Người cần không có, có không cần

Có được đạo diễn là may

Chỉ tính riêng phía Nam, hiện có vài chục công ty sản xuất phim truyền hình tư nhân. Lượng phim sản xuất ngày một nhiều nhưng lực lượng làm phim bao năm nay cũng không “nở nồi” được mấy người, nhất là đạo diễn.

Qua rồi cái thời đạo diễn nằm dài chờ phim, các đạo diễn ngày nay có nhiều sự lựa chọn hơn, nhất là những người “mát tay”: có nghề, làm nhanh, giá rẻ. Phim truyền hình hiện nay chỉ quanh quẩn vài cái tên đạo diễn đã quá quen thuộc như: Xuân Cường, Xuân Phước, Đinh Đức Liêm, Châu Huế, Quang Đại, Trương Dũng, Trần Cảnh Đôn...

Xuân Cường (bìa phải) - một trong những đạo diễn đắt sô nhất hiện nay. Ảnh: C.T.V

Khi đạo diễn phía Nam không đủ đáp ứng, một số hãng tìm đến đạo diễn phía Bắc như một giải pháp. Không chỉ đạo diễn Thanh Vân, Lưu Trọng Ninh, lần lượt các đạo diễn khác như Đỗ Minh Tuấn, Phạm Nhuệ Giang, Phạm Thanh Phong, Đặng Lưu Việt Bảo... cũng được các nhà làm phim phía Nam chào đón.
Nhiều đạo diễn lâu nay không “đụng” đến việc làm phim truyền hình dài tập như Lê Hoàng, Lê Bảo Trung,... cũng không thể đứng ngoài cuộc.

Sự mất cân đối ở nguồn cung cũng tạo điều kiện cho nhiều gương mặt đạo diễn sân khấu sang làm phim, dù chưa am hiểu lắm về chuyên môn của nghề này hay những đạo diễn trẻ mới vào nghề cũng có cơ hội gia nhập cuộc chơi.

Khan hiếm đạo diễn cũng là cái khó cho các nhà sản xuất nếu muốn “chọn mặt gửi vàng”. Bởi có phim phát sóng đúng kế hoạch đăng ký với các nhà đài đã là mừng lắm rồi thì nói gì đòi hỏi đạo diễn làm phim có chất lượng hay không.

Ai cũng có thể làm phim

Ngay đạo diễn - công việc có trường lớp đào tạo - mà còn thiếu, nói gì những công việc khác trong đoàn phim, như thư ký trường quay, hóa trang, chủ nhiệm... vốn không được các trường điện ảnh mở lớp đào tạo. Vì vậy, những người đang theo nghề chủ yếu học việc theo kiểu nghề truyền nghề là chính.

Đạo diễn Đ.B.S trong một lần cao hứng nói vui rằng bạn bè anh người nào có con thất nghiệp đều nhờ anh giới thiệu vào đoàn làm phim: “Nhiều người có quan niệm hễ thất nghiệp không biết làm gì thì cứ xin vào đoàn phim!”. Chính vì vậy mà các công việc hậu trường của một đoàn phim thường lâm vào tình trạng thiếu nhưng thừa, người thì đông nhưng người thực sự giỏi nghề rất hiếm.

Chỉ cần học trang điểm sơ sơ  cũng có thể trở thành nhân viên hóa trang của đoàn dù chẳng có chút kiến thức gì về hóa trang hiệu ứng. Một tài xế thậm chí cũng nhảy vọt lên làm chủ nhiệm phim nếu đoàn phim cần! Thiếu nhiều nhất vẫn là thư ký trường quay mà theo nhận định của hầu hết các đạo diễn “là thiếu trầm trọng”.

Đạo diễn Võ Việt Hùng cho biết các khâu khác như hóa trang, phục trang có thể chấp nhận việc kéo những người không biết nghề vào làm rồi từ từ trưởng thành, chứ riêng thư ký trường quay là phải người thạo việc, vì họ là cánh tay phải của đạo diễn, chỉ cần một sơ suất nhỏ của công việc này là đoàn phim có thể phải tổ chức đi quay lại. Khi phim được thực hiện với một đội ngũ tay ngang, không chuyên nghiệp thì những gì yếu kém trên phim, từ phục trang, thiết kế cảnh trí, hóa trang,... như đã thấy là điều dễ hiểu.