Xử lý vi phạm vụ hành khách mang dao lên máy bay

Cục Hàng không Việt Nam (Cục Hàng không) ngày 20-7 vừa báo cáo Bộ Giao thông vận tải vụ mang dao lên khoang hành khách của máy bay ngày 18-7-2022.

Báo cáo do Phó Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Sơn ký nêu rõ chuyến bay VN0208 chặng bay từ sân bay Tân Sơn Nhất (TP HCM) đến sân bay Nội Bài cất cánh lúc 8 giờ ngày 18-7, loại máy bay Boeing 787 với 279 hành khách.

Trong lúc máy bay đang bay, tiếp viên phát hiện hành khách N.T.N.N. ngồi ghế 27 K sử dụng 1 con dao dài 20 cm để gọt trái cây. Tiếp viên đã tiến hành lập biên bản vụ việc bất thường và tiến hành thu giữ con dao trên. Tiếp viên chuyến bay VN0208 đánh giá “việc mang dao lên máy bay làm ảnh hưởng tới an toàn và an ninh của chuyến bay. Gây hoang mang cho các hành khách trên chuyến bay”.

Hình ảnh hành khách cầm dao gọt trái cây trên khoang khách máy bay lan truyền trên mạng xã hội - Ảnh: Otofun

Ngay sau khi nhận thông tin vụ việc, Cục Hàng không đã yêu cầu Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam chỉ đạo Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất tiến hành xác minh, làm rõ nội dung, diễn biến, nguyên nhân để tổ chức rút kinh nghiệm, khắc phục không để vụ việc tương tự tái diễn.

Theo thông tin nhanh tối ngày 19-7, sân bay Tân Sơn Nhất đã xác định nhân viên soi chiếu là ông P.P.H.X. được phân công giám sát màn hình máy soi chiếu hành lý xách tay số 9 đã không phát hiện được con dao gọt trái cây khi con dao này nằm lẫn trong các đồ vật kim loại và điện tử trong hành lý xách tay của hai hành khách số ghế 27 H và 27 K (gồm 2 điện thoại di động, 2 đồng hồ đeo tay và 1 chùm chìa khóa).

Nhân viên này có sức khỏe bình thường trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, có giấy phép và năng định soi chiếu được cấp ngày 4-11-2021, còn hiệu lực. Kiểm tra hình ảnh trên hệ thống camera giám sát, nhân viên này được phân công thực hiện nhiệm vụ giám sát màn hình máy soi đã làm việc tại vị trí theo quy định, thái độ, tác phong nghiêm túc. Hệ thống máy soi chiếu, cổng từ được kiểm tra đầu ngày đảm bảo hoạt động khai thác.

Hình ảnh con dao trong sự việc

Hình ảnh soi chiếu tia X hành lý xách tay của hành khách ghế 27 K

Cục Hàng không đánh giá việc để lọt con dao gia dụng lên khoang hành khách của chuyến bay VN0208 ngày 18-7-2022 là vụ việc vi phạm an ninh hàng không. Tuy chưa gây hậu quả nghiêm trọng uy hiếp an toàn của người và tàu bay, nhưng thu hút sự quan tâm lớn của báo chí và mạng xã hội.

Vụ việc này cũng cho thấy sự thiếu hiểu biết về quy định bảo đảm an toàn hàng không của nhiều hành khách, mặc dù đã có các thông báo của hãng hàng không, cảng hàng không, nhưng vẫn mang các vật phẩm nguy hiểm lên khoang hành khách của máy bay, tạo thêm sức ép công việc cho nhân viên soi chiếu.

Chấn chỉnh việc soi chiếu tại Tân Sơn Nhất

Cục Hàng không đã chỉ đạo người đứng đầu hệ thống quản lý an ninh hàng không và người đứng đầu lực lượng kiểm soát an ninh hàng không của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất phải chịu trách nhiệm về việc tổ chức cung cấp dịch vụ kiểm soát an ninh hàng không đã không hoàn thành nhiệm vụ (không phát hiện được vật phẩm nguy hiểm).

Cục yêu cầu Người đứng đầu hệ thống quản lý an ninh hàng không và Người đứng đầu lực lượng kiểm soát an ninh hàng không của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất triển khai ngay một số công tác.

Thứ nhất, Ban chỉ huy các Đội an ninh soi chiếu khẩn trương rà soát lại việc kiểm tra xác suất, trực quan ngẫu nhiên, tăng cường vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trực tiếp trong công tác trực, quản lý, giám sát tại địa bàn, nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân viên trong đơn vị, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy trình, quy định khi thực hiện nhiệm vụ của nhân viên, kịp thời phát hiện sự thiếu tập trung, thực hiện sai quy trình nhiệm vụ tại các vị trí.

Đồng thời, Trung tâm An ninh hàng không tổ chức bình giảng, phân tích rõ thêm các nguyên nhân dẫn đến vụ việc.

Giao Trung tâm An ninh hàng không và Phòng An toàn kiểm soát chất lượng tiếp tục rà soát, đánh giá tiềm ẩn rủi ro, phát sinh những lỗi nghiệp vụ của nhân viên an ninh soi chiếu.

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam chịu trách nhiệm chỉ đạo Hệ thống quản lý an ninh hàng không và Lực lượng kiểm soát an ninh hàng không của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất khắc phục.

Cục Hàng không giao Thanh tra Cục chủ trì, Phòng An ninh hàng không phối hợp để xem xét xử lý vi phạm của hành khách mang dao và xử lý vi phạm của nhân viên hàng không (nhân viên soi chiếu).

Cục Hàng không yêu cầu Vietnam Airlines chấn chỉnh các tổ bay thực hiện quy định về xử lý vụ việc vi phạm an ninh hàng không đã được quy định trong Chương trình an ninh hàng không của Vietnam Airlines - được Cục Hàng không phê duyệt, phần về điều tra, xử lý sự cố vụ việc vi phạm an ninh hàng không; trách nhiệm xử lý sự cố, vụ việc vi phạm.

Trước đó, như Báo Người Lao Động đã đưa tin, ngày 18-7, trên mạng xã hội lan truyền hình ảnh một hành khách đang cầm dao gọt trái cây trên khoang khách đi máy bay và có tiếp viên đang xử lý tình huống. Hình ảnh trên lập tức thu hút sự chú ý của dư luận. Nhiều người băn khoăn lực lượng an ninh hàng không sao có thể để lọt vật phẩm nguy hiểm này qua cửa kiểm soát an ninh.

Sự việc được xác định xảy ra trên chuyến bay VN0208 của hãng Vietnam Airlines từ TP HCM đi Hà Nội cất cánh lúc 8 giờ ngày 18-7. 

Ngành hàng không có quy định rõ về những vật không được mang lên khoang khách máy bay, trong đó có dao lam, dao rọc giấy, các loại dao có lưỡi (không bao gồm cán dao) dài trên 6 cm hoặc tổng chiều dài cán và lưỡi trên 10 cm.

Trong trường hợp này, hành khách mang dao lên máy bay và nhân viên soi chiếu an ninh hàng không để lọt dao sẽ bị xử phạt theo quy định hiện hành. Được biết nam nhân viên an ninh soi chiếu không phát hiện được dao trong hành lý của khách bị tạm đình chỉ công tác.

Danh mục vật phẩm cấm mang lên khoang khách máy bay

Theo Quyết định 1541/QĐ-CHK của Cục Hàng không Việt Nam, các vật phẩm nguy hiểm cấm mang lên khoang hành khách máy bay bao gồm:

Chất nổ và các chất gây cháy, nổ và các vật có thành phần như: Ngòi nổ, dây nổ và các thành phần cấu thành khác được sử dụng để gây sát thương hoặc đe dọa đến sự an toàn của máy bay: Các loại đạn; các loại kíp nổ, các loại ngòi nổ, dây cháy chậm; các vật mô phỏng giống một vật (thiết bị) nổ; mìn, lựu đạn, thiết bị nổ quân dụng khác; các loại pháo như pháo nổ, pháo hoa nổ, pháo hoa, pháo bông, pháo sáng, pháo hiệu và thuốc pháo; đạn khói, quả tạo khói; các loại thuốc nổ, thuốc súng, chất nổ dẻo.

Hình ảnh các vật bị cấm mang lên máy bay tại khu vực làm thủ tục hàng không - Ảnh: Dương Ngọc

Vũ khí, súng và các loại vật dụng được thiết kế để gây sát thương hoặc các vật giống như vũ khí: các thành phần cấu tạo của súng và đạn (súng phóng điện, súng tự chế như các loại súng in 3D, loại không xác định). Các loại này bao gồm: Súng ngắn, súng trường, tiểu liên, súng bắn đạn ghém, súng săn và các loại súng khác có tính năng, tác dụng tương tự; các vật dụng, đồ chơi giống vũ khí thật như súng, bom, mìn, lựu đạn, đạn, ngư lôi, thủy lôi, vỏ đạn, các vật được chế tác từ vỏ đạn; các bộ phận cấu tạo của súng, gồm cả ống ngắm; súng hơi các loại như súng ngắn, súng trường và súng bắn đạn bi, đạn sơn, đạn cao su; súng bắn pháo sáng và súng hiệu lệnh; các thiết bị phóng điện và các thiết bị phóng điện tự tạo; súng la-de hoặc thiết bị phát tia la-de (trừ bút la-de dùng trong giảng dạy, thuyết trình)

Các chất hóa học: Các loại bình xịt, khí và chất hóa học nhằm vô hiệu hóa hoặc gây tê liệt như: bình xịt hơi cay (trong đó bao gồm các loại bình xịt được chế tạo từ các loại ớt và hạt tiêu), các loại bình xịt a-xít, bình xịt chống côn trùng và khí cay (hơi cay) trừ trường hợp các loại bình xịt sử dụng để sát khuẩn trên tàu bay; các loại chất hóa học mà khi trộn lẫn có khả năng gây phản ứng nguy hiểm (phản ứng gây cháy); và các loại chất hóa học khác có thể gây nguy hiểm đến tính mạng hoặc tài sản kể cả khi không được phân loại trong danh mục Hàng hóa nguy hiểm

Các vật có lưỡi sắc hoặc đầu nhọn và các thiết bị khi phóng (bắn) có thể sử dụng để gây thương tích nghiêm trọng: Các vật được chế tạo để băm, chặt, chẻ như rìu, dao phay; dao lam, dao rọc giấy; súng tự chế, súng phóng lao; súng cao su; các loại dao có lưỡi (không bao gồm cán dao) dài trên 6 cm hoặc tổng chiều dài cán và lưỡi trên 10 cm; kéo có lưỡi dài trên 6 cm tính từ điểm nối giữa hai lưỡi hoặc tổng chiều dài cán và lưỡi trên 10 cm; dụng cụ võ thuật có đầu nhọn hoặc cạnh sắc: các loại dao găm, kiếm, gươm, giáo, mác, lưỡi lê, đao, mã tấu, quả đấm, quả chùy, cung, tên, nỏ...; chân đế máy ảnh, camera, gậy, cán ô có đầu nhọn bịt kim loại; các vật sắc, nhọn khác có thể được sử dụng làm hung khí tấn công có tổng chiều dài trên 10 cm

Các dụng cụ lao động có thể sử dụng để gây thương tích nghiêm trọng hoặc đe doạ đến an toàn của máy bay: Xà beng, cuốc, thuổng, xẻng, mai, liềm, tràng, đục, cuốc chim; khoan và mũi khoan, bao gồm cả khoan bằng tay; các loại dụng cụ có lưỡi sắc hoặc mũi nhọn dài trên 06 cm và có khả năng sử dụng làm vũ khí như tuốc-nơ-vít; các loại búa, cờ-lê, mỏ lết, kìm có chiều dài trên 10 cm; các loại cưa, lưỡi cưa bao gồm cả cưa bằng tay; đèn khò; dụng cụ bắn vít, bắn đinh

Các vật, dụng cụ đầu tù khi tấn công gây thương tích nghiêm trọng: Các loại gậy thể thao như gậy đánh bóng chày, gậy đánh gôn, gậy chơi khúc côn cầu, gậy chơi bi-a, gậy trượt tuyết; các loại dùi cui như dùi cui cao su, dùi cui kim loại, dùi cui gỗ; dụng cụ, thiết bị tập luyện võ thuật; chất lỏng, chất đặc sánh, dung dịch xịt (chất lỏng) được cụ thể theo hướng dẫn về kiểm soát chất lỏng