Vụ vỡ mộng đại dự án cao su: Rừng bị tàn sát, gỗ bán 10 năm chưa thu được tiền

Như Báo Người Lao Động đã thông tin, thực hiện chủ trương của Chính phủ cho phép tỉnh Gia Lai chuyển đổi 50.000 ha rừng nghèo sang trồng cây cao su, từ năm 2008-2012, UBND tỉnh Gia Lai đã giao 2 đợt với hơn 35.383 ha đất rừng cho 16 doanh nghiệp (DN) thuê để trồng cây cao su.

Xưởng xẻ gỗ của Công ty TNHH Minh Thành bỏ hoang từ lâu

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, tỉnh Gia Lai đã buông lỏng quản lý rừng và lâm sản tận thu khi chuyển rừng nghèo sang trồng cây cao su. Cụ thể, để số gỗ tận thu năm 2008 thiếu hụt gần 31.500 m3 (tương đương 38,77 tỉ đồng); việc chỉ định bán không qua đấu giá 474.500 m3 gỗ (năm 2010-2012) làm giảm cạnh tranh là trái quy định về bán đấu giá tài sản gây thất thu ngân sách nhà nước. Đáng chú ý, việc bán gỗ do chậm nộp không đúng với hơn 8,2 tỉ đồng tiền đấu giá gỗ dẫn đến nợ đọng, khó có khả năng thanh toán...

Số tiền hơn 8,2 tỉ đồng do các ban quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) Ayun Pa, Ia Meur và Ia Puch (thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai) tổ chức bán từ năm 2008. Sau nhiều năm không đòi được tiền, các BQLRPH này đã khởi kiện ra tòa.

Công ty TNHH Minh Thành (xã Ia Der, huyện Ia Grai) mua gỗ và nợ của BQLRPH Ia Meur hơn 3,89 tỉ đồng. Công ty này chỉ trả tổng cộng hơn 250 triệu đồng, còn nợ hơn 3,6 tỉ đồng. Sau khi tòa tuyên án, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Ia Grai và chính quyền địa phương đến trụ sở Công ty TNHH Minh Thành xác minh thì thấy công ty ngừng hoạt động từ lâu. Hiện Công ty Minh Thành không có bất kỳ tài sản, thu nhập nào để bảo đảm việc thi hành án.

Tương tự, BQLRPH Ia Puch đã khởi kiện Công ty TNHH Đức Thịnh (huyện Đắk Pơ) để đòi hơn 1,85 tỉ đồng. Tuy nhiên, ông Trần Duy Cúc, đại diện theo pháp luật của công ty, trình bày do nhiều năm làm ăn thua lỗ, toàn bộ tài sản đã thế chấp ngân hàng và bị kê biên. Chính vì vậy, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đắk Pơ đã quyết định về việc chưa có điều kiện thi hành án.

Ngoài ra, còn nhiều công ty khác như Công ty TNHH Cường Thịnh Phát (TP Pleiku) nợ tiền mua gỗ của BQLRPH Ayun Pa hơn 487 triệu đồng nhưng sau khi tòa tuyên án, chỉ nộp được 20 triệu đồng để trả nợ. Xí nghiệp kinh doanh tổng hợp Đức Thịnh (Kon Tum) nợ BQLRPH Ia Puch 827 triệu đồng.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai, các BQLRPH chậm thu hồi tiền bán gỗ do thời điểm bán đấu giá gỗ tận thu là năm 2008, lúc kinh tế toàn cầu bị suy thoái, một số DN mua gỗ rơi vào tình trạng phá sản không có tiền trả. Quá trình đấu giá bán gỗ các BQLRPH chưa nắm rõ năng lực tài chính của các DN dẫn đến các DN không trả được tiền sau khi nhận hết gỗ.

Sau kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, sở đã kỷ luật khiển trách ông Nay Rcom Jem (trưởng BQLRPH Ayun Pa) cùng 4 người khác; cách chức ông Trần Văn Lạc (trưởng BQLRPH Ia Meur) và cảnh cáo ông Trần Văn Thưởng (phó trưởng ban); cảnh cáo bà Nguyễn Thị Hương (nguyên trưởng BQLRPH Ia Puch) và khiển trách ông Nguyễn Quốc Toản (nguyên phó trưởng ban). Ngoài ra, Hạt Kiểm lâm huyện Chư Prông cũng kỷ luật 4 cán bộ.

Ông Nay Rcom Jem cho biết các sai phạm thuộc về người tiền nhiệm nhưng ông bị kỷ luật do khi tiếp quản, không xúc tiến đòi được nợ. "Thời điểm bán đấu giá gỗ thì thuộc thời mấy anh lãnh đạo trước, còn tôi về sau thời điểm đó nên không biết, không nắm được" - ông này nói.