỗ có tận dụng được hay không đầu tàu TP HCM. Nhìn lại quá trình phát triển TP trong 20 năm gần đây, ông Trần Du Lịch nói có nhiều vấn đề đặt ra cho bài toán phát triển bền vững của một siêu đô thị. Sự bất cập trong mô hình quản lý một đô thị loại đặc biệt như TP HCM đã được nêu ra từ nửa đầu thập niên 2000 với sự hình tượng dễ hiểu là "TP HCM đang mặc chiếc áo quá chật so với cơ thể đang lớn nhanh".
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên và Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong tại hội thảo Ảnh: TRUNG TÂM BÁO CHÍ TP HCM
Thách thức đối với sự phát triển TP trong 10 năm tới là phải vượt qua những rào cản về tâm lý và thể chế để hình thành được tư duy đột phá về cơ cấu và thể chế kinh tế. "Chúng ta hay nói là cơ chế đặc thù cho TP nhưng quan điểm của tôi là TP cần cơ chế phù hợp với siêu đô thị" - TS Trần Du Lịch bày tỏ.
Theo ông, Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định 3 cơ chế rất rõ, thế nào là phân cấp, thế nào là phân quyền, thế nào là ủy quyền nhưng trong các luật chuyên ngành thì không. Do đó, chúng ta cần rà lại những luật chuyên ngành liên quan, những gì cần phân cấp, những gì cần phân quyền, những gì cần ủy quyền cho TP HCM trong từng lĩnh vực. Từ đó, TP HCM hoàn toàn có thể năng động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm.
Để làm việc này, TS Trần Du Lịch đưa ra 2 hình thức. Một, ở mức thấp là thông qua Thường vụ Quốc hội và Chính phủ ban hành nghị định. Hai, cao hơn là một nghị quyết để minh bạch, tạo được một không gian và khung pháp lý để TP HCM phát huy được tính năng động, sáng tạo trở thành một đô thị đẳng cấp cao.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng nhấn mạnh quy hoạch chung của TP được quy hoạch từ năm 2010, đã đến lúc cần nghiên cứu và điều chỉnh quy hoạch. Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với TP HCM để cân đối phạm vi, mục tiêu cho nhiệm vụ quy hoạch.
Đột phá giao thông vùng
Vấn đề kết nối giao thông vùng cũng được các đại biểu đặt ra tại hội thảo. Theo TS Trần Du Lịch, hạ tầng giao thông kết nối vùng là cái cần đột phá nhất đối với TP. "Nếu không đột phá cái này thì TP sẽ bị bó và không phát triển được. Tư duy của TP là vùng đô thị và kinh tế vùng chứ không phải chỉ có riêng TP" - ông Trần Du Lịch góp ý.
Đồng tình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Thị Hoàng cho biết hiện nay có 3 trục đường chính kết nối TP HCM và Đồng Nai. Đó là xa lộ Hà Nội, cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây và Quốc lộ 1K. Tuy nhiên, hiện các tuyến giao thông này đang quá tải, tình trạng kẹt xe thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng việc phát triển kinh tế - xã hội TP cũng như các tỉnh, thành lân cận. Do đó, bà Nguyễn Thị Hoàng cho rằng cần nhanh chóng thực hiện các dự án giao thông có tính chất liên vùng. Cụ thể, cần sớm triển khai xây dựng cầu Cát Lái; mở rộng đường cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây lên 10-12 làn xe; đẩy nhanh tiến độ làm đường vành đai 3, vành đai 4, tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn Sài Gòn - Nha Trang cũng như đường sắt nhẹ từ sân bay Tân Sơn Nhất tới sân bay Long Thành…
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai mong muốn với vai trò đầu tàu, "anh cả" của Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, TP HCM sẽ tiếp tục ưu tiên quy hoạch đầu tư các tuyến giao thông liên kết vùng, nhất là trong bối cảnh chưa có thể chế vùng, chưa có cơ chế đặc thù cho Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam. Còn Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang Phạm Văn Trọng đề xuất thành lập quỹ phát triển vùng để huy động vốn cho các dự án có tính chất liên vùng.
Phát biểu kết luận hội thảo, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong trân trọng cảm ơn và ghi nhận tất cả ý kiến góp ý, hiến kế tại hội thảo, đồng thời cam kết các ý kiến sẽ được nghiên cứu, chuyển hóa thành những giải pháp cụ thể, đưa vào công tác lập nhiệm vụ quy hoạch của TP HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng như công tác chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội. TP HCM đã lập Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý dự án, Hội đồng Thẩm định dự toán nhiệm vụ lập quy hoạch. Đồng thời, giao Viện Nghiên cứu Phát triển TP chủ trì hoàn chỉnh đề cương và xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch, xây dựng kế hoạch lập quy hoạch, dự toán kinh phí lập quy hoạch. Để bảo đảm nhiệm vụ lập quy hoạch TP HCM đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, có tính khoa học và thực tiễn, chuyển thể được các giải pháp lớn mà các đại biểu góp ý tại hội thảo, Chủ tịch UBND TP yêu cầu các sở, ban, ngành tập trung thực hiện nhiều đầu việc, trong đó có việc mời gọi các đơn vị tư vấn, uy tín trong và ngoài nước tham gia lập quy hoạch, để công tác quy hoạch đạt chất lượng cao nhất, chuyển tải được những khát vọng vươn lên mạnh mẽ của TP HCM.
Đi đầu ứng dụng khoa học - công nghệ
Ông Lê Xuân Định, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cho rằng TP HCM là địa phương tiên phong tạo nên hệ sinh thái khởi nghiệp (start-up) với nhiều sự kiện, vườn ươm... hoạt động mạnh mẽ. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu môi trường trải nghiệm tiếp cận thị trường nên start-up vẫn khó phát triển mạnh. Vì vậy, nếu khu vực chính sách công có thể hỗ trợ được điều này thì sẽ tạo được môi trường thực tế để start-up tiếp cận thị trường lớn.
Đặc biệt, theo ông Lê Xuân Định, TP HCM muốn bước sang một giai đoạn mới thì chắc chắn phải đầu tư một nền tảng khoa học - công nghệ vững chắc. Bởi TP chỉ có thể phát triển được nếu ứng dụng được khoa học - công nghệ, đưa nội hàm này vào chiến lược phát triển của mọi doanh nghiệp, cả các viện nghiên cứu, trường đại học và các đơn vị khác.
Vị thế nào TP HCM cần hướng đến?
Ông Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright (FSPPM), cho rằng thay vì chỉ coi TP HCM là đầu tàu của cả nước - điều đó đúng nhưng chưa đủ, cần coi TP HCM là siêu đô thị toàn cầu, trung tâm kinh tế - tài chính - văn hóa ở khu vực Đông Nam Á và tiến tới là châu Á. Đây là vị thế mà TP HCM nên hướng tới.
Để hiện thực hóa vị thế này, TP HCM cần có một số ưu tiên chiến lược thay vì chọn làm quá nhiều thứ cùng một lúc sẽ không đủ nguồn lực cả về thời gian, con người và thể chế tổ chức để thực hiện. Lựa chọn ưu tiên của TP HCM, theo ông Vũ Thành Tự Anh là hạn chế và tiến tới không còn ngành công nghiệp và quyết liệt chuyển sang dịch vụ, bởi lẽ đây là xã hội hậu công nghiệp.
Vấn đề thứ hai được TS Vũ Thành Tự Anh chỉ ra là xác định động lực phát triển. "Trong 10 năm tới, động lực của TP phải là năng suất" - chuyên gia này nhấn mạnh. Để nâng cao năng suất, TP phải phát triển được khu vực tư nhân nội địa và tăng cường cạnh tranh nội địa. Cùng với đó là mở cửa thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế; đưa ra được các chính sách khuyến khích tăng năng suất, phát triển cơ sở hạ tầng.
Cuối cùng, phải hình thành cụm ngành then chốt, trong đó phát triển trung tâm tài chính quốc tế của cả nước tại TP HCM.
và quét mã QR
Bình luận (0)