Hành trình ra đời của "Ranh giới"

Ranh giới - cung đường ám ảnh của sống và chết

Cuối tháng 7-2021, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư cùng với 4 đồng nghiệp khác của Trung tâm Phim tài liệu và phóng sự, Đài Truyền hình Việt Nam được cử vào TP HCM - tâm dịch Covid-19 của cả nước ở thời điểm bấy giờ. 

Nhóm 5 người gồm đạo diễn, quay phim, biên tập viên chia làm 2 ê-kíp sản xuất: Một nhóm tác nghiệp tại các bệnh viện dã chiến, thực hiện phóng sự; đạo diễn Tạ Quỳnh Tư và quay phim Viết Phong vào khu K1 - Bệnh viện Hùng Vương. Đây là nơi được chuyển đổi thành khu điều trị cho các sản phụ mắc Covid-19 lớn nhất thành phố với quy mô 120 giường. Trở về từ TP HCM, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư có "hai đứa con" mới là hai bộ phim tài liệu, mang tên "Ranh giới" và "Ngày con chào đời". "Ranh giới" là bộ phim thứ nhất, lên sóng trước vào tối qua (8-9). Bộ phim còn lại - "Ngày con chào đời" dự kiến được phát sóng vào ngày 22-9.

Hành trình tác nghiệp của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư

Đạo diễn Tạ Quỳnh Tư chia sẻ, chuyến công tác của anh kéo dài 21 ngày, trong đó phần lớn thời gian dành cho khu K1. "Tôi xác định luôn trong chuyến đi là vào nơi tâm dịch, sẽ tiếp xúc thường xuyên với F0. Trong môi trường đặc biệt có khả năng lây nhiễm cao khủng khiếp như thế thì tôi xác định nằm trong diện bị nhiễm bất cứ lúc nào, khi "kẻ thù" vô hình luôn quẩn quanh bên mình. Chính vì vậy, ngay từ đầu là vào khu K1, tôi đã cố gắng tác nghiệp càng nhiều càng tốt và trong thời gian sớm nhất, nhanh nhất để làm sao ghi được nhiều hình, nhiều nhân vật nhất. Nếu chẳng may mắc Covid-19 và khi vào khu cách ly thì tôi vẫn có thể làm được hậu kỳ, hoàn thành được phim". 

Bộ phim "Ngày con chào đời" đi sâu vào nhân vật người mẹ, em bé và hoàn cảnh phải sống trong điều kiện dịch bệnh. Cả hai bộ phim đều không dùng lời bình. "Đã từ rất lâu rồi khi tiếp cận phong cách này, cách thức làm phim này thì tôi thấy rất cuốn hút bởi đây là dòng phim hiện thực của cuộc sống, chính là hơi thở đang diễn ra của cuộc sống. Tôi quan sát và cảm sau đó chắt lọc lại để đưa vào trong phim, để kể một câu chuyện đang thực tế. Đây là dòng phim tôi nghĩ vẫn sẽ tiếp tục theo đuổi" - ông chia sẻ. Khi thực hiện những tác phẩm của mình, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư cũng có những nuối tiếc. "Tôi cũng nuối tiếc vì có những câu chuyện đang theo rồi đến phút cuối vì lý do nào đấy không theo được, có những cái mang đến cảm xúc cao trào tột cùng muốn gửi gắm, khiến người xem có cảm giác mạnh hơn, lớn hơn nhưng tôi lại không thực hiện được" - ông nói.

Giành giật sự sống cho bệnh nhân

"Ranh giới" khiến khán giả khó có thể cầm được nước mắt với cả những điều đang xảy ra với bệnh nhân và cả đội ngũ y bác sĩ. "Em sợ lắm", "Cho em về để em được chết ở nhà", lời bệnh nhân khiến người xem thấy "sợ". "Việc của em là thở thôi. Hãy cố thở cho mình", "Em muốn chuyển đi đâu, ở đâu cũng quá tải, không ai nhận cả" - lời bác sĩ dứt khoát, cứng rắn. Nhưng đằng sau đó là "cũng mệt lắm rồi, vì sự sống của bệnh nhân thôi", bác sĩ bảo. 

Bộ phim khiến người xem cảm phục tinh thần hy sinh quên mình và nỗ lực đến những giây phút cuối cùng, đến khi không thể gắng gượng được nữa của đội ngũ y bác sĩ để cứu sống bệnh nhân. Bản thân họ cũng đứng trước quá nhiều ranh giới: sự kiên cường hay buông xuôi, ý chí và hy vọng, giữa đoàn tụ và chia ly, giữa sự yên ổn của bản thân hay xông pha vào trận địa để cứu người... Đứng ở ranh giới của sự lây nhiễm, họ vẫn áy náy "rất tiếc khi bản thân bị lây nhiễm lúc này. Tôi còn muốn cống hiến nhiều hơn, thời gian lâu hơn. Ở bệnh viện còn nhiều việc để làm lắm". Vậy đấy, mỗi ngày chúng ta vẫn thường nghe nói đến sự hy sinh của đội ngũ y bác sĩ ở tuyến đầu chống dịch, nhưng phải xem "Ranh giới", khán giả mới cảm nhận hết được sự hy sinh của họ. Trong cuộc đời này vẫn có những con người quên hết mọi thứ để cứu sống người khác, nhẫn nại và bao dung để yêu thương người xa lạ như người thân của mình, và đôi khi không màng đến nguy hiểm mà bản thân đang phải đối diện.    

Đạo diễn Quỳnh Tư kể: "Vào được ngày thứ 2 ở bệnh viện, tôi được chứng kiến đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Hùng Vương thuyết phục bệnh nhân để cố gắng giữ được cho họ thở dù họ đôi khi không chấp nhận, phản đối nhưng các bác sĩ vẫn rất nhẫn nại. Nếu không nghe theo bác sĩ thì chỉ số SPO2 của bệnh nhân sẽ tụt rất nhanh. Ranh giới sống chết lúc này bộc lộ rõ nhất, chỉ trong khoảnh khắc là thai phụ có thể bị ngất xỉu, mê man. Khi ấy, tôi thấy ranh giới giữa sự sống và cái chết mong manh quá. Chính vì vậy, tôi quyết định đặt tên phim là "Ranh giới" và dự định nói về ranh giới sự sống, cái chết, rồi sự ra đời của các em bé ở trong này".

Đạo diễn Tạ Quỳnh Tư hy vọng rằng hai bộ phim sẽ có sự tác động mạnh mẽ đến người xem và tác phẩm của anh sẽ khiến suy nghĩ của nhiều người thay đổi, cũng giống như chính chuyến công tác lần này, thực hiện phim lần này đã khiến bản thân anh thay đổi rất nhiều. Ông chia sẻ lý do ông chọn đề tài này vì nghĩ cuộc sống giống như một vòng luân hồi, dịch bệnh đã cướp đi rất nhiều sinh mạng nhưng bên cạnh đấy vẫn có những hình hài được ra đời.