NSƯT Xuân Hinh cho biết từ đó đến nay, dân tộc Việt vẫn coi mình là con Rồng cháu Tiên ca ngợi mẹ Âu Cơ. Trải qua quá trình bồi đắp về văn hóa, tín ngưỡng, tâm linh, người Việt và một số tộc người khác hình thành nên tục thờ Nữ thần, thờ Mẫu và Tam phủ - Tứ phủ hay còn gọi là Đạo Mẫu.
“Đạo Mẫu từ bao đời nay là tín ngưỡng riêng của người Việt, có vai trò, vị trí đặc biệt, đáp ứng nhu cầu, khát vọng trong đời sống thường ngày của một dân tộc sinh ra và phát triển trong nền văn minh lúa nước. Đạo Mẫu, về nghi lễ, thờ các vị Thánh và Thánh Mẫu, được sinh ra từ ước vọng của nhân dân, mong cho mưa thuận, gió hòa, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Về nghệ thuật dân gian, đây là hình thức diễn xướng trong văn hóa tâm linh. Điều này không bị xem là mê tín dị đoan mà là các trình thức, thể điệu tồn tại trong văn hóa dân gian Việt, đang được bảo tồn và phát huy, nhằm giữ gìn nét đẹp truyền thống, tôn thờ đạo lý của dân tộc” – NSƯT Xuân Hinh giải thich.
Ra mắt DVD Xuân Hinh với văn ca Thánh Mẫu, nghệ sĩ này cho biết ngoài phục vụ khán giả, đây còn là tài liệu phục vụ công tác giảng dạy cho sinh viên muốn nghiên cứu về nghệ thuật Hát văn hầu đồng Thánh Mẫu.
“Về diễn xướng, bất cứ ai nếu yêu thích cũng có thể biểu diễn các giá đồng, hay còn gọi là tiết mục. Một chương trình gồm 36 giá. Mỗi giá đồng thể hiện một nhân vật cụ thể, với tên tuổi và tính cách khác nhau. Ví dụ: Giá bà Chúa Bắc Lệ phải khác với Mười Đồng Mỏ; Giá các đức ông thì phải oai phong, lẫm liệt, múa kiếm, bắn cung; Giá các cô bé thì phải điệu đàng, duyên dáng; Giá các cậu thì nhí nhảnh, nghịch ngợm...
Trong khi hầu đồng, người được nhập đồng múa các điệu theo tính cách của từng giá đồng, còn ở dưới cung văn tấu lên theo làn điệu chầu văn, lời ca mô tả nhân vật của giá đồng, tả quang cảnh nhân vật xuất hiện, kể sự tích và công đức của các Thánh” - NSƯT Xuân Hinh cung cấp thêm thông tin.
Hóa thân vào nhiều nhân vật Thánh Mẫu trong DVD văn ca Thánh Mẫu do anh làm đạo diễn
Nhiều diễn viên trẻ đã tham gia hầu đồng Thánh Mẫu với NSƯT Xuân Hinh
Tuy nhiên, trên thực tế không thiếu những nhóm người lợi dụng vào tín ngưỡng này để hoạt động buôn Thần, bán Thánh. Hành vi này cần phải lên án, phát hiện và xử lí nghiêm! Theo NSƯT Xuân Hinh, vì vậy, rất cần được sự quan tâm của các cơ quan hữu quan, đặc biệt là ngành văn hóa, trong việc bảo tồn và quản lý hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, tâm linh độc đáo này.
Hiện nay, theo thống kê sơ bộ, cả nước có tới hơn 7000 đền phủ. Đó là chưa kể đến các điện của tư nhân! Và Tổ chức UNESCO đã quan tâm đến bộ môn nghệ thuật này, đặc biệt khi nghi thức tín ngưỡng hầu đồng Thánh Mẫu vừa được Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia và đang được đệ trình lên UNESCO để được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của nhân loại.
Nghệ thuật hát văn hầu đồng Thánh Mẫu đang được NSƯT Xuân Hinh góp phần bảo lưu
Nhiều bạn bè đã gắn bó với NSƯT Xuân Hinh trong việc thực hiện chương trình hát văn hầu đồng Thánh Mẫu
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, nhiều phụ nữ ra trận, trở thành anh hùng: Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Thái hậu Dương Vân Nga, nữ tướng Bùi Thị Xuân... Các vị này được nhân dân tôn làm Thần, Thánh, được triều đình sắc phong “Thượng đẳng thần”, được nhân dân tôn làm Thần hoàng của nhiều làng...
Riêng Liễu Hạnh công chúa được tôn làm Thánh Mẫu, là Mẫu nghi thiên hạ, một trong “Tứ bất tử” của đất nước Việt Nam gồm: Tản Viên Sơn thần, Thánh Gióng, Chử Đồng Tử và Liễu Hạnh công chúa (Mẫu Liễu).
“Như vậy, Đạo Mẫu là kết tinh của những giá trị văn hóa, xuất phát từ cuộc sống lao động, sản xuất; đánh đuổi ngoại xâm của cả dân tộc, được bồi đắp qua suốt quá trình lịch sử.
Mẫu Tam phủ - Tứ phủ chứa đựng tư duy biểu kiến của người Việt về vũ trụ ở dạng nguyên sơ, thống nhất chia làm 4 miền, do 4 vị Thánh Mẫu cai quản: Mẫu Thượng Thiên cai quản miền Trời, Mẫu Thượng ngàn cai quản vùng đồi núi, Mẫu Địa (Địa Tiên Thánh Mẫu) cai quản miền đồng bằng, Mẫu Thoải cai quản miền sông nước.
Tam tòa Thánh Mẫu gồm: Mẫu Đệ nhất Thượng Thiên, Mẫu Đệ nhị Thượng ngàn, Mẫu Đệ tam Thoải phủ. Cùng với hát văn hầu đồng Thánh mẫu, bên sân khấu Hát Bội cũng khai thác các điển tích này để làm giàu thêm nét đẹp văn hóa nghệ thuật của sân khấu dân tộc” – NSND Đinh Bằng Phi cho biết thêm.
và quét mã QR
Bình luận (0)