Việt - Nhật xác lập cột mốc mới

Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là cơ hội để Việt Nam - Nhật Bản cùng nhau xác lập những mục tiêu mới, đưa quan hệ Việt - Nhật lên tầm cao mới.

Đối tác chiến lược sâu rộng

Nhật Bản là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu và lâu dài của Việt Nam. Những năm qua, quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á giữa hai nước đã đạt được nhiều bước phát triển mạnh mẽ và toàn diện.

Hiện Nhật Bản là nước tài trợ, viện trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất, đối tác hợp tác lao động thứ hai, nhà đầu tư và đối tác du lịch lớn thứ ba, đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam. Quan hệ chính trị, ngoại giao, an ninh, quốc phòng, kinh tế, giáo dục và đào tạo ngày càng được tăng cường, đi vào chiều sâu và thực chất. Hoạt động văn hóa, giao lưu nhân dân, hợp tác địa phương ngày càng mật thiết, là nền tảng quan trọng, vững chắc thúc đẩy mối quan hệ ngày càng gắn bó và tin cậy giữa hai nước. Nguồn vốn ODA của Nhật góp phần quan trọng trong việc phát triển các dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm, tạo động lực lan tỏa tích cực, thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững; hỗ trợ chuyển giao công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam.

Nhóm thực tập sinh Việt Nam làm việc tại Nhật Bản Ảnh: GIANG NAM

Nhật có hơn 5.000 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư hơn 70 tỉ USD, đứng thứ ba trong số 143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Ở chiều ngược lại, Việt Nam đã có 106 dự án đầu tư sang Nhật Bản với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt khoảng 19,5 triệu USD. Trong thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước năm 2022 tiếp tục phát triển theo hướng cân bằng, đạt gần 50 tỉ USD và đưa Nhật Bản trở thành đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam.

Phát triển nguồn nhân lực đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong hợp tác giữa hai nước. Tổng số người Việt hiện đạt gần 500.000 người, đứng thứ hai trong số các cộng đồng người nước ngoài sinh sống, lao động và học tập tại các tỉnh, thành của Nhật Bản. Sự giao lưu giữa các địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân hai nước cũng ngày càng trở nên gần gũi.

Hiện có hơn 40 cặp địa phương của Việt Nam và Nhật Bản ký kết các văn bản hợp tác với nhau. Đặc biệt, nhiều địa phương của Nhật Bản đã thành lập nhóm liên minh nghị sĩ, tổ chức hữu nghị của từng địa phương với Việt Nam. Các tổ chức hữu nghị hoạt động hiệu quả, góp phần thúc đẩy giao lưu với các địa phương trên nhiều lĩnh vực.

Tăng trưởng vượt bậc

Tại lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản do UBND TP HCM tổ chức sáng 20-9, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, hơn 70 văn bản hợp tác đã được các địa phương hai nước ký kết nhằm tăng cường liên kết và hỗ trợ nhau cùng phát triển.

TP HCM đóng góp gần 1/10 con số này, với các văn bản hợp tác đã được xác lập cùng 7 địa phương Nhật Bản là các tỉnh Aichi, Hyogo, Nagano, Shiga, Osaka và TP Osaka, TP Yokohama. Quan hệ với các địa phương Nhật Bản nói riêng, các đối tác Nhật Bản nói chung luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính quyền thành phố được vun đắp qua các hoạt động giao lưu sôi nổi và hàng loạt dự án hợp tác hiệu quả. Từ năm 2009 đến nay, đầu tư của Nhật Bản vào TP HCM đã tăng lên hơn 40 lần qua hơn 1.600 dự án với tổng số vốn đạt gần 8,2 tỉ USD. Kim ngạch thương mại TP HCM - Nhật Bản đã tăng từ 3,3 tỉ USD năm 2009 lên gần 5,1 tỉ USD trong năm vừa qua. Nhật Bản hiện là nhà đầu tư lớn thứ ba và đối tác thương mại lớn thứ năm của thành phố. "Năm kỷ niệm đặc biệt này không chỉ là dịp để ôn lại chặng đường nửa thế kỷ đồng hành đã qua, mà còn là cơ hội để chúng ta làm mới những cam kết của mình, cùng nhau xác lập những mục tiêu mới, những cột mốc mới, đưa quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên tầm cao mới" - Chủ tịch UBND TP HCM nhấn mạnh.

Trong bối cảnh Nhật Bản đang tăng cường kết nối với khu vực Mê Kông và thúc đẩy tầm nhìn về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, TP HCM có thể đóng vai trò là một mắt xích quan trọng kết nối chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị khu vực, góp phần định hình kiến trúc an ninh khu vực công bằng, ổn định và bền vững. Ông Phan Văn Mãi cũng bày tỏ mong muốn sẵn sàng cùng chính phủ và các đối tác Nhật Bản tìm kiếm và triển khai các sáng kiến nhằm kiến tạo không gian phát triển rộng lớn hơn cho cả hai dân tộc, cũng như cho cộng đồng khu vực và thế giới. TP HCM mong muốn nhà đầu tư Nhật Bản tiếp tục đẩy mạnh đầu tư các lĩnh vực tiềm năng như hạ tầng sản xuất, hạ tầng giao thông, logistics, y tế và phát triển đô thị. Bên cạnh đó, các lĩnh vực như kinh tế số, đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, năng lượng mới... hứa hẹn đem lại cơ hội mở rộng hợp tác giữa hai bên.

Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP HCM Ono Masuo cho biết số lượng doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào TP HCM và các tỉnh, thành khu vực phía Nam đã vượt hơn 1.000 doanh nghiệp. Lĩnh vực đầu tư của doanh nghiệp Nhật cũng được mở rộng để phù hợp với thị trường nội địa Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ.