Khủng hoảng nhân lực làm phim truyền hình

Trong buổi họp báo ra mắt bộ phim Tham vọng (M&T Pictures sản xuất, đang phát trên HTV2 lúc 20 giờ từ thứ ba đến thứ năm) diễn ra cách đây hơn một tháng, tranh thủ sự có mặt của nam diễn viên Hòa Hiệp, bà Trúc Mai, Giám đốc M&T Pictures, đã “đặt hàng” Hòa Hiệp cho bộ phim truyền hình sắp tới của hãng mặc dù phải vài tháng nữa phim mới bấm máy, còn phim Tham vọng vẫn chưa quay xong.

Theo bà Trúc Mai, phải ngỏ lời trước khá lâu như vậy để khi phim triển khai không bị động diễn viên. Chuyện mời diễn viên theo kiểu “gối đầu” như vậy là khá phổ biến hiện nay, phản ánh phần nào thực trạng mất cân đối cung-cầu giữa nhà sản xuất với lực lượng diễn viên.

Ngân Khánh, Hòa Hiệp - hai gương mặt trẻ đắt sô trên phim truyền hình hiện nay. Ảnh: C.T.V

Vét sạch vẫn không đủ

Cũng như Hòa Hiệp, thời gian qua, Võ Thành Tâm cũng chạy bở hơi tai giữa hai miền Nam-Bắc để vừa theo phim Tham vọng vừa theo phim Thái sư Trần Thủ Độ (hãng phim truyện I sản xuất, đạo diễn Đào Duy Phúc). Trong năm nay, chàng diễn viên này cũng có hai phim lên sóng: Sóng đời, Câu chuyện pháp đình.

Thời buổi phim truyền hình tăng tốc như hiện nay thì những diễn viên xuất thân từ trường lớp, như Hòa Hiệp hay Võ Thành Tâm, được nhiều nhà sản xuất tin tưởng, chào đón là lẽ thường tình. Sự chuyên nghiệp ở họ giúp đạo diễn không mất công thị phạm nhiều trên trường quay, rút ngắn được thời gian hoàn thành cho mỗi tập phim.

Không chỉ những diễn viên cứng nghề như Hòa Hiệp, Võ Thành Tâm mà ngay những gương mặt mới - vừa tốt nghiệp hoặc thậm chí còn ngồi trên ghế trường sân khấu, điện ảnh - cũng đều có đất dụng võ, như: Quang Tuấn, Minh Luân, Mai Phương, Huỳnh Đông, Hoàng Anh, Khương Ngọc, Lương Thế Thành, Lê Khánh, Xuân Hòa, Quý Bình...

Để tìm diễn viên cho phim Mùa thu đi một nửa (đang phát trên HTV9 lúc 22 giờ 30 phút từ thứ hai đến thứ tư), nhà sản xuất - công ty Sao thế giới đã nhắm đến khá nhiều gương mặt tên tuổi, như ca sĩ Thanh Trúc, Tim, diễn viên Ngân Khánh, Quế Phương, Trang Nhung, Kim Hiền, nhưng đều không thương lượng được, vì ai cũng không còn thời gian.

Đạo diễn Nhâm Minh Hiền cho biết: “Bất kỳ đoàn phim nào khi bắt đầu chọn diễn viên cũng đưa ra 3-4 phương án nhưng lắm lúc không tìm được người”. Phim Nàng dâu bất đắc dĩ của anh đang quay, lúc đầu nhắm tới Bình Minh, Tăng Thanh Hà, Lương Mạnh Hải, Minh Hằng, Huy Khánh, Tuyết Ngọc, Việt Anh... nhưng tất cả đều không thành vì nhiều lý do, rốt cuộc vai diễn thuộc về ca sĩ Nguyễn Phi Hùng và người đẹp Diễm Châu.

Còn theo nhà sản xuất phim Cha dượng (Sena Film, Sóng vàng hợp tác), để tuyển người vào vai cha dượng, họ đã tìm ròng rã 2 tháng trời.

Không chỉ diễn viên trẻ đẹp mới được trọng dụng, ngay diễn viên có tuổi cũng được săn đón nồng hậu, thậm chí còn đắt sô hơn vì vai diễn chỉ là dàn bao, thời gian có mặt trên trường quay không nhiều. Khán giả cũng “nhẵn mặt” các diễn viên: Hoài An, Phương Dung, Mỹ Dung, Bích Hằng, Tấn Thi, Mạnh Hùng, Diễm My, Nguyễn Hậu, Công Ninh... trên màn hình. Vậy nhưng không dễ gì có được họ, một phó đạo diễn tiết lộ không dễ mời Minh Hoàng hay Tuyết Thu nếu vai diễn chỉ 10-15 phân đoạn, dù mức thù lao khá “đỉnh” (300.000 đồng/phân đoạn).

Một số đoàn phim không mời được diễn viên chuyên nghiệp đành tự săn tìm những diễn viên bất đắc dĩ, như chủ doanh nghiệp, chủ tiệm uốn tóc, kỹ sư, nhân viên hóa trang... ngoài đời đưa vào đóng phim.

Giữ chân diễn viên bằng nhiều chiêu

Kể từ tháng 7 qua, một số kênh tăng cường thêm giờ phát sóng cho phim Việt, đẩy lượng phim lên con số đáng kể. Tính sơ bộ, các kênh của HTV cần cả ngàn tập phim/năm. Phim sản xuất ngày càng nhiều, hãng phim mọc lên như nấm sau mưa trong khi đội ngũ làm phim bổ sung vào thị trường hằng năm chẳng đáng kể. Đã vậy, thời gian gần đây có thêm trào lưu làm phim marathon dài cả trăm tập, “ngốn” khá nhiều diễn viên nên "cuộc chiến" tìm diễn viên ngày càng căng thẳng và việc lên lịch quay cho diễn viên trở thành một nhiệm vụ nặng nề và quan trọng đến mức có hãng như Lasta cử hẳn một người chỉ chuyên làm chuyện xếp lịch quay cho các đoàn.

Để giải quyết tình trạng cầu vượt cung này, những hãng đang làm phim dài  vài trăm tập tìm cách thu hút và giữ chân diễn viên bằng hình thức cho thêm khoản bồi dưỡng mỗi ngày quay ngoài khoản lương “cứng” hằng tháng cho các diễn viên thủ vai quan trọng. Hoặc nhà sản xuất chọn cách ưu tiên hợp tác với những diễn viên từng tham gia phim của hãng.

Bà Trúc Mai cho biết công ty M&T cung cấp mỗi năm đến 400 tập phim cho chương trình chiếu phim Việt trên kênh HTV9 và HTV2 nên công việc tìm kiếm diễn viên phù hợp là rất cực, do đó chủ yếu sử dụng dàn diễn viên quen thuộc từng hợp tác ăn ý với mình, như Anh Thư, Thanh Hằng, Việt Anh, Hòa Hiệp, Cao Minh Đạt. Nhờ vậy, hãng mới có thể triển khai cùng lúc 4 phim: Tham vọng, Kính thưa ôsin, Thiên sứ lông bông và Hiệp sĩ đường phố.

Khi các đoàn làm phim phải tranh nhau từng diễn viên và diễn viên chạy phim không kịp thở thì việc đầu tư cho vai diễn là không thể. Điều đó cũng lý giải phần nào tại sao diễn xuất của diễn viên trong nhiều phim truyền hình Việt thời gian qua có phần yếu kém.