Toàn cảnh dự án khiến nhiều cán bộ, doanh nghiệp ở Đắk Lắk bị khởi tố

Cơ quan điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam ông Phạm Văn Hạ (nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và Nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, gọi tắt là Ban A), ông Bùi Văn Từ (nguyên Phó giám đốc Ban A) để điều tra về hành vi nhận hối lộ; khởi tố, bắt tạm giam ông Lê Đình Hải (Giám đốc Công ty TNHH XD&TM Sài Gòn) và ông Hoàng Đình Chương (Giám đốc Công ty TNHH An Nguyên) để điều tra về tội đưa hối lộ.

Được biết, các cán bộ, doanh nhân bị bắt liên quan đến Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh Đông TP Buôn Ma Thuột.

Chậm tiến độ, đội vốn

Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh Đông TP Buôn Ma Thuột dài gần 40 km do Bộ GTVT cấp quyết định đầu tư, Ban A làm chủ đầu tư.

Tổng mức đầu tư ban đầu là hơn 1.500 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành trong năm 2023. Do chậm tiến độ, phát sinh chi phí đền bù nên tỉnh Đắk Lắk đề nghị Trung ương bổ sung, điều chỉnh tăng thêm gần 332 tỉ đồng. Tuy nhiên, Bộ GTVT đề nghị tỉnh Đắk Lắk tự cân đối ngân sách đối với chi phí phát sinh này.

Tháng 4-2023, HĐND tỉnh Đắk Lắk thông qua nghị quyết điều chuyển vốn của 3 dự án khác để bổ sung nguồn vốn cho dự án này, nâng tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỉ đồng.

Dự án được chia làm 2 gói thầu xây lắp. Trong đó, gói thầu số 3 dài hơn 20 km khởi công tháng 12-2021, dự kiến hoàn thành tháng 12-2023. Dự án này do Liên danh Công ty TNHH An Nguyên - Công ty TNHH Xây dựng và TM Sài Gòn - Tập đoàn Thuận An thi công.

Trong đó, đoạn đường do Tập đoàn Thuận An trúng thầu dài 5,2km. Đến nay, đoạn đường này cơ bản hoàn thành thảm nhựa; bờ kè, mương thoát nước 2 bên đường đã thi công được một phần và tạm dừng nhiều tháng nay.

Sau khi trúng thầu, Tập đoàn Thuận An đã ký kết với 1 doanh nghiệp ở địa phương để thực hiện thảm nhựa toàn bộ 5,2 km bề mặt đường thay vì trực tiếp thi công.

Theo Ban A, hiện toàn tuyến còn hơn 2,5 km chưa được giải phóng mặt bằng. Đến nay, sản lượng thực hiện toàn tuyến đạt hơn 570 tỉ đồng, tương đương hơn 58% kế hoạch.

"Nắn" tuyến vào… khu dân cư!

Đáng chú ý, là đường tránh trung tâm hành chính của tỉnh Đắk Lắk nhưng đoạn đầu tuyến sau một thời gian phê duyệt dự án đã được điều chỉnh "nắn" vào khu dân cư. Điều này đã làm tăng chi phí giải phóng mặt bằng và tầm nhìn chiến lược của dự án.

Theo đó, tháng 10-2018, Bộ GTVT có văn bản đồng ý điều chỉnh điểm đầu dự án đường tránh này đến một ví trí khác, cách vị trí đã được quy hoạch gần 1 km. Lúc này, thay vì điểm đầu của đường tránh nằm ở khu vực dân cư thưa thớt thì đường đã được "nắn" thẳng vào một khu dân cư thuộc xã Cuôr Đăng (huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk).

Nhiều ý kiến cho rằng việc điều chỉnh này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho 1 trạm thu phí BOT trên đường Hồ Chí Minh sau khi di dời. Tuy nhiên, hiện phương án di dời trạm thu phí chưa được cơ quan chức năng đồng ý.

Liên quan đến dự án này, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện nhiều sai sót, hạn chế trong công tác quản lý, điều hành. Trong đó, có việc vị trí đầu tuyến không đi trùng hướng tuyến theo quy hoạch đường Hồ Chí Minh đã được phê duyệt.

Theo đánh giá, việc điều chỉnh hướng tuyến đã đi qua khu dân cư hiện hữu có thể làm phát sinh khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng và sẽ không tận dụng được các hạng mục đã đầu tư phân kỳ giai đoạn I cho dự án.

Người dân mòn mỏi chờ tái định cư

Những ngày qua, sau các cơn mưa, mặt đường ở buôn Kô H'Neh (xã Cuôr Đăng, huyện Cư M'Gar) - đoạn đường tránh bị nắn tuyến xuất hiện hàng loạt vũng nước sâu. Nước đọng trên mặt đường kèm với đá lởm chởm bên dưới nên đoạn đường này thường xuyên xảy ra tai nạn, nhiều người đi xe máy bị té ngã.

Còn những lúc trời nắng, bụi mù mịt khiến người dân 2 bên đường phải thường xuyên tưới nước để giảm bụi. Trong khi đó, xe trọng tải lớn chất đầy đất đá, vật liệu xây dựng vẫn chạy tấp nập trên mặt đường đầy rẫy ổ voi, ổ gà.

Bà Lê Thị Hiền, một người dân ở khu vực này cho biết hơn 3 năm qua, rất nhiều đoàn cán bộ xuống đo đạc, kiểm đếm để bồi thường, giải phóng mặt bằng 140 m2 đất của gia đình. Cũng từng ấy năm, gia đình bà sống trong cảnh thấp thỏm, chờ đợi nhưng đến nay vẫn chưa được bồi thường, tái định cư để ổn định cuộc sống.

Theo Ban A, đoạn đầu tuyến có 13 hộ thuộc diện giải phóng mặt bằng. UBND tỉnh Đắk Lắk giao UBND huyện Cư M'gar hoàn tất đền bù, tái định cư trong tháng 8-2024. Tuy nhiên, UBND huyện Cư M'gar nêu một số khó khăn về kết cấu hạ tầng, cần phải đánh giá lại và tiếp tục xin gia hạn tiến độ thực hiện tái định cư.

Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh Đông TP Buôn Ma Thuột là dự án trọng điểm, đa mục tiêu, từng bước hoàn thiện quy hoạch phát triển mạng lưới giao thông vận tải và quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk; từng bước hoàn thiện và đồng bộ đường Hồ Chí Minh theo nghị quyết của Quốc hội.

Dự án cũng góp phần đưa TP Buôn Ma Thuột trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên, đầu mối giao lưu kinh tế - xã hội, văn hóa giữa Tây Nguyên với miền Đông Nam Bộ, duyên hải miền Trung.

Việc chậm tiến độ và chưa hẹn ngày hoàn thành khi một số cán bộ, doanh nhân liên quan quan bị bắt tạm giam khiến tính hiệu quả của dự án bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khó hiểu trụ điện nằm giữa đường

Trong quá trình xây dựng đường tránh Đông TP Buôn Ma Thuột, cơ quan chức năng bất ngờ phát hiện 1 trụ điện nằm chình ình giữa tuyến.

Theo Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT), Ban Quản lý các công trình điện miền Trung và đơn vị tư vấn thiết kế điện đã gửi hồ sơ và văn bản thỏa thuận về Bộ kiểm tra, rà soát. Tuy nhiên, hồ sơ thỏa thuận ban đầu có sự sai lệch so với thực tế.

Cụ thể, trong hồ sơ thỏa thuận, Ban Quản lý các công trình điện miền Trung khẳng định "vị trí móng trụ T20 nằm ngoài và cách ranh quy hoạch bên trái đường Hồ Chí Minh khoảng 20 m". Tuy nhiên, thực tế trụ T20 ứng với tọa độ theo hồ sơ thỏa thuận nằm bên phải, trong ranh quy hoạch đường Hồ Chí Minh!.

Sau nhiều tháng thống nhất di dời trụ T20, đến nay vẫn chưa thể triển khai thực hiện do vướng mắc các quy định, phần nào ảnh hưởng đến tiến độ dự án.