Nobel Văn học 2017 vinh danh Kazuo Ishiguro

Khác với dự đoán của giới chuyên môn và giới cá cược, giải Nobel Văn học 2017 công bố vào ngày 5-10 xướng tên nhà tiểu thuyết người Anh gốc Nhật Kazuo Ishiguro - một bậc thầy về nghệ thuật tiểu thuyết.

Chinh phục độc giả với lối văn đầy cảm xúc

Viện Hàn lâm Thụy Điển đánh giá: "Bằng những cảm xúc dạt dào, văn chương của Kazuo Ishiguro đánh thức góc sâu thẳm, huyền bí trong chúng ta về mối liên hệ với thế giới".

Nhận định ngắn gọn nhưng đã nói lên rất nhiều điều về tiểu thuyết gia này. Tiểu thuyết "Người khổng lồ ngủ quên" của Kazuo Ishiguro thuộc thể loại giả tưởng huyền ảo, kể về một cuộc phiêu lưu kỳ lạ giữa cõi sống mơ hồ, lãng đãng, đầy biến động, giữa làn sương mù không lúc nào khuất dạng của nước Anh và những miền ký ức đã từ lâu bị chôn vùi… Cuốn sách là một suy ngẫm u sầu nhưng thấm thía về sự lãng quên, tình yêu, cuộc sống, cùng cả chiến tranh và sự hận thù. Rất nhiều tờ báo lớn và các nhà phê bình nhận định rằng "Người khổng lồ ngủ quên" là "Một cuốn sách đẹp đẽ, lộng lẫy, tuyệt đỉnh về những gì cần nhớ và mong muốn được quên đi".

Cuốn sách khác của Kazuo Ishiguro "Dạ khúc - Năm câu chuyện về âm nhạc và đêm buông" (tập truyện ngắn) với những người trẻ tuổi mộng mơ, những nghệ sĩ bất thành danh, những ngôi sao rực rỡ một thời… và tình yêu âm nhạc, ước mơ trong đời, soi quá khứ vào hiện tại, những xúc cảm nhẹ nhàng và tinh tế, súc tích mà toàn vẹn, lắng đọng và trong suốt như pha lê, năm câu chuyện quấn quýt theo một chủ đề chung ám ảnh: cuộc vật lộn gìn giữ cảm giác lãng mạn trong đời.

Tiểu thuyết "Mãi đừng xa tôi" lại được kể với giọng điệu bình thản như mặt biển sóng ngầm, về một hiện thực đáng sợ diễn ra trong một thế giới "giả tưởng", nhưng cũng không xa lắm thế giới thật mà chúng ta đang sống. Câu chuyện ám ảnh bởi tiếng kêu đau đớn đến xé lòng về tình yêu và hạnh phúc, buộc người đọc phải suy nghĩ lại về giá trị con người của chính mình.

Nhà văn Kazuo Ishiguro

Cuốn tiểu thuyết "Mãi đừng xa tôi" (Never let me go) ra đời năm 2005 được tạp chí Time (Anh) xếp vào danh sách 100 cuốn sách tiếng Anh hay nhất từ năm 1923 đến 2005. Cuốn tiểu thuyết đình đám này đã được dịch sang tiếng Việt. Độc giả yêu văn học cũng đã được đọc các ấn phẩm tiếng Việt "Người khổng lồ ngủ quên", "Dạ khúc: Năm câu chuyện về âm nhạc và đêm buông"... do NXB Văn học và Công ty Văn hóa Truyền thông Nhã Nam ấn hành.

Ishiguro là tác giả của nhiều tiểu thuyết nổi tiếng, những tác phẩm hoàn hảo lột tả rõ nét sự kế thừa các giá trị của nền văn học Nhật Bản cũng như sự nắm bắt được vẻ đẹp ám ảnh cũng như tinh tế của văn xuôi tiếng Anh. Tác phẩm của ông là sự pha trộn của những hoài niệm nghệ thuật với hậu quả của thảm họa quốc gia với những phán xét nghiệt ngã về Nagasaki và Hiroshima.

Nobel Văn học: Không thể dự đoán

Cũng là một nhà văn gốc Nhật Bản nhưng khi giải thưởng gọi tên Kazuo Ishiguro thì những độc giả yêu mến Haruki Murakami vẫn tiếp tục chờ đợi. Suốt nhiều mùa giải qua, hai cái tên nóng nhất trên các bảng cá cược văn chương vẫn là Haruki Murakami (Nhật Bản) và Ngugi Wa Thiong O (Kenya).

Chiếm các vị trí cao ở bảng xếp hạng năm nay còn có nhà văn quốc tịch Canada - Margaret Atwood, tác giả "Chuyện người tùy nữ" và hơn 50 tác phẩm bao gồm tiểu thuyết, truyện ngắn, sách thiếu nhi, kịch bản phim… được biết đến rộng rãi trên thế giới, đã dịch ra gần 30 thứ tiếng.

Nhưng Nobel Văn học luôn gọi lên những cái tên bất ngờ. Bob Dyland - ca sĩ, nhạc sĩ nhạc Pop lừng danh trở thành cái tên "hot" thứ ba trong 10 gương mặt sở hữu giải thưởng Nobel Văn học gây tranh luận và thu hút sự chú ý nhất của công chúng toàn cầu, trước đó là Xvetlana Alexievich - cây bút phóng sự phi hư cấu.

Năm nay, trên các bảng xếp hạng còn xuất hiện cả những dự báo "khó ngờ" như George RR Martin - tác giả bộ tiểu thuyết "Game of Thrones" (Trò chơi vương quyền) được sản xuất thành bộ phim truyền hình nhiều tập đang gây "bão" toàn cầu. Rất khó đoán và người chiến thắng giải Nobel Văn học dù thế nào vẫn buộc phải nhận được hơn 50% phiếu bầu của hội đồng xét giải cho tác phẩm được chọn ra từ hơn 350 đề xuất của các chuyên gia trong lĩnh vực văn học và những người từng giành giải trước đây.

Sau khi công bố người chiến thắng, lễ trao giải Nobel 2017 sẽ diễn ra vào ngày 9-12 tới, tại thủ đô Stockholm - Thụy Điển. Số tiền thưởng năm nay lên đến 9 triệu krona, tương đương 1 triệu USD (khoảng 22,8 tỉ đồng Việt Nam).