Ngôn từ phản cảm, minh họa không phù hợp trong sách thiếu nhi

Truyện cổ tích Việt Nam quyển I của Nhà xuất bản Kim Đồng được tái bản vào tháng 10-2014. Sách do một nhóm tác giả sưu tầm và tuyển chọn, ông Trần Đình Nam làm chủ biên. Mới đây, truyện Thạch Sanh trong cuốn sách bị phát hiện mang một dị bản lạ, đồng thời có những chi tiết không phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi.

Theo sách, mẹ Thạch Sanh trước khi qua đời đã cởi chiếc quần độc nhất của mình để nhường lại cho con. Chi tiết này gây phản ứng bởi mô típ cha mẹ nhường quần cho con không phải là hiếm trong kho tàng truyện dân gian Việt Nam, nhưng để người mẹ nhường quần cho con trai thì đó lại là cách kể vụng về, thiếu thuyết phục.

Cũng trong truyện Thạch Sanh, có một chi tiết bị đánh giá chứa ngôn từ bạo lực không phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Miêu tả đoạn Thạch Sanh giết trăn tinh, sách viết: "Thạch Sanh giơ búa nhè giữa đầu Trăn bổ xuống thật mạnh, nó bị vỡ đầu, óc phọt ra chết tươi".

Hai chi tiết bị dư luận phản ứng.

Trước phản ánh của dư luận, ngày 20-3, Cục Xuất Bản có công văn gửi Nhà xuất bản Kim Đồng yêu cầu: "Thẩm định lại nội dung và chủ động đề xuất phương án xử lý" đối với cuốn Truyện cổ tích Việt Nam.

Đại diện biên tập Nhà xuất bản Kim Đồng cho biết hiện họ đã cho tạm dừng phát hành cuốn Truyện cổ tích Việt Nam để rà soát, biên tập lại nội dung. Tuần sau, Nhà xuất bản sẽ có văn bản báo cáo phương án xử lý gửi lên Cục.

Ngoài truyện Thạch Sách, mới đây, bộ truyện tranh Thần thoại Hy Lạp cũng của nhà xuất bản này bị phát hiện có những hình ảnh không phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Cụ thể, trong tập 7 có tên Số phận và bi kịch có trang vẽ hình một pho tượng lõa thể, minh họa cho chi tiết Pygmalion (một nhà điêu khắc tài ba trong thần thoại Hy Lạp) tiến tới hôn pho tượng. Kèm theo hình ảnh là những lời văn miêu tả: "Pic-ma-li-ông sung sướng ôm ghì lấy pho tượng hôn tới tấp như người bị mất trí". Bộ truyện Thần thoại Hy Lạp gồm 20 tập, do Nhà xuất bản Kim Đồng mua bản quyền và phát hành tại Việt Nam.

Những sai sót này của Nhà xuất bản Kim Đồng tiếp tục nối dài tình trạng sai phạm tràn lan của ngành sách những năm qua. Năm 2014, Cục Xuất bản đã xử phạt gần 400 vụ vi phạm lớn nhỏ. Trong đó có những ấn phẩm sai phạm nghiêm trọng như sách in hình minh họa không phù hợp, sách xúc phạm uy tín cá nhân và tổ chức; hoặc tác phẩm sai nhiều về nội dung như Từ điển Tiếng Việt của Vũ Chất...