Tìm bản sắc riêng cho xiếc Việt

Cuộc thi "Tài năng xiếc toàn quốc năm 2024" diễn ra từ ngày 9 đến 13-8 Hà Nội, do Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp với Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội, Liên đoàn Xiếc Việt Nam và các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức.

Nhiều màn trình diễn đặc sắc

Cuộc thi có sự tham gia của gần 100 nghệ sĩ, diễn viên đến từ 4 đơn vị: Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, Trường Trung cấp nghệ thuật Xiếc và Tạp kỹ Việt Nam, Nhà hát Nghệ thuật Xiếc và Tạp kỹ Hà Nội, Liên đoàn Xiếc Việt Nam, với 20 tiết mục.

Là đơn vị duy nhất đến từ TP HCM tham gia cuộc thi, Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam giới thiệu 4 tiết mục đặc sắc: "Tung hứng tập thể" gồm: Hồng Nhung, Quang Thế, Bá Đức, Mỹ Hạnh, Bá Tùng, Minh Cương; "Vũ khúc Thiên Nga - Đu đôi" gồm: Trần Thu, Thu Trang; "Hình tượng 4 nam" gồm: Trịnh Thắng, Tấn Thành, Kiên Quang, Hiển Phước và "Quay thảm đứng tay" do diễn viên trẻ Trúc Vi biểu diễn. Các tiết mục này nhận được sự cổ vũ nồng nhiệt của đông đảo khán giả và bạn bè, đồng nghiệp.

NSƯT - đạo diễn Lê Diễn, Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, cho biết: "Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam đã đầu tư tới nơi tới chốn cho 4 tiết mục tranh tài, với phần lớn diễn viên trẻ đã trải qua quá trình rèn luyện công phu tham gia. Nỗ lực này vừa đóng góp vào thành công chung của ngành xiếc Việt Nam vừa khẳng định vị thế của nghệ thuật xiếc TP HCM".

Trong khuôn khổ cuộc thi "Tài năng xiếc toàn quốc năm 2024", đông đảo khán giả đã cổ vũ nồng nhiệt cho các tiết mục diễu hành "Xiếc đường phố" với những màn trình diễn đặc sắc của các nghệ sĩ chuyên nghiệp. Trên phố đi bộ Trần Nhân Tông và xung quanh hồ Thiền Quang, khán giả và du khách đã hào hứng chào đón các diễn viên xiếc đến từ mọi miền đất nước.

Nghệ sĩ Hiển Phước (Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam) cho rằng điều đặc biệt là cuộc thi đã thực hiện các phóng sự để chiếu cho khán giả xem quá trình lắp ráp đạo cụ, tập luyện, chuẩn bị của từng tiết mục. Qua đó, khán giả hiểu hơn về quá trình khổ luyện và giai đoạn "bếp núc" của các tài năng trẻ khi mang món ăn tinh thần tinh túy nhất đến so tài.

Hướng đến tầm vóc mới cho ngành xiếc

Thời gian gần đây và qua cuộc thi "Tài năng xiếc toàn quốc năm 2024" cho thấy các diễn viên trẻ đã có những bước chuyển mình đáng kể về chuyên môn, khi kết hợp với nhiều loại hình trong quá trình biểu diễn. Chẳng hạn, Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã kết hợp thành công xiếc với sân khấu cải lương, kết hợp xiếc với rock…

Những người trong cuộc cho rằng cuộc thi năm nay có nhiều tiết mục tham dự đã thể hiện yếu tố mạo hiểm và sự dũng cảm của diễn viên, điều này đã giúp chinh phục được khán giả. Để đạt tới sự mạo hiểm ấy thì nghệ sĩ phải có đủ trình độ, đẳng cấp cao. Đó chính là sự kết tinh của việc khổ luyện không ngừng, tạo nên sự chính xác tuyệt đối khi biểu diễn.

"Xiếc Việt bên cạnh việc gia tăng yếu tố giải trí và sự hỗ trợ của công nghệ cũng cần phải nâng tầm các tiết mục thay cho cách diễn truyền thống. Đã qua rồi kiểu biểu diễn các tiết mục đơn lẻ, mà phải có chủ đề tư tưởng, có câu chuyện hấp dẫn người xem, gửi gắm những thông điệp nhân văn" - PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái nhấn mạnh.

Theo các nhà chuyên môn, ngành xiếc Việt Nam đã có tín hiệu đáng mừng là không chỉ chú ý tới kỹ thuật, yếu tố nghệ thuật gần đây đã được quan tâm nhiều hơn. Nhiều đơn vị đã đưa chủ đề vào tiết mục dự thi để nâng giá trị nghệ thuật khi biểu diễn. Điều đáng mừng là không ít tiết mục đã khai thác rất tốt những nét văn hóa truyền thống từ trang phục, âm nhạc cho đến ý tưởng dàn dựng.

"Những thông tin tích cực vừa nêu đã giúp xiếc Việt Nam thành công trên trường quốc tế trong những năm gần đây. Nhiều tài năng trẻ đã tham dự các cuộc liên hoan xiếc quốc tế và đoạt giải thưởng. Trong đó, TP HCM có nghệ sĩ Thanh Hoa, Hiển Phước đã đạt nhiều giải thưởng lớn tại các cuộc thi xiếc quốc tế" - NSND Phi Vũ dẫn chứng.