Thanh tra Chính phủ: Xác định giá đất chênh lệch hàng ngàn tỉ đồng tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm

Trong thông báo kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (KĐTM Thủ Thiêm) - TP HCM ban hành ngày 26-6, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chỉ ra nhiều khuyết điểm, vi phạm trong việc chấp hành pháp luật trong quy hoạch, quản lý sử dụng đất đai.

TTCP kết luận UBND TP HCM ban hành Điều lệ quản lý xây dựng KĐTM Thủ Thiêm chưa đầy đủ, kịp thời; không thực hiện việc lập các dự án theo thứ tự ưu tiên và trình duyệt theo quy định theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; chỉ lập, trình, duyệt dự án khi đã có nhà đầu tư tham gia mà không theo thứ tự ưu tiên, dẫn đến việc đầu tư xây dựng các dự án thiếu đồng bộ, khó quản lý, có nơi buông lỏng quản lý việc đầu tư xây dựng, chậm triển khai đầu tư xây dựng...

Theo TTCP, UBND TP HCM xác định giá đất chênh lệch hàng ngàn tỉ đồng tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng liên quan của địa phương đã đề xuất và được Thường trực Thành ủy, UBND TP phê duyệt chi phí đầu tư bình quân cho 1m2 đất thương mại – dịch vụ - nhà ở là 26 triệu đồng/m2, chênh lệch giảm khoảng 50% so với đơn giá đã được các sở, ngành đề xuất ban đầu.

Ngoài ra, khi đề xuất phương án giá trên, các sở, ngành và UBND TP HCM đã không tính lãi đối với khoản tiền được tạm ứng từ ngân sách nhà nước, dẫn đến, tổng mức đầu tư đã xác định và phê duyệt là không đúng quy định.

Kết luận thanh tra khẳng định việc UBND TP HCM và các sở, ngành lấy giá 26 triệu đồng/m2 làm giá tối thiểu để xác định giá trị quyền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư hoặc tự thỏa thuận khi giao đất cho nhà đầu tư tại các dự án trong KĐTM Thủ Thiêm là không đầy đủ, thiếu chính xác và không đúng quy định.

Theo cơ quan thanh tra, toàn bộ quỹ đất trong KĐTM Thủ Thiêm là 221,68 ha được tạo ra bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, nhưng TP HCM đã sử dụng chủ yếu để thanh toán đối ứng cho các dự án BT (Xây dựng - Chuyển giao) được chỉ định nhà đầu tư, nhất là các dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho chính KĐTM Thủ Thiêm, không thông qua hình thức đấu thầu dự án hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm các quy định về đấu thầu và quản lý sử dụng đất đai.

"UBND TP đã sử dụng đơn giá bằng chi phí đầu tư bình quân là 26 triệu đồng/m2 không đầy đủ, thiếu chính xác, không đúng quy định làm giá tối thiểu để tính tiền sử dụng đất thanh toán đối ứng cho các dự án BT, hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá đất theo quy định. Từ đó, các nhà đầu tư được hưởng lợi do chênh lệch giá đất lớn (chênh lệch địa tô) từ việc được đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính theo hình thức hợp đồng BT"- kết luận nêu rõ.

Quá trình thanh tra, TTCP cũng làm rõ việc UBND TP HCM ký Hợp đồng BT với Công ty cổ phần Đại Quang Minh, trong đó xác định giá trị quyền sử dụng đất các khu đất đối ứng để thanh toán Hợp đồng BT hơn 12,4 ngàn tỉ đồng khi chưa có chứng thư thẩm định giá, chưa có quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất của UBND TP là không đúng quy định của Luật Giá năm 2012 và Luật Đất đai năm 2013.

Việc làm sai quy định trên của UBND TP HCM dẫn đến chênh lệch giảm tiền sử dụng đất 3.901 tỉ đồng so với giá trị đã được UBND TP thẩm định, phê duyệt trước đó, nguy cơ thiệt hại ngân sách nhà nước.

Theo cơ quan thanh tra, mặc dù việc xác định giá trị quyền sử dụng đất để thanh toán đối ứng cho dự án BT 4 tuyến đường chính chưa đúng quy định, nhưng UBND TP HCM đã tính tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp là hơn 4.225 tỉ đồng, đã nộp 2.376 tỉ đồng, số còn lại đến nay chưa nộp là 1.800 tỉ đồng. TTCP cho rằng cần xem xét tính lãi chậm trả và thu hồi về ngân sách nhà nước theo quy định số tiền chậm nộp này.

Cơ quan thanh tra nêu rõ trách nhiệm để xảy ra các khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc lãnh đạo UBND TP HCM và lãnh đạo các sở, ngành tham mưu như: Giao thông Vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Ban Quản lý KĐTM Thủ Thiêm.