Vào "rốn lũ" Quảng Bình

Rất vui khi tôi được tham gia cùng một đoàn từ TP HCM ra miền Trung hỗ trợ lắp đặt hệ thống lọc nước sạch theo công nghệ nano, vận hành bằng tay, giúp người dân vùng lũ. Chúng tôi hẹn gặp nhau tại điểm tiếp đón xe cứu trợ thuộc vùng "rốn lũ" là thôn Mai Hạ, xã Mai Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.

Gặp "người hùng" trong lũ

Hôm đó may mắn trời được bữa hết mưa, nắng gắt. Tuy nước lũ đã rút nhưng chỉ có ôtô gầm cao mới lưu thông được.

Tại điểm tập kết ở thôn Mai Hạ, các đoàn xe cứu trợ đậu dọc bên đường thành hai hàng nối dài. Sau những cái bắt tay ấm áp với người dân địa phương, các kỹ thuật viên của đoàn nhanh chóng lắp thử các thiết bị lọc nước.

Đến nơi tập kết

Lắp xong, các kỹ thuật viên lấy ngay nước lũ đang sẵn ở bên đường đổ vào các bình bơm dung tích 10 lít và dùng tay đẩy cần pít tông bơm bình chứa nước. Chỉ sau vài phút, từ trong các ống nhựa tuôn ra những dòng nước trong suốt.

Anh Hạ Viết Thiều - Giám đốc Công ty CP Công nghệ và Môi trường TECOM, trưởng đoàn - nói rõ với tôi: "Những máy lọc nước mang ra lần này được bao nhiêu thì chúng tôi ưu tiên trước hết cho các nhà trẻ, trạm y tế, trường học hay những nhà cao tầng mà người dân đến tránh lũ". Nói xong, anh phân tại chỗ cho lãnh đạo của 2 thôn Thái Xá và Mai Thượng mỗi thôn 2 máy và 3 máy nữa cho thôn Lệ Bình của xã này.

Lũ ở huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình Ảnh: HOÀNG PHÚC

Buổi chiều, đoàn quyết định đến xã Sơn Thủy, huyện Lệ Thủy và một số thôn thuộc huyện Quảng Ninh.

Theo sự chỉ dẫn của anh Võ Khắc Hoan, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Luật miền Trung, đoàn đến trụ sở làm việc của UBND xã Sơn Thủy. Một thanh niên niềm nở bắt tay chúng tôi rồi nói: "Báo cáo các anh là anh Nguyễn Văn Thục, Chủ tịch UBND xã, chiều nay lên huyện họp để tiếp thu tinh thần chống bão số 8 sắp đổ bộ. Tôi là Nguyễn Văn Dương, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Thủy, xin tiếp các anh. Có gì các anh cứ yêu cầu, tôi sẽ giải quyết".

Sau 10 phút thảo luận, đoàn chia làm 2 nhóm. Nhóm thứ nhất do anh Nguyễn Văn Dương trực tiếp dẫn đi. Cùng đi có cả anh Hạ Viết Thiều, 2 kỹ thuật viên là Vũ Tiến Hùng và Nguyễn Thị Minh. Nhóm thứ hai có các anh Trung Kiên, Trần Quyết cùng 2 kỹ thuật viên là Đỗ Quang Hà và Trần Miệt Kiếm. Nhiệm vụ của nhóm thứ nhất là lắp đặt 12 máy lọc nước cho 6 thôn: Ngô Bắc, Vinh Quang, Mỹ Hòa, Ngô Xá, Lại Xá, Hoàng Đàm. Nhóm thứ hai đến các điểm khác, cũng sẽ lắp máy.

Đã gần tối nên trên đường đi tôi không khỏi băn khoăn, sợ không biết tối nay đoàn có kịp lắp máy cho dân sống trong những làng đang ngập lũ không? Vì đường đi lối lại chúng tôi không rành, lại nhiều chỗ đang ngập nước.

Nhưng rồi tôi dần yên tâm, khi biết dẫn đường cho chúng tôi là một "người hùng" của huyện Quảng Ninh trong đợt lũ lịch sử này. Đó là ông Nguyễn Minh Thảo - chủ một khách sạn có tên là Huy Hoàng ở địa phương này. Trong đợt lũ lịch sử này, ông Thảo đã cứu sống 18 người là đối tượng già cả và trẻ em; di dời hơn 60 người đến nơi an toàn trong lũ dữ. Đặc biệt nữa là gia đình ông đang cho hàng chục người lánh nạn, ăn ở miễn phí hơn cả tuần qua, ngay tại nhà ông.

Đoàn chúng tôi được đưa đến nghỉ miễn phí tại khách sạn Huy Hoàng. Anh Thảo gọi điện ngay cho anh Trần Văn Thành - một người lái thuyền máy. Bấy giờ, anh Thành và thuyền đang chuẩn bị hoàn tất việc giúp một đoàn cứu trợ khác ở TP Đồng Hới.

Tranh thủ thời gian đợi anh Thành, 2 kỹ thuật viên là Hà và Kiếm nhanh nhẹn lấy các thiết bị từ trên xe xuống và bắt các ống dẫn nước lắp vào 12 máy lọc. Anh Thành vừa về đến khách sạn là cả đoàn chúng tôi khẩn trương lên xe đến bến thuyền, lội qua những vũng ngập bùn đất để chuyển xong mọi thứ lên thuyền.

Hướng vào vùng lũ

Thuyền nổ máy, rẽ nước xuôi theo sông Long Đại. Trời càng tối, gió càng thổi mạnh. Sóng nước liên hồi vỗ mạnh vào mạn thuyền làm nước bắn lên khắp mặt thuyền. Chạy được 55 phút thì thuyền rẽ phải, luồn qua một dải cây bần để đi vào sông Nhật Lệ. Màn đêm phủ xuống rất nhanh.

Thuyền cứu trợ nay cần cứu hộ

Bỗng thuyền chao mạnh. Mạn thuyền nghiêng mạnh sang một bên. Cần lái rung lên kèm theo tiếng rít của máy. Anh Thành cố cầm chắc tay lái. Phải chừng 10 phút sau, thuyền mới trở lại trạng thái thăng bằng nhưng lùi lại và hướng ra xa bờ. Anh Thành nhấc cần lái, mọi người tá hỏa khi thấy chân vịt của máy không còn.

Gió càng thổi mạnh, thuyền càng bị đẩy ra xa, trôi dạt giữa biển nước mênh mông. Ai đó trong đoàn kêu cứu thất thanh: "Cứu. Cứu với. Có ai cứu với". Trong đêm đen, biển nước mênh mông. Không có tiếng trả lời. Anh Thành và anh Quyết đứng đầu mũi thuyền, nhào người lên phía trước, mỗi người một dầm cố sức khoát nước. Phải rất vất vả các anh mới dìu được thuyền hướng vào bờ.

Rồi cũng đến lúc những chóp mái của các lăng mộ từ một nghĩa trang hiện ra lờ mờ phía trước. Xa xa có ánh đèn pin từ một chiếc thuyền của ai đó quét tới. Dù anh Thảo đã phát tín hiệu cầu cứu, phía bên kia có ánh đèn pin loang loáng quét lên trời nhưng chiếc thuyền kia vẫn ở một chỗ, không có dấu hiệu sẽ chạy đến ứng cứu.

Anh Thảo hét to hơn: "Thuyền đang cứu trợ nay cần cứu hộ, cứu với...". May quá, chiếc thuyền kia đã nổ máy, băng sóng hướng mũi thẳng đến thuyền chúng tôi.

Trên chiếc thuyền đó là anh Nguyễn Văn Hùng, ngụ mãi tận xã Hoa Thủy của huyện Lệ Thủy, xuống đây thả lưới bắt cá lụt. Anh Hùng buộc thuyền của chúng tôi vào thuyền anh và kéo vào nghĩa địa của làng Hành Vinh, xã An Ninh. Bấy giờ đã 20 giờ 46 phút.

Khẩn trương lắp máy

Với quyết tâm lắp đặt cho bằng được hệ thống máy lọc nước cho người dân, anh Thảo liền gọi điện về cho một nhân viên khách sạn bảo bằng mọi giá phải đi tìm mua ngay chân vịt mới đưa đến gấp để hỗ trợ đoàn. May mắn là chỉ chừng 1 giờ sau, nhân viên này đã mang chân vịt tới, nhanh chóng lắp vào thuyền.

Theo sự chỉ dẫn của anh Hùng, thuyền chúng tôi nổ máy, định hướng nhằm vào một phần ba khoảng tối giữa 2 ánh đèn lấp ló trước mặt để đến thôn Hữu Tân của xã Tân Ninh. Khoảng hơn 30 phút sau, trước đầu mũi thuyền đã thấy cổng Nhà Văn hóa thôn Hữu Tân. Nước lũ đang ngập tới cửa sổ của nhà văn hóa.

Mệt mỏi và đói nhưng vui

Chúng tôi dìu thuyền đến căn nhà 2 tầng của ông Thi, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Ninh. Anh Hà bám vào tường rào, từ đó leo lên cổng để tiếp cận tầng 2 của căn nhà. Tại đây chúng tôi lắp đặt một máy lọc nước phục vụ cho 40 người của 9 gia đình đang được ông Thi dành tầng 2 căn nhà làm nơi lánh nạn.

Cùng lúc đó, một chiếc thuyền máy của thanh niên trong thôn được huy động đến. Anh Kiên chuyển 5 máy lọc nước sang chiếc thuyền này để đi đến các nhà cao tầng khác, lắp đặt cho những người đang lánh nạn giống chỗ nhà ông Thi.

Cứ như vậy, đến gần 24 giờ thì cả 2 đoàn đã lắp xong tổng cộng 12 máy lọc nước. Chúng tôi nhờ thuyền máy của thanh niên kia dẫn thuyền của đoàn ra khỏi thôn và chỉ đường về lại khách sạn Huy Hoàng.

Những máy lọc nước được đưa đến lắp đặt hỗ trợ dân vùng lũ Quảng Bình Ảnh: TRẦN VĂN BÌNH

Theo sự chỉ dẫn, anh Thành lái thuyền nhắm thẳng hướng ánh sáng đèn của cầu Nhật Lệ II để qua đoạn sông Nhật Lệ. Thuyền chạy được 30 phút, đến rặng cây bần thì chạy luồn qua cầu Trung Quán.

Tôi ngồi trước mũi thuyền. Mặt trăng khuyết đã gần gác đỉnh núi, bao quanh là một vòng tròn tỏa ánh sáng vàng nhạt. Bão, lũ lại được dự báo sắp đổ xuống. Quá mệt mỏi và đói nhưng cả đoàn ai cũng cười nói, vui vì đã đưa được nước sạch đến tận người dân "rốn lũ" Quảng Bình.