Thương hiệu nổi tiếng hơn 60 năm giữa lòng quê TP HCM

Nhắc đến bánh hỏi An Nhứt (xã Long Điền, TP HCM) không chỉ là nói đến món ăn dân dã mà đây còn là biểu tượng văn hóa du lịch. Việc được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào tháng 6-2025 là một minh chứng cho giá trị văn hóa và ẩm thực đặc sắc của nghề này.

Quy trình chế biến tỉ mỉ

Nghề làm bánh hỏi An Nhứt đã xuất hiện từ cuối thế kỷ XVII - đầu thế kỷ XVIII, gắn với hình thức cha truyền con nối. Qua từng thế hệ, những bí quyết làm bánh được gìn giữ, tôn vinh, tạo nên thương hiệu nổi tiếng hơn 60 năm qua. Điều làm nên sự khác biệt của bánh hỏi An Nhứt nằm ở quy trình chế biến tỉ mỉ và kinh nghiệm lâu năm của người làm nghề. Gạo để làm bánh hỏi cũng là loại gạo thơm nổi tiếng của Long Điền, ngâm khoảng 10 tiếng để đạt độ mềm, dai nhẹ.

Đến nay, xã Long Điền còn 4 hộ làm nghề sản xuất bánh hỏi truyền thống. Bà Trần Thị Anh Đào là thế hệ thứ 3 trong gia đình gắn bó với nghề hơn 30 năm. "Ngày nào tôi cũng dậy từ 2 giờ sáng để bắt đầu công đoạn sản xuất bánh hỏi. 5 giờ sáng phải xong để giao đến các mối quen trong vùng đem ra chợ bán" - bà Đào kể.

Hiện bà Đào vừa sản xuất vừa kinh doanh bánh hỏi tại quán "Bánh hỏi An Nhứt" ở số 151, ấp An Lạc, xã Long Điền. "Ban đầu má tôi làm bánh hỏi tươi mang ra chợ Đất Đỏ bán. Sau đó, mở quán tại nhà, phục vụ kèm thịt nướng, chả giò. Nhờ vị trí thuận lợi, nằm ngay mặt tiền Quốc lộ 55, khách du lịch đến quán rất đông. Ngày thường quán phục vụ khoảng 200 khách, cuối tuần tăng gấp đôi. Nhiều người còn vào tận bếp xem làm bánh rồi mua mang về làm quà" - bà Đào chia sẻ.

Mỗi ngày, cơ sở của bà sản xuất khoảng 200 kg bánh hỏi, cuối tuần tăng lên 300 kg. Dù bận rộn nhưng bà và các thành viên trong gia đình vẫn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình truyền thống - từ chọn gạo, ngâm, xay, hấp đến đánh tơi sợi bánh để giữ nguyên hương vị đặc trưng.

Hiện đại hóa sản xuất

Song song với niềm tự hào truyền thống, các địa phương cũng đang nỗ lực hiện đại hóa sản xuất để nghề phát triển bền vững. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đã công nhận 6 nghề, làng nghề truyền thống, trong đó có nghề truyền thống bánh hỏi An Nhứt. Chính quyền địa phương đã hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, trang bị máy móc, thiết bị như: Lò điện tráng bánh, chi phí xây dựng nhà xưởng… giúp các hộ sản xuất tăng năng suất và cải thiện điều kiện lao động.

Không chỉ dừng lại ở câu chuyện mưu sinh, nghề bánh hỏi An Nhứt đang được định hướng trở thành một sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa - ẩm thực. Nhiều đoàn du khách đến Long Điền không chỉ thưởng thức món bánh hỏi thịt nướng trứ danh mà còn tận mắt xem quy trình làm bánh, tìm hiểu về lịch sử nghề, nghe những câu chuyện truyền đời của người thợ lành nghề.

Theo kế hoạch, trong năm 2025, ngành nông nghiệp tiếp tục hỗ trợ máy móc, dây chuyền sản xuất và xúc tiến thương mại, đặc biệt là qua các sàn thương mại điện tử, nhằm đưa sản phẩm bánh hỏi An Nhứt đến gần hơn với người tiêu dùng cả nước. Cùng với đó, mô hình "du lịch làng nghề" cũng được dự kiến triển khai, kết hợp tham quan, trải nghiệm và thưởng thức đặc sản địa phương.

Trong bối cảnh hội nhập và chuyển dịch kinh tế nông thôn, nghề truyền thống như bánh hỏi An Nhứt không chỉ góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập mà còn là cầu nối văn hóa, gắn kết các thế hệ trong cộng đồng. Những người thợ làm bánh không chỉ gìn giữ bí quyết nghề mà còn giữ lấy hồn quê - nơi mỗi chiếc bánh hỏi là câu chuyện về lao động, về tình yêu với đất và người.

Trong dòng chảy hiện đại, những nghề truyền thống như bánh hỏi An Nhứt chính là "hạt giống văn hóa" được vun đắp bằng niềm tin và sự kiên trì. Giữ nghề là giữ hồn quê, là giữ bản sắc Việt giữa thời hội nhập - một giá trị vô giá không thể thay thế.