Cám cảnh ảo thuật Việt

Liên hoan Ảo thuật TP HCM được tổ chức lần đầu tiên vào tối 29 và 30-10, quy tụ hơn 100 nghệ sĩ từ khắp nơi trên cả nước là cuộc điểm quân của những người đang theo đuổi bộ môn nghệ thuật này. Nói như một số người trong nghề là họ đã mong chờ sự kiện này từ lâu bởi vẫn mang

. Để gắn bó với nghề, họ phải tự thân vận động và nuốt nỗi buồn qua từng đêm diễn.

Nghèo từ cuộc sống đến nghề nghiệp

Nghệ sĩ ảo thuật Trần Bình nhiều năm qua sống cùng căn bệnh ung thư vòm họng, sức khỏe ngày một kém nhưng vì mưu sinh, ông vẫn gắn bó với sàn diễn. Ông nhìn nhận mình “nghèo từ cuộc sống đến nghề nghiệp” bởi tiền còn không đủ ăn cơm mỗi ngày thì lấy đâu đầu tư cho tiết mục mới? Vì thế, cứ quanh quẩn với những trò lẻ có từ vài chục năm trước, như diễn với chim bồ câu, phun kim tuyến cây có nhiều nụ nở hoa, đốt giấy báo biến thành tiền… Cứ thế mà nhận sô đám cưới, đám ma, tiệc sinh nhật, đầy tháng, thôi nôi… để sống qua ngày.

Nghệ sĩ ảo thuật Trần Bình dù bị bệnh ung thư vẫn đi diễn mỗi đêm tại các nhà hàng để mưu sinh

Một thế hệ nghệ sĩ ảo thuật lâu nay vẫn bám nghề trong gian khó, miệt mài với những sô diễn nhỏ, đổi lấy khoản thù lao nhỏ nhoi chỉ mong đủ sống qua ngày, như: Quý Linh, Tuấn Minh, Khải Yến, Lưu Khánh, Hùng Hưng, Tùng Khánh, Phong Luân, Kra Kắc…. Họ gắn với từng khu phố, các phòng văn hóa địa phương để diễn và dạy nghề cho những thanh niên mê ảo thuật.

“Những lúc khó khăn quá thì ra một góc phố, nơi có nhiều quán nhậu, làm những trò lẻ để phục vụ mấy đứa trẻ đi theo bố mẹ dự tiệc, để bán bong bóng, bán đồ chơi tự chế hình con cào cào, con ong, gốm sành có hình con thú… kiếm sống qua ngày” - nghệ sĩ ảo thuật Kra Kắc cho biết.

Trong số họ, rất nhiều nghệ sĩ từng được cấp thẻ hội viên Hội Ảo thuật gia quốc tế IBM (The Intenational Brotherhood Magicians) đang hoạt động tại TP HCM và các tỉnh, thành trong cả nước. Thế nhưng, vì cuộc sống, họ chấp nhận làm những trò lẻ đã quá cũ để mưu sinh. Cái nghèo khiến họ mặc cảm, tự ti, không tìm được chỗ đứng trong sự bùng nổ dữ dội của nhiều bộ môn giải trí khác.

Đời sống khó khăn như thế nhưng các nghệ sĩ ảo thuật vẫn bám nghề. Khi không có tiền để mua thuốc đặc trị bệnh, nghệ sĩ Trần Bình vẫn vui vẻ đi diễn cho đỡ nhớ nghề.

Lao động vất vả cả đời nhưng nghệ sĩ Trần Định vẫn muốn truyền nghề cho con trai: Trần Dũng. Hai cha con vẫn biểu diễn hằng đêm ở nhiều tụ điểm, quán bar, chương trình hội nghị khách hàng.

“Trên hết vẫn là niềm đam mê. Ảo thuật tại Sài Gòn từ thập niên 1970 đã có nhiều tên tuổi lừng lẫy, tạo được dấu ấn đối với công chúng trong và ngoài nước, như: Nguyễn Thành Long, Nguyễn Khuyến, Tony Quang, NSƯT Nguyễn Đức Trường (tức Z27), Nguyễn Kim, Thanh Trúc, Ngọc Phước, Hoàng Biếu, Lê Hảo Tâm (anh của nghệ sĩ hài Mạc Can)… Tôi muốn sau các thế hệ tiền bối, lớp trẻ phải tiếp nối dù cho cuộc sống có nghèo khó đến mấy” - nghệ sĩ Trần Định bộc bạch.

Cần một nơi để sáng tạo

“Ai cũng biết làm nghề là phải đầu tư nhiều tiết mục hoành tráng, để nâng đẳng cấp nhưng rồi nghĩ đến việc ai lo cho cuộc sống gia đình mình mỗi ngày nếu đổ hết vốn, vay ngân hàng đầu tư cho có tiết mục hấp dẫn. Điểm diễn không có, sự quảng bá để công chúng trẻ biết về sự “thay da đổi thịt” của ảo thuật Việt Nam hiện nay cũng không có, thử hỏi làm sao chúng tôi dám liều lĩnh?” - nghệ sĩ ảo thuật Kra Kắc băn khoăn.

Theo nghệ sĩ ảo thuật Thanh Sang, trong thời đại công nghệ, phương tiện internet dễ dàng giúp đội ngũ ảo thuật trẻ tiếp cận nhanh với nhiều trò diễn quy mô, được đầu tư đẳng cấp quốc tế, từ đó mày mò, tìm tòi, học hỏi, sáng tạo tiết mục trình diễn cho mình. Tuy nhiên, công nghệ biểu diễn hiện nay đòi hỏi phải đầu tư lớn mới hợp thị hiếu giới trẻ. Bởi lẽ, họ đã xem nhiều trên các trang mạng, việc diễn ảo thuật mà không gây được sự bất ngờ, vỡ òa cảm xúc của khán giả thì sẽ không đạt hiệu quả.

“Chúng tôi cần sân khấu đúng nghĩa để giới thiệu những sáng tạo của ảo thuật Việt, không thể cứ sống tạm trong các chương trình đại nhạc hội, nhà hàng, quán bar, thậm chí diễn ở quán nhậu. Những ai yêu nghề ảo thuật đều không khỏi chạnh lòng” - nhà ảo thuật trẻ Tuấn Minh bày tỏ.

“Không có điểm diễn lớn, cố định như nhà hát thì làm sao có thể đầu tư chương trình ảo thuật đỉnh cao, hoành tráng? Bài toán nan giải này đã giết đi động lực sáng tạo của nhiều thế hệ nghệ sĩ ảo thuật Việt Nam hàng chục năm qua” - diễn viên ảo thuật Thanh Sang lý giải.

Ảo thuật gia Nguyễn Khuyến cho rằng điều mà ông, thế hệ đi trước mong đợi chính là cần một chiến lược đầu tư bài bản của Liên đoàn Xiếc Việt Nam để đưa ngành ảo thuật đến với đỉnh cao mới.