Tác giả Harry Potter bị kiện đạo văn

Vụ kiện “tỷ đô”

Tác giả của lá đơn kiện là người được ủy thác trông coi gia sản của cố nhà văn Anh Adrian Jacobs. Trong lá đơn đệ lên tòa án London từ tháng 6 năm ngoái, Paul Allen nói rằng nhà xuất bản Bloomsbury đã vi phạm bản quyền khi ấn hành Harry Potter vì cuốn truyện này “đạo” ý tưởng trong các tác phẩm của Jacobs. Hôm 17-2 tòa án London đã cho thêm J.K. Rowling vào danh sách bị đơn theo yêu cầu của Allen.

Nhà văn J.K. Rowling

Cụ thể, lá đơn kiện cho rằng tập Harry Potter And The Goblet Of Fire trong loạt truyện của Rowling đã “thuổng” nhiều đoạn từ cuốn The Adventures Of Willy The Wizard - No. 1 Livid Land được Jacobs viết hồi năm 1987. Allen cũng nói rằng nhiều ý tưởng khác từ tác phẩm Willy The Wizard đã bị sao chép vào bộ sách của Rowling. Harry Potter And The Goblet Of Fire là tập thứ 4 trong loạt truyện ăn khách này.

Trước đây Allen không khởi kiện vì thấy chuyện “đạo văn” của Rowling diễn ra từ tháng 7-2000, thời điểm cuốn Harry Potter And The Goblet Of Fire được xuất bản. Ông không có cơ sở để kiện Rowling vì chuyện xảy ra đã lâu. Tuy nhiên Allen đã tìm thấy một số hành động “đạo văn” mới của Rowling trong vòng 6 năm trở lại đây nên quyết định đâm đơn kiện. “Tôi cho rằng đây sẽ là vụ kiện tỷ đô” - một chuyên gia trong ngành xuất bản nhận định - “Dĩ nhiên, chuyện này còn phụ thuộc vào quyết định của tòa án”.
 
Rowling phản pháo

Theo các luật sư đại diện cho Allen và Jacobs, sách của Rowling có nhiều đoạn đạo văn “rõ như ban ngày”. Cụ thể như ý tưởng đoàn tàu phù thủy trong Willy The Wizard đã được Rowling “chôm” để biến thành đoàn tàu chạy tới trường phù thủy Hogwarts Express trong Harry Potter.

Nhóm luật sư dẫn bằng chứng là đoạn văn trong Willy The Wizard: “Có những đoàn tàu hạng sang làm từ platinum có thể nhìn xuyên thấu và bên trong đó có những phòng chơi cờ. Tàu có các phù thủy bậc thầy về chơi cờ, những người gần như không thể bị đánh bại...”. 

Một độc giả xem cuốn Harry Potter đang gây tranh cãi

Các luật sư cũng nói rằng Rowling đã lấy ý tưởng trường đại học phù thủy trong truyện của Jacobs để “xây dựng” nên trường Hogwarts. “Willy tỏ ra thông minh đặc biệt tại trường đại học phù thủy, nhất là ở lĩnh vực lịch sử ma thuật cổ.... Phù thủy Cassius đã trở thành bạn đồng hành của Willy tại lớp dạy các phù thủy thiếu niên và Willy từng cứu mạng Cassius”.

Giải đấu Triwizarding trong Harry Potter cũng bị cho là lấy ý tưởng từ một cuộc thi đấu giữa các phù thủy ở truyện của Jacobs. “Một tiếng nói bắt đầu vang lên từ các bức tường ở sảnh lớn. Chúng ta tới đây hôm nay để chào đón năm ganh đua giữa các phù thủy. Mỗi người trong các bạn sẽ được cung cấp thông tin chi tiết về những cuộc đấu, giải thưởng và hình phạt...”.

Được biết đây không phải là lần đầu tiên Rowling bị cáo buộc đạo văn. Hồi năm 2002, tác giả người Mỹ Nancy Stouffer nói rằng Harry Potter trong truyện của Rowling rất giống với nhân vật Larry Potter do bà tạo ra. Đơn kiện của Stouffer sau đó đã bị bác vì vô căn cứ.

Trước những cáo buộc trong vụ kiện mới nhất, đích thân Rowling đã phải lên tiếng: “Tôi thấy buồn vì lại có thêm một cáo buộc nữa nói rằng mình đã lấy ý tưởng từ các nguồn khác để viết nên Harry Potter. Sự thực là tôi chưa từng nghe về tác giả (Adrian Jacobs) cũng như cuốn sách đó (Willy The Wizard) trước khi các cáo buộc do những người có liên quan tới Jacobs đưa ra hồi năm 2004. Những cáo buộc được đưa ra không chỉ vô căn cứ mà còn rất lố bịch. Tôi thật thất vọng khi thấy mình và nhà xuất bản Bloomsbury bị dồn vào thế phải tự vệ”.

Hồi tháng 6 năm ngoái, Bloomsbury cũng đã ra tuyên bố bác bỏ các cáo buộc Rowling đạo văn của Jacobs, cho đó là những thông tin “không có cơ sở, phi lý và sai sự thật”. Bloomsbury cho biết người ủy thác của Jacobs từng tiếp xúc với họ lần đầu hồi năm 2004 với cáo buộc đạo văn nhưng chẳng đưa ra được dẫn chứng nào thuyết phục. Thực tế, với nội dung gói gọn trong 36 trang, thật khó để nói sách của Jacobs có thể chứa thứ gì đó cho Rowling “đạo”. Khi phát hành hồi năm 1987, cuốn sách này cũng không thành công lắm về mặt thương mại.

Tuy nhiên hôm 18-2, Allen vẫn tuyên bố rằng ông đang tìm sự cố vấn về mặt pháp lý để xem xét việc kiện tác quyền các bộ phim và cả công viên giải trí mang tên Harry Potter sắp được khai trương. Với việc đôi bên đều có những động thái “không ngán nhau” như trên thì xem ra vụ kiện này khó có thể sớm khép lại.