TP HCM tạo "kiểu mẫu" từ dự án Vành đai 3

Ngày 11-9, HĐND TP HCM phối hợp với Đài Truyền hình TP HCM, Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức chương trình "Dân hỏi - Chính quyền trả lời" số tháng 9 với chủ đề "Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP HCM". Khách mời của chương trình lần này có Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi.

Tuyến đường Vành đai 3 đi qua TP HCM và các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An

Giải quyết những bất cập

Tại chương trình, cử tri quan tâm đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng để sớm ổn định cuộc sống khi TP HCM triển khai dự án đường Vành đai 3. Về vấn đề này, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường thông tin dự kiến giá các loại đất. Mức bồi thường cụ thể thì các địa phương đang thuê đơn vị tư vấn để xác định chính xác rồi trình UBND TP HCM xem xét.

Việc bồi thường dự án đường Vành đai 3 sẽ chính thức bắt đầu từ ngày 1-12-2022. Đến tháng 7-2023, các địa phương sẽ chi trả bồi thường đất ở cho người dân và bàn giao mặt bằng trước ngày 30-12-2023 (khoảng hơn 400 ha) để chủ đầu tư có thể triển khai xây dựng vào năm 2024.

Về vấn đề tái định cư, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường cho hay TP Thủ Đức và huyện Bình Chánh đã bảo đảm quỹ nhà cho dự án. Riêng huyện Hóc Môn và huyện Củ Chi đang phối hợp với các sở, ngành để lên phương án bố trí tái định cư tại chỗ cho người dân.

Phát biểu tại chương trình, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết thời gian qua, nhiều dự án về y tế, giáo dục, giao thông, đô thị… được thực hiện nhờ sự đồng tình, ủng hộ của các tổ chức, hộ gia đình trong việc bàn giao mặt bằng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thành phố. Tuy nhiên, cũng còn những hạn chế chưa được xử lý dứt điểm dẫn đến kiến nghị kéo dài, thậm chí khiếu nại của người dân.

Trong nhiều vấn đề, theo ông Phan Văn Mãi, bất cập nhất là khác biệt giữa giá bồi thường và giá thị trường trong giải phóng mặt bằng. Quan điểm của thành phố là làm sao sau giải phóng mặt bằng thì đời sống của người dân phải bằng hoặc tốt hơn.

"Tuy nhiên, chúng ta thực hiện bồi thường, hỗ trợ trên nền pháp lý chung cộng với một số chính sách có thể linh hoạt phù hợp với tình hình của thành phố chứ không thể có một chính sách riêng. Đây là sự bất cập và cần được giải quyết đồng bộ từ chủ trương, thể chế và hiện tại, thành phố đang góp ý sửa đổi Luật Đất đai, cụ thể hóa Nghị quyết 18 của trung ương về vấn đề đất đai" - Chủ tịch UBND TP HCM nhấn mạnh.

Theo ông Phan Văn Mãi, UBND TP HCM và các sở, ngành đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp để giá bồi thường, hỗ trợ tiệm cận giá thị trường. Bên cạnh đó, thành phố có chính sách đặc thù để bù đắp khoảng chênh lệch này. Ông Phan Văn Mãi mong người dân hiểu và chia sẻ với thành phố trong công tác này.

Chủ tịch UBND TP HCM cũng chỉ ra bất cập trong bố trí quỹ nhà, quỹ đất tái định cư - có nơi thừa, nơi thiếu, không đáp ứng nguyện vọng của người dân. Chẳng hạn, người dân ở huyện Hóc Môn sau giải phóng mặt bằng lại được tái định cư tại huyện Bình Chánh trong khi con cái họ học hành, công việc ở Hóc Môn.

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi (thứ hai từ phải sang) trả lời tại chương trình

Phải bảo đảm cuộc sống người dân tốt hơn

Theo Chủ tịch UBND TP HCM, việc phối hợp trong định giá, giải phóng mặt bằng, bố trí vốn chưa kịp thời dẫn đến bồi thường kéo dài khiến dự án nhiều năm chưa hoàn thành để đưa vào sử dụng. "Chúng tôi thấy vấn đề tồn tại và thời gian tới cố gắng làm tốt công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng để làm sao hài hòa được lợi ích chung và lợi ích của từng tổ chức, cá nhân" - Chủ tịch UBND TP HCM nêu rõ.

Ông Phan Văn Mãi cho hay dự án đường Vành đai 3 là công trình tạo ra động lực mới cho sự phát triển của TP HCM. Thành phố sẽ điều tra xã hội học để hiểu đặc điểm sinh kế của người dân nhằm có chính sách hỗ trợ phù hợp, đồng thời hỏi ý kiến của người dân từ việc tái định cư. "Chúng tôi mong muốn việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 3 sẽ tạo ra sự mẫu mực trong công tác này để tiến hành các dự án khác trong thời gian sắp tới" - ông Phan Văn Mãi kỳ vọng.

Tại chương trình, Chủ tịch HĐND TP HCM Nguyễn Thị Lệ đề nghị UBND TP HCM cùng các sở, ngành và địa phương lưu ý khi tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải công khai, minh bạch, dân chủ, công bằng theo đúng quy định của pháp luật; thực hiện hiệu quả việc hỗ trợ chuyển đổi nghề, đào tạo nghề, tìm kiếm việc làm cũng như tổ chức lại sản xuất - kinh doanh, giúp người dân ổn định đời sống.

Bà Nguyễn Thị Lệ lưu ý với các dự án trọng điểm sắp tới như đường Vành đai 3, cao tốc TP HCM - Mộc Bài, rạch Xuyên Tâm thì các sở, ngành chủ động, quan tâm hướng dẫn và thực sự vào cuộc với tinh thần cao nhất để cùng các địa phương làm tốt khâu bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Các địa phương có trách nhiệm nắm thật sát, thật rõ từng trường hợp hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, xem xét nhu cầu, nguyện vọng của từng trường hợp để có giải pháp hỗ trợ, vận động phù hợp. "Người dân đã hy sinh nơi ăn chốn ở của mình cho sự phát triển của thành phố thì thành phố phải bảo đảm cuộc sống người dân tốt hơn" - bà Nguyễn Thị Lệ nhấn mạnh.