Thu hồi đất giá thấp để doanh nghiệp làm khu công nghiệp, diêm dân khiếu nại

Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết chiều 12-6, cơ quan chức năng của tỉnh sẽ họp báo cáo các vấn đề vướng mắc trong quá trình thực hiện đền bù, hỗ trợ, tái định cư các dự án ở thị xã Ninh Hòa và huyện Vạn Ninh.

Khiếu nại nhiều điều bất hợp lý

Ông Võ Thượng Mẫn (có ruộng muối ở xã Ninh Thọ, thị xã Ninh Hòa) có đơn khiếu nại vì việc đền bù, giải phóng mặt bằng có nhiều bất cập. Gia đình ông có 11/12 ha đất sản xuất ruộng muối bị thu hồi để làm khu công nghiệp Dốc Đá Trắng.

Theo ông Mẫn, đồng muối này được đầu tư công nghệ tiên tiến, khép kín với nhiều công đoạn san lấp, tạo hồ lắng lọc, ruộng trải bạt... để sản xuất muối chất lượng cao. Mỗi năm sản xuất được 4.000 tấn muối, doanh thu 4-5 tỉ đồng, tạo thu nhập ổn định cho 30 hộ diêm dân quanh vùng. "Tổng vốn đầu tư ruộng muối 24 tỉ đồng nhưng chỉ được bồi thường chỉ hơn 5 tỉ đồng tiền đất và hơn 2 tỉ đồng tiền tài sản trên đất là bất hợp lý"- ông Mẫn cho biết.

Hơn thế nữa, ông Mẫn có khoảng 1 ha ruộng muối ngoài ranh dự án nhưng là công đoạn cuối cùng. Nếu không có các công đoạn khác thì 1 ha này đành để không. Ông Mẫn gần như mất kế sinh nhai, không thể tiếp tục sản xuất do toàn bộ diện tích có hệ thống sản xuất muối đã bị thu hồi.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Trúng cho biết ông rất ủng hộ về chủ trương đầu tư công nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, việc bồi thường hỗ trợ người dân an sinh cần phải xem xét lại. Gia đình có hơn 14 ha đất sản xuất muối tại xã Ninh Thọ thì bị thu hồi 10 ha để thực hiện dự án Khu Công nghiệp Dốc Đá Trắng. Riêng 4 ha đất còn lại không được đền bù mà bị thu hồi với lý do đây là đất do xã quản lý. Điều này chưa hợp lý vì ông có giấy tờ mua bán viết tay từ năm 1996.

Ông Trúng cho biết bị "đánh đồng" khi hàng chục ha ruộng muối được đầu tư công nghệ tiên tiến, khép kín quy trình, đầu tư san lấp mặt bằng ban đầu rất cao. Trong khi đó, tổng số tiền đền bù đất gia đình ông chỉ từ 52 - 79 ngàn đồng/m2...

Các diêm dân đề nghị địa phương lập lại hội đồng kiểm đếm dự toán về việc đền bù; làm rõ căn cứ áp giá tiền thu hồi đất; cơ quan chức năng xem xét, hỗ trợ chi phí cải tạo, đầu tư vào đất, đền bù đối với phần diện tích ngoài ranh.

Địa phương nói gì?

Cuối năm 2024, UBND thị xã Ninh Hòa phê duyệt phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án Khu Công nghiệp Dốc Đá Trắng đối với 18 hộ gia đình với tổng số tiền đền bù, giải phóng mặt bằng hơn 68,3 tỉ đồng (diện tích 437.832 m2).

Đến tháng 1-2025, chi nhánh của Công ty CP Phát triển KCN Viglacera Yên Mỹ (thuộc Tổng Công ty Viglacera - CTCP) đã chuyển 63,8 tỉ đồng cho nhà nước làm kinh phí tạm ứng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trường hợp ông Nguyễn Văn Trúng và Võ Thượng Mẫn là một trong số 8 hộ dân còn lại chưa đồng ý bàn giao đất.

Ông Võ Ngọc Minh, Phó Chủ tịch thị xã Ninh Hòa, xác nhận đã nhiều lần họp, đối thoại và giải quyết khiếu nại nhưng các hộ dân còn lại chưa đồng ý. Thị xã cũng đã có kế hoạch cưỡng chế, thu hồi đất vào cuối tháng 6-2025.

Về những vấn đề mà người dân phản ánh, ông Minh cho biết đều làm theo đúng quy định, đơn vị thẩm định, tư vấn dựa số liệu giá đất thị trường giao dịch do cơ quan thuế cung cấp… Người dân cũng kiến nghị nhiều điều hợp lý, như việc cần thu hồi đất ngoài ranh bị ảnh hưởng chung trong số các diện tích bị thu hồi. Thị xã tiếp thu có xin ý kiến UBND tỉnh để có phương án đền bù.

Đối với tài sản trên đất, thị xã Ninh Hòa đã xin ý kiến của tỉnh UBND Khánh Hòa trước khi thông qua về xây dựng dự toán riêng để hỗ trợ cho người dân 70% đơn giá theo bảng đơn giá xây dựng nhà ở, công trình xây dựng và vật kiến trúc trên địa bàn…

Theo vị lãnh đạo thị xã, để xác định giá trị tài sản trên đất thị xã đã thuê đơn vị tư vấn, lập hồ sơ, thẩm định, tính toán vốn đầu tư ruộng muối của diêm dân về độ sâu, công nghệ mới... nhằm xác định giá trị đầu tư để hỗ trợ. Đơn vị tư vấn phải chịu trách nhiệm về tính chính xác khi thẩm định các giá trị đầu tư này.