Tuyển bóng chuyền nam Việt Nam: Từ AVC Challenge Cup đến SEA V-League

Tháng 6 vừa qua, tuyển Việt Nam lần đầu tham dự AVC Challenge Cup và xếp hạng 6 ở giải đấu cấp châu lục có mặt nhiều đội thuộc tốp 20, 30 thế giới này. Bóng chuyền nam Việt Nam lâng lâng với kết quả đó cho đến khi "trở lại mặt đất" ở sân chơi khu vực SEA V-League. Tất cả bẽ bàng nhận ra nếu vẫn tiếp tục thụ hưởng thành quả theo kiểu "hớt ngọn" mà không có sự đầu tư phù hợp, mọi thứ sẽ quá muộn để thay đổi.

Ngay từ trận mở màn gặp chủ nhà Philippines, tuyển Việt Nam đã bất ngờ nhận thất bại 1-3. Đây là đối thủ mà trong quá khứ hiếm khi vượt qua được tuyển Việt Nam. Tất cả khởi nguồn từ việc Liên đoàn Bóng chuyền Philippines quyết định đầu tư mạnh cho đội tuyển nước này để chuẩn bị cho giải thế giới 2025, bao gồm cả việc thuê chuyên gia lão làng Angiolino Frigoni - từng đưa nhiều đội bóng trên thế giới giành các danh hiệu lớn, như HCV Olympic.

Thua tiếp 0-3 trước Thái Lan ở trận kế tiếp không phải điều gì quá lạ lùng bởi đây là "ông kẹ" của bóng chuyền nam Việt Nam. Thế nhưng, tuyển Việt Nam để thua Indonesia ở lượt trận chót trong thế thắng mới là điều khiến người hâm mộ tiếc nuối. Việc lần đầu giành 2 ván thắng trước đội bóng xứ Vạn đảo trong vòng 17 năm qua là điều khó tin nhưng thua ngược sau 5 ván thì quả thật không dễ "nuốt trôi".

Khoảng 2 thập niên qua, bóng chuyền nam Việt Nam luôn bị đánh giá thấp về năng lực cũng như khả năng chuyên môn, ít khi được cử tham dự các sân chơi quốc tế dù ai cũng biết chỉ thi đấu cọ xát thường xuyên mới có thể tiến bộ. Có những thời điểm, đội tuyển được tập trung chỉ để làm "người thế vai", tham dự giải châu Á dành cho… các CLB vô địch quốc gia và thành tích ra sao cũng chẳng mấy ai quan tâm.

Ở mức độ thấp hơn, tuyển bóng chuyền nam Việt Nam mới chỉ được quan tâm nhiều hơn trong khoảng 2 năm trở lại đây. Lần đầu tiên, đội tuyển bóng chuyền nam được tập trung liên tục để tham gia nhiều hơn 2 giải quốc tế trong một năm. Năm 2023 là SEA Games 32, AVC Challenge Cup 2023 và SEA V-League 2023 còn năm nay, sau AVC Challenge Cup 2024, tuyển bóng chuyền nam Việt Nam được thi đấu tiếp tại SEA V-League 2024.

Sau màn trình diễn ấn tượng tại AVC Challenge Cup, việc đội tuyển bóng chuyền nam Việt Nam thua cả 3 trận và xếp chót tại chặng 1 SEA V-League 2024 là điều khó chấp nhận được. Tạm thời khắc phục được lỗi phát bóng và khâu chuyền một sau 2 trận mở màn nhưng trước Indonesia không quá mạnh do thiếu nhiều trụ cột, tuyển Việt Nam lại bộc lộ tiếp điểm yếu cốt tử là tâm lý thi đấu quá kém, dẫn đến thua ngược rất đáng tiếc.

Việc vắng mặt tay chuyền hai Đinh Văn Duy là mất mát lớn nhưng chẳng hiểu lý do gì mà ban huấn luyện đội lại để chủ công đang có phong độ tốt là Nguyễn Văn Quốc Duy ở nhà, trong khi gọi lại cựu binh Từ Thanh Thuận không còn sở hữu phong độ cao nhất. Bản thân Thanh Thuận cũng không được sử dụng nhiều ở chặng 1 SEA V-League vừa kết thúc, bao gồm cả việc không được ra sân phút nào trước Indonesia.

Nếu không có những thay đổi kịp thời về nhân sự lẫn việc sắp xếp đội hình thi đấu cũng như sự chỉ đạo của ban huấn luyện, e rằng kết quả của đội tuyển Việt Nam tại chặng 2 SEA V-League (khởi tranh ngày 23-8 tại Indonesia) chẳng thể khả quan hơn. Những cái tên như Nguyễn Ngọc Thuân, Trương Thế Khải, Phạm Văn Hiệp, Trần Duy Tuyến… sau khi giành được niềm tin nơi người hâm mộ sau giải đấu châu lục, nay lại làm mất mát đi khá nhiều tình cảm này.

Những nhà chuyên môn nhanh chóng chỉ ra rằng dấu ấn chuyên môn và sự tự tin, bản lĩnh chiến đấu nơi các tuyển thủ Việt Nam quá mỏng và quá yếu, cần thiết phải được đầu tư dài hơi mới mong mang về những thu hoạch tương tự bóng chuyền nữ.

Bóng chuyền Việt không chỉ cuốn hút bởi "các cô gái chân dài" mà còn có cả sức mạnh, sự khéo léo của dàn "hỏa lực" nam. Thành công sẽ đến với bóng chuyền nam nếu được đầu tư tốt trên nền tảng đầy lạc quan hiện nay. Bóng chuyền nữ cũng từng chỉ vươn tới tấm HCB ở đấu trường SEA Games, giờ bước đầu được công nhận ở cấp độ châu Á. Hy vọng tương lai cũng sẽ rộng mở cho bóng chuyền nam Việt Nam.