Thực hiện Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS: Những điểm còn "nghẽn"

Chiều 8-10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị toàn quốc về tình hình triển khai Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.

Tham dự hội nghị có lãnh đạo, đại diện các Bộ: Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), Xây dựng, Quốc phòng, Công an, NN-PTNT, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Văn phòng Chính phủ, và các bộ ngành liên quan, một số ủy ban của Quốc hội (Kinh tế, Pháp luật)... cùng lãnh đạo 63 tỉnh, thành phố tại các điểm cầu.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, có liên quan chặt chẽ, mật thiết đến việc triển khai các nhiệm vụ, dự án cụ thể phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng. Mục tiêu là tháo gỡ khó khăn, đề ra một số chủ trương, chính sách mới để tạo nguồn lực phát triển, trong đó có thị trường bất động sản, bảo đảm chế độ chính sách về nhà ở.

Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ đã cùng với các địa phương xây dựng đã ban hành đồng bộ các văn bản theo thẩm quyền 15 Nghị định và 2 Quyết định của Thủ tướng (trong đó Luật đất đai 10 Nghị định, 1 Quyết định; Luật Nhà ở 3 Nghị định, 1 Quyết định; Luật Kinh doanh bất động sản 2 Nghị định; nếu tính cả Nghị định sửa đổi Nghị định số 156 năm 2018 có hướng dẫn điều 248 Luật đất đai thì đã hoàn thành 16 Nghị định); không có thông tư nào bị chậm ban hành.

Tuy nhiên, đến ngày 7-10, chưa có địa phương nào ban hành đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền. Một số địa phương chưa ban hành văn bản nào để triển khai thực hiện.

Vướng mắc ở khâu tổ chức thực hiện

Thứ trưởng Bộ TN-MT Lê Minh Ngân cho biết đến nay đã có 50/63 tỉnh, thành phố đã ban hành một số văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Tuy nhiên, chưa có địa phương nào ban hành đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền. Một số địa phương chưa ban hành văn bản nào để triển khai thực hiện.

Trong 50/63 tỉnh, thành phố đã ban hành văn bản thì chỉ có tỉnh Hải Dương ban hành đầy đủ các nội dung được giao quy định chi tiết trong Luật.

Các địa phương còn lại nội dung ban hành chủ yếu liên quan đến bồi thường, hỗ trợ tái định cư, quy định về hạn mức giao đất, công nhận quyền sử dụng đất, điều kiện tách thửa hợp thửa…

Có 13 tỉnh, thành phố chưa ban hành văn bản gồm: Cao Bằng, Ninh Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Nông, Tiền Giang, Cần Thơ, Bạc Liêu, Cà Mau, Phú Yên, Bình Phước và An Giang.

Về điều chỉnh bảng giá đất để tiếp tục áp dụng đến 31-12-2025, theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, đây là quy định chuyển tiếp, nhằm giúp các địa phương thực hiện lộ trình từng bước xây dựng bảng giá đất theo Luật Đất đai năm 2024 để áp dụng từ ngày 1-1-2026, tránh cú sốc tăng giá đột biến ảnh hướng đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Tuy nhiên, khi tiến hành điều chỉnh bảng giá đất hiện hành, nếu các địa phương không xem xét thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá tác động một cách đầy đủ thì sẽ xảy ra trường hợp bảng giá đất điều chỉnh có chênh lệch rất lớn so với giá đất bảng giá đất hiện hành.

Đặc biệt là tại các địa phương mà từ năm 2021-2024 không hoặc không thường xuyên điều chỉnh Bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, nay khi thực hiện điều chỉnh lại điều chỉnh với mức chênh lệch lớn khiến người dân, doanh nghiệp phản ứng vì số tiền họ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai sẽ tăng cao so với khi áp dụng bảng giá đất cũ.

Theo ông Ngân, đối với các địa phương có sự điều chỉnh bảng giá đất đúng theo quy định của Luật Đất đai 2013 đã đảm bảo giá đất trong bảng giá đất tiệm cận với mặt bằng thực tế tại địa phương thì việc áp dụng khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024 không có vướng mắc, không ảnh hưởng đến việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất.