Những "nữ hoàng" trường quay thế hệ mới

Điện ảnh Việt những năm gần đây xuất hiện một lớp đạo diễn nữ trẻ. Với niềm đam mê mạnh mẽ và sự kiên định trên con đường đã chọn, các nữ đạo diễn trẻ này: Luk Vân (tên thật là Luk Hồ Hải Vân), Thạch Thảo, Hoàng Anh, Kay Nguyễn (tên thật là Nguyễn Lê Phương Khanh), Cao Thúy Nhi... vượt mọi thử thách trong quá trình làm nghề. Họ ít nhiều đã đưa vào tác phẩm sự lãng mạn, mềm mại vốn có của nữ giới, góp phần tạo ra màu sắc rất riêng, mang đến sự đa dạng cho thị trường phim Việt.

Đa tài và đam mê

Một điểm chung của các nữ đạo diễn trẻ hiện nay là đa tài, họ có khả năng biên kịch, vừa đạo diễn vừa có thể làm tất cả những công việc khác trong quy trình sản xuất phim (điện ảnh lẫn truyền hình). Trong đó, Hoàng Anh và Kay Nguyễn là những biên kịch danh tiếng trước khi thử sức vai trò đạo diễn, duy trì hai công việc song song. Những phim mà Hoàng Anh từng thể hiện vai trò biên kịch: "Cá rô, em yêu anh!", "Dù gió có thổi", "Cô Thắm về làng", "Gạo nếp gạo tẻ", "Về quê ăn Tết"... Cô đã đạo diễn và đồng đạo diễn các phim: "Cô Thắm về làng", "Gạo nếp gạo tẻ", "Về quê ăn Tết". Còn Kay Nguyễn biên kịch các phim: "1735 km", "Chung cư ma", "Tèo em", "Cô Ba Sài Gòn", "Lôi báo", "Người bất tử"... đồng đạo diễn "Cô Ba Sài Gòn" và hiện đang tất bật cùng Victor Vũ lo cho dự án "Mắt biếc" (chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh).

Đạo diễn Hoàng Anh (áo trắng) trên trường quay

Đạo diễn Thạch Thảo (quấn khăn) trên trường quay (Ảnh do nghệ sĩ cung cấp)

Nữ đạo diễn Luk Vân, Thạch Thảo đều có khả năng biên kịch, từng thử sức nhiều phim ngắn rồi mới đến phim dài. Phim điện ảnh đầu tay Luk Vân đạo diễn là "4 năm 2 chàng 1 tình yêu" do chính cô biên kịch. Phim truyền hình đầu tay Thạch Thảo đạo diễn cũng là tác phẩm do cô viết có tên "Đánh thức ước mơ".

Các nữ đạo diễn trẻ này cho rằng không niềm hạnh phúc nào hơn là tự tay hiện thực hóa những nhân vật vốn được mình mô tả trên giấy. Hành trình này không dễ dàng, nó như một người mẹ thai nghén đứa con, chắt chiu từng ngày và sung sướng khi thấy con chào đời khỏe mạnh, được mọi người thương yêu.

Đạo diễn Luk Vân thổ lộ cô có hai dự án đang ấp ủ: một là chuyển thể tác phẩm "Truyện Kiều" lên màn ảnh rộng và một là dự án đang đợi đủ trải nghiệm, bản lĩnh sẽ thực hiện.

Biến bất lợi thành lợi thế

Giống như bất kỳ thành viên khác của đoàn phim, nữ đạo diễn chấp nhận ảnh hưởng nhan sắc, đối mặt với mưa, nắng khi quay ngoại cảnh hoặc thức trắng quay đêm. Họ buộc di chuyển xa nhà có khi hàng tháng theo lịch trình, chịu đựng hoàn cảnh thiếu tiện nghi sinh hoạt thiết yếu nếu phải quay ở vùng sâu, vùng xa, rừng núi. Họ vẫn đang độc thân và cũng chẳng nhiều thời gian dành cho việc yêu đương.

Nhưng tất cả điều ấy không phải khó khăn lớn nhất. Đạo diễn Hoàng Anh tâm sự: "Thời gian tôi mới bắt đầu làm đạo diễn, diễn viên tham gia phim và ê-kíp làm chung đều ngại ngùng, nghi ngờ khả năng của tôi. Trong mắt nhiều người, đạo diễn nữ rất cảm tính, dễ giận hờn, thích tiểu tiết, không nhìn xa, không quyết đoán, như vậy sẽ khiến tiến độ đoàn phim và chất lượng bộ phim không tốt. Nhưng đến hiện tại, tôi may mắn đã được mọi người tin tưởng, mỗi khi làm phim tôi đều được hỗ trợ nhiệt tình".

Đạo diễn Thạch Thảo nói rằng việc thay đổi suy nghĩ nam giới luôn thuận lợi hơn nữ trong nghề đạo diễn là cách giúp cô tự tin theo nghề. Khi ra trường quay, cô xem mình là đạo diễn, không phải "nữ đạo diễn", điều tiên quyết là làm sao có thể khiến cho kịch bản trở thành một bộ phim sống động bằng hình ảnh. Cô có tính cách nhẹ nhàng nhưng lúc cần quyết liệt sẽ quyết liệt đến cùng.

Mỗi đạo diễn có cách điều hành riêng đoàn phim của mình. Tuy nhiên, với nữ đạo diễn trẻ Luk Vân: "Tôi điều hành theo tiêu chí thoải mái, vui vẻ, không tạo áp lực cho mọi người. Nếu có chuyện bực bội đến mức kinh khủng, tôi cũng chỉ la "a" một tiếng rồi bỏ đến nơi khác, không tranh cãi gây mất hòa khí. Mọi người, ngay cả các cô chú diễn viên lớn tuổi cũng nghe ý kiến của tôi khi tôi trò chuyện chân thành. Làm đạo diễn không thể quá hiền, không quá dữ, phải biết điều tiết cảm xúc và có lập trường, bảo vệ quan điểm của mình" - Luk Vân nhận định.

Cái bất lợi lớn nhất của nữ đạo diễn theo Luk Vân là sức khỏe yếu. Sức khỏe cũng là vấn đề mà Kay Nguyễn lo ngại, tuân thủ quy luật chặt chẽ để bảo vệ sức khỏe bản thân. Cô luôn tạo cho mình một tinh thần minh mẫn trong cơ thể khỏe mạnh, tập thể dục, uống nhiều nước. Nếu không có sức khỏe, đạo diễn khó bám trụ đoàn phim, ảnh hưởng đến kinh phí sản xuất. Người trong nghề khẳng định nếu một nữ đạo diễn vượt được tất cả khó khăn đặc thù, kể cả nghi ngại định kiến giới tính nam - nữ thì mới có thể trụ nghề.

Tâm huyết với nghề

Mỗi nữ đạo diễn trẻ đều có khát vọng riêng của bản thân với những dự án tâm huyết, ấp ủ có thể là nghệ thuật hoặc giải trí nhưng được làm theo ý mình, không bị ràng buộc bởi điều gì. Để thực hiện khát vọng riêng, họ luôn chăm chỉ, nỗ lực phấn đấu để nâng cao kiến thức, khẳng định thương hiệu. "Tích lũy kiến thức mỗi ngày và quyết liệt với mỗi cơ hội có được. Kiến thức sẽ giúp chúng ta thuyết phục diễn viên và ê-kíp tin vào chỉ đạo của mình, sự quyết liệt giúp nhà sản xuất tin rằng nên giao phim này cho mình vì mình sẽ đưa thuyền cập bến" - đạo diễn Hoàng Anh tự tin. Cũng cùng quan điểm trên, Kay Nguyễn cho rằng kiến thức là yếu tố vững bền mà khi kết hợp cùng những yếu tố khác sẽ mang đến cơ hội thăng tiến trong nghề. Theo cô, việc đọc nhiều sách, giữ được lửa sáng tạo, quyết tâm, kiên nhẫn là kim chỉ nam để theo nghề lâu dài.

Đa phần các nữ đạo diễn trẻ khẳng định sẽ theo nghề cho đến lúc không còn sức khỏe. Khi đó, họ sẽ chuyển sang các công việc khác như biên kịch hoặc sản xuất phim để sống tiếp với đam mê.