Thứ trưởng Bộ Công an nêu lý do mở rộng điều kiện được xét đặc xá dịp 30-4

Theo ông Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 (trước đây là Luật Đặc xá năm 2007).

Từ năm 2009 đến nay, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tiến hành 10 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội.

Ông Phạm Thanh Hà cho biết bằng các Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục ngàn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng làm lại cuộc đời. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỉ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp.

"Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam"- ông Phạm Thanh Hà nhấn mạnh.

Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước như: Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

"Xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội, cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá, tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian qua; theo đề nghị của Chính phủ, ngày 3-3-2025, Chủ tịch nước Lương Cường đã ký Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN về đặc xá năm 2025 nhân dịp 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ngày 30-4-2025"- ông Phạm Thanh Hà thông tin.

Trả lời một số vấn đề báo chí quan tâm, Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết việc quyết định có 1 đợt hay 2 đợt đặc xá trong năm 2025 là do Chủ tịch nước quyết định. Trước mắt, việc đặc xá được thực hiện theo Quyết định số 266 nhân dịp dịp 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-2025).

Về số lượng phạm nhân được đặc xá trong đợt này, Trung tướng Lê Văn Tuyến cho biết chưa có con số cụ thể bởi trên cơ sở quyết định của Chủ tịch nước, Hội đồng đặc xá Trung ương sẽ giao cho các cơ sở giam giữ tại các địa phương rà soát, báo cáo các trường hợp đủ điều kiện được đặc xá, để ra quyết định cuối cùng về số lượng.

Về một số điểm mới trong quyết định đặc xá năm 2025, Trung tướng Lê Văn Tuyến cho biết đã có thay đổi về số thời gian chấp hành án phạt. Theo đó, điều kiện để được đề nghị đặc xá là đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn (điều kiện năm 2024 là 1/2 thời gian ); đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (điều kiện năm 2024 là 15 năm).

Lý giải về việc mở rộng điều kiện được đề nghị đặc xá, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết năm 2025 diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước như Văn phòng Chủ tịch nước đã thông tin.

Do đó, việc mở rộng điều kiện xét đặc xá thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, đồng thời ghi nhận công tác cải tạo, giáo dục tốt ở các cơ sở giam giữ. Bên cạnh đó, việc mở rộng điều kiện được căn cứ từ thực tiễn công tác đặc xác thời gian qua, khi những phạm nhân được đặc xá trở về đã chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tỉ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp.

Một số cơ quan báo chí quan tâm đến số phạm nhân là người nước ngoài được đặc xá lần này, song Trung tướng Lê Văn Tuyến cho biết chưa có con số cụ thể vì tới đây sẽ giao các cơ sở giam giữ rà soát các trường hợp đủ điều kiện để đề nghị đặc xá.