Tín hiệu tích cực

Có hiệu lực từ ngày 1-7, Nghị định 140/2025 - quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng - mang tới nhiều tín hiệu tích cực khi giải quyết hàng loạt vấn đề liên quan việc xây dựng lâu nay.

Ngược dòng thời gian để thấy việc quản lý xây dựng chưa khi nào là vấn đề đơn giản ở nhiều địa phương. Tại TP HCM, Quyết định 56/2021 về quy chế quản lý kiến trúc là căn cứ cấp phép xây dựng cho người dân. Tuy nhiên, chỉ hơn 1 năm triển khai, quyết định này bộc lộ nhiều hạn chế, không phù hợp thực tiễn nên ảnh hưởng quyền lợi của người dân và mỹ quan đô thị.

Những bất cập cũng gây khó cho cơ quan tham mưu và chính quyền địa phương trong cấp phép xây dựng. Thậm chí, cùng một vấn đề mà các địa phương có cách hiểu khác nhau.

Từ giữa năm 2023, lãnh đạo UBND TP HCM đã chỉ đạo rà soát, lấy ý kiến sở, ngành và địa phương để sớm điều chỉnh Quyết định 56/2021. Tuy nhiên, việc điều chỉnh, thay thế quyết định này có phần chậm trễ trong bối cảnh chờ đồ án quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 được phê duyệt.

Với Nghị định 140 cùng tinh thần "tinh, gọn, mạnh" trong sắp xếp tổ chức bộ máy của chính quyền, người dân chờ đợi thủ tục hành chính để xây dựng nhà ở sẽ giảm phiền hà, thực hiện nhanh hơn. 

Điều này càng có cơ sở sớm thành hiện thực khi Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo cắt giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho người dân và doanh nghiệp ở khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500.

Tin vui nữa cho người dân thành phố là Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định 1125/2025 phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. 

Quy hoạch chung được phê duyệt là cơ sở pháp lý quan trọng để thành phố triển khai các quy hoạch phân khu 1/2.000, quy hoạch chi tiết 1/500. Khi có quy định rõ ràng, chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc rõ ràng thì cán bộ, công chức chỉ cần tra cứu thông tin để cung cấp cho người dân xây dựng nhà ở.

Sớm triển khai quy hoạch chi tiết 1/500 trên địa bàn thành phố, sớm thay thế Quyết định 56/2021 là những tiền đề để người dân "dễ thở" hơn khi xây dựng nhà ở. 

Điều quan trọng, đây là cơ sở để cắt giảm thủ tục cấp phép xây dựng, qua đó giảm thời gian, gánh nặng, rủi ro cho cán bộ, công chức. Cũng nhờ đó, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng được tăng cường.