Trao quyền, thêm cơ hội

Theo đó, sẽ thí điểm phân cấp quản lý nhà nước giữa Chính phủ với chính quyền TP HCM (HĐND và UBND TP HCM) một số lĩnh vực, gồm: Quản lý nhà nước về đầu tư; Quản lý nhà nước về kinh tế, tài chính, ngân sách nhà nước; Quản lý nhà nước về quy hoạch, xây dựng, tài nguyên và môi trường; Quản lý nhà nước về giao thông vận tải; Quản lý nhà nước về y tế; Quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo; Quản lý nhà nước về lao động, giáo dục nghề nghiệp; Quản lý nhà nước về nội vụ.

Việc phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực nhằm tăng cường trách nhiệm của UBND TP các cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP, tạo sự chủ động và hoàn thiện cơ chế phân cấp cho chính quyền TP. Phân cấp quản lý nhà nước đi đôi với việc thực hiện chương trình cải cách hành chính ở các cấp chính quyền nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả bộ máy quản lý nhà nước của TP; giải quyết kịp thời các khó khăn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp và phục vụ tốt hơn yêu cầu của tổ chức và người dân.

Đây là vấn đề có tính chất đặc biệt quan trọng khi TP HCM thực hiện Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM; đòi hỏi có sự linh hoạt trong cơ chế, giao thêm thẩm quyền và sự chủ động cho TP HCM trên những lĩnh vực trọng yếu. Tại phiên họp lần thứ hai của Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98/2023 vào sáng 3-2, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo, đề nghị các bộ, ngành mạnh dạn phân cấp cho TP HCM. "Cần phải xóa bỏ cơ chế quan liêu bao cấp, cơ chế xin - cho để tạo môi trường lành mạnh cho cán bộ dễ làm, không sợ sai, không sợ trách nhiệm. Tinh thần chung là phân cấp phân quyền, tăng cường trách nhiệm cá nhân, phân bổ nguồn lực và tăng cường kiểm tra, giám sát" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Trước đó, tại hội nghị góp ý dự thảo nghị định vào ngày 10-1, các chuyên gia đều nhìn nhận nếu không đủ thẩm quyền thì các chính sách từ Nghị quyết 98 không thể thực hiện vì phải trình lên rất nhiều cấp, đến khi được đồng ý thì đã mất đi cơ hội.

PGS-TS Võ Trí Hảo, trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam, nói phân cấp, phân quyền về cho TP HCM sẽ không phát sinh tình trạng "có việc lại phải đi xin ý kiến 23 bộ, ngành". Ông dẫn chứng lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nếu không phân cấp cho TP HCM quyết định mà chờ thông tư hướng dẫn thì Nghị quyết 98 sẽ hết hiệu lực. Do đó, TP HCM cần có quyền ban hành quy định tương tự thông tư để mọi chuyện được quyết một lần.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan, để TP HCM phát triển, thực hiện thành công Nghị quyết 98 thì cần phân cấp mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn, nhiều nội dung hơn. Đặc biệt là điều khoản thi hành phải chặt chẽ với nguyên tắc là "giao việc thì giao luôn quy trình, cơ chế chính sách cho thành phố tự làm".

Nay với nghị định mới, những kiến nghị, yêu cầu chủ yếu của TP HCM đã được đáp ứng. Được trao quyền, trao cơ hội, TP HCM sẽ có thêm động lực để đẩy nhanh tiến độ và hiệu quả, giúp TP phát triển nhanh và bền vững.