“Xâm mình” thi hát: Làm “gạch” lót nền

Ca sĩ Quốc Thiên, tham gia cuộc thi The winner is - Tôi là người chiến thắng 2013, chia sẻ: “Tham gia tranh tài là vì được ban tổ chức mời nhưng mình vẫn xem đây là cơ hội để tạo nên những bất ngờ, đột phá trong sự nghiệp ca hát”. Ca sĩ Pha Lê, có mặt trong chương trình Nhân tố bí ẩn, nói: “Sau một thời gian dài mệt mỏi với những thị phi trong thế giới giải trí, kể cả những sai lầm cá nhân, Pha Lê hy vọng cuộc thi này là cơ hội để chứng tỏ năng lực thật sự của mình trong âm nhạc”.

Không có cơ hội chiến thắng

Niềm tin nói trên của ca sĩ cũng dễ hiểu bởi sóng truyền hình là nơi tiếp thị tốt nhất cho tên tuổi của họ. Tần suất xuất hiện dày đặc trên truyền hình đủ tạo nên sự nhắc nhớ cần thiết đối với khán giả về một giọng ca nào đó. Vì thế, nhiều ca sĩ đã đi thi để hâm nóng tên tuổi của mình. Ở các cuộc thi với danh nghĩa tìm kiếm tài năng âm nhạc, những thí sinh ca sĩ nghĩ rằng mình có nhiều cơ hội chiến thắng bởi họ có rất nhiều lợi thế, lớn nhất là lượng người hâm mộ có sẵn - những người quyết định người chiến thắng chung cuộc của chương trình bằng tin nhắn bầu chọn. Cho nên, tìm kiếm một cơ hội mới cho bản thân là mục đích để nhiều ca sĩ “xâm mình” thi hát trong các chương trình truyền hình tìm kiếm tài năng âm nhạc.

Ca sĩ Anh Thúy nói vì không muốn khán giả biết mình là ca sĩ đi thi nên phải cải trang và khai gian mình là thí sinh Huyền Minh, làm nghề nhân viên phục vụ để tham gia chương trình Nhân tố bí ẩn. (Ảnh do chương trình cung cấp)

Tuy nhiên, ở những cuộc thi hát mang danh nghĩa tìm kiếm tài năng, thí sinh ca sĩ khó giành chiến thắng. Một cuộc thi mang danh tìm kiếm tài năng âm nhạc thì phải tìm ra một gương mặt mới. Những thí sinh đã nhẵn mặt trên các sân khấu ca nhạc, dù có nổi trội hơn cũng không có cơ hội leo lên vị trí quán quân. Từ Vietnam Idol đến Giọng hát Việt, ngôi vị quán quân luôn là gương mặt mới. Trên thực tế, các cuộc thi hát mang danh tìm kiếm tài năng này, thí sinh đã là ca sĩ chuyên nghiệp đều lần lượt rơi rụng trước đêm thi chung kết diễn ra.

Ca sĩ Bùi Anh Tuấn - quán quân của cuộc thi Ngôi sao tiếng hát truyền hình 2011 - đã đi hát chuyên nghiệp song không thể địch lại giọng ca 17 tuổi mới toanh Hương Tràm hay Đinh Hương dù Tuấn có lượng người hâm mộ khá lớn và giọng ca của Tuấn khá ấn tượng. Trong khi đó, Hương Tràm, Đinh Hương mới là những giọng ca tiềm năng. Khán giả không thể đoán trước họ sẽ thể hiện cái gì và có thể làm được gì trong đêm thi kế tiếp. Cảm giác chờ đợi luôn mang đến cho khán giả những khoảnh khắc thú vị. Trong khi đó, những giọng ca đã đi hát nhiều năm, công chúng biết quá rõ họ làm được gì và khi họ không thể vượt qua cái ngưỡng mà mình từng đạt được thì công chúng bắt đầu ngó lơ.

Bên cạnh đó, chính ban giám khảo của các cuộc thi này cũng muốn ủng hộ cái mới. Tìm kiếm tài năng ca hát, trước tiên phải bắt nguồn từ sự đồng cảm của khán giả dành cho thí sinh. Chính vì vậy, dù có yếu hơn đôi chút về chuyên môn, những gương mặt mới vẫn giành được sự ưu ái của công chúng và giám khảo, luôn chiếm lợi thế so với thí sinh ca sĩ.

Gieo, mang tổn thương

Ca sĩ Hạ Trâm cho rằng: “Một ca sĩ đi thi một cuộc thi nghiệp dư thì không nên bởi dù gì cũng đã là ca sĩ chuyên nghiệp. Cơ hội nên để lại cho hàng ngàn bạn trẻ đam mê ca hát khác. Chính họ mới là những nhân tố cần được tìm kiếm với kỳ vọng họ sẽ làm nên những bất ngờ. Tôi tham gia Chinh phục đỉnh cao vì đây là cuộc thi dành cho ca sĩ chuyên nghiệp. Mọi người vẫn biết đến giọng ca Hạ Trâm với phong cách nhạc pop nhưng chưa ai biết Hạ Trâm hát pop opera thế nào dù tôi được đào tạo bài bản phong cách âm nhạc này. Tôi đến với cuộc thi trong tâm thái thoải mái vì chỉ muốn khẳng định những gì tôi có. Thế nên, việc ra về sớm không làm tôi buồn phiền vì cơ bản, tôi đã được giới chuyên môn là giám khảo thừa nhận. Tôi thua vì lượng tin nhắn dành cho mình không nhiều”.

Trên thực tế, không phải ca sĩ nào cũng nghĩ như Hạ Trâm, không cay cú chuyện thắng thua. Bằng chứng là những cuộc chiến nảy lửa diễn ra trên Facebook rồi kéo sang các báo điện tử, thông tin mạng khi một giọng ca phải chấm dứt sớm khát khao chiến thắng của mình.

“Trong những cuộc tranh tài giữa các ca sĩ chuyên nghiệp, theo lý thuyết, ai có nhiều người hâm mộ hơn, người đó sẽ thắng. Nhưng lượng người hâm mộ là thứ rất mơ hồ bởi không ai có thể lượng hóa chính xác được. Thế nên, các cuộc chiến đã nổ ra khi thực tế đã chứng minh rằng nhiều giọng ca tưởng là không có nhiều người hâm mộ lại chiến thắng” - nhà báo Minh Đức, một trong những thành viên giám khảo chương trình Chinh phục đỉnh cao, chia sẻ.

Nhưng thực tế, đã có không biết bao nhiêu những lời kêu ca, bất mãn, bất bình của người trong cuộc về kết quả cuộc thi. Họ tự làm tổn thương mình và làm tổn thương người khác khi tham gia vào những cuộc chơi bằng cái tôi quá lớn của nghệ sĩ, luôn nghĩ rằng “mình mới là người giỏi nhất”. Những gì họ phát biểu trên sóng truyền hình đều thắm tình đồng nghiệp, thường là “đến với cuộc thi chỉ mong được khám phá mình”, còn lời nói thật tâm của họ luôn được chia sẻ ngay trên Facebook, thậm chí trên báo. Có khi là những lời mạt sát nhau bằng thứ ngôn ngữ chợ búa nhưng cũng có khi là những lời chất chứa tâm trạng bất mãn, trách cứ nhẹ nhàng như ca sĩ Quốc Thiên từng viết: “Chẳng thấy quán quân đâu sau cuộc thi” (ám chỉ thí sinh tay ngang Hải Châu, người đã đánh bại ca sĩ Quốc Thiên để giành vị trí quán quân The winner is - Tôi là người chiến thắng mùa đầu tiên ).

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 7-4