Phim online thu phí: Khai thác nhỏ, lẻ

Dân số Việt Nam hiện đạt mốc gần 97 triệu người với 64 triệu người sử dụng mạng, 70% sử dụng các dịch vụ giải trí như xem phim, nghe nhạc, xem video... Đây là con số hấp dẫn giúp thị trường Việt trở thành mảnh đất giàu tiềm năng cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư khai thác kinh doanh dịch vụ xem phim thu phí. Tuy nhiên, thực tế diễn ra không đơn giản.

Chậm đổi thói quen "xài chùa"

Khi Netflix, Iflix có mặt tại thị trường Việt, nhiều lo ngại những "ông lớn" này sẽ "bóp chết" những trang phim online thu phí nhỏ, lẻ mới hình thành thời gian qua. Nhưng thực tế cho thấy điều đáng lo ngại ấy còn quá sớm vì tất cả vẫn "chung sống" hòa bình do mỗi đơn vị có đối tượng phục vụ khác nhau và có cùng đối thủ chung là các trang phim lậu.

Những trang phim thu phí trong nước như Film+, Danet, FPT, Clip TV... và các "ông lớn" Netflix, Iflix có nhiều gói kinh doanh với mức thu phí khác nhau, thấp nhất từ 50.000 đồng/tháng. Giai đoạn đầu, những trang phim thu phí chật vật vì người Việt lâu nay có thói quen thích xem miễn phí hơn trả tiền cho các dịch vụ giải trí trên mạng. Lợi dụng điểm này, nhiều trang phim lậu hoành hành với nhiều thủ đoạn tinh vi. Cuộc chiến chống lại trang phim lậu cùng với việc làm thay đổi thói quen "xài chùa" của khán giả Việt Nam được thực hiện thông qua nhiều hình thức khác nhau. Đến nay, những nỗ lực đó mang lại ít quả ngọt, dù chưa cao, là số đăng ký của hầu hết các trang phim thu phí Việt đều tăng lên. "Trong một vài năm gần đây, thói quen trả tiền để có thể thưởng thức các nội dung giải trí của khán giả đang tốt dần lên. Đây là một tín hiệu vui với các nhà sản xuất và nhà cung cấp dịch vụ. Quản lý nhà nước trong những năm gần đây cũng rất tích cực kiểm soát, chế tài tốt hơn, tạo điều kiện cho các nhà cung cấp dịch vụ hành lang pháp lý thuận lợi để hoạt động kinh doanh" - bà Tô Nam Phương, Giám đốc Truyền hình FPT, cho biết.

Phim “Hai Phượng” trên nền tảng trang phim thu phí Netflix. (Ảnh chụp từ màn hình)

Ông Đình Vũ, đại diện truyền thông kênh phim online Danet, cho biết số lượng đăng ký dịch vụ của kênh này tăng dần sau những phim, chương trình do BHD tự sản xuất hoặc phát hành được đưa lên kho. Hơn 80% tỉ lệ đăng ký dịch vụ tập trung ở các thành phố lớn như TP HCM, Hà Nội.

Người trong giới cho rằng người dân các thành phố có thể thay đổi thói quen nhanh vì dễ tiếp cận với các kênh phim có bản quyền trên mạng nếu không muốn hoặc không có thời gian ra rạp xem. Còn những người dân vùng không có rạp chiếu phim thì chỉ trông chờ vào các trang phim mạng. Thường các trang phim lậu đưa phim mới của nước ngoài lên trang chỉ vài tuần sau khi kết thúc chiếu rạp. Trong khi các trang phim có bản quyền thường đưa phim mới lên rất chậm, nhất là phim Việt, nhanh nhất cũng phải 1-2 tháng sau khi chiếu rạp kết thúc. Phim "Hai Phượng" ra mắt ở Việt Nam từ tháng 2 đến tháng 5 mới xuất hiện trên Netflix. Các phim nước ngoài thường tùy theo phân khúc phục vụ của mỗi trang mạng cũng như lợi thế phía đơn vị phát hành thương lượng mà đưa sớm hay muộn. Vì vậy muốn xem được phim mới qua các trang có bản quyền, đóng phí, đối với số đông khán giả cũng không hề dễ dàng.

Muốn phát triển phải liên kết

Tuy số lượng người đăng ký có tăng, đa phần các trang phim thu phí Việt vẫn cần được hỗ trợ nguồn kinh phí để duy trì nền tảng, bổ sung nguồn lực. Họ chưa thể tự hoạt động nhờ vào nguồn thu từ số lượng người đăng ký do mức phí thu thấp. Nguồn quảng cáo tìm đến các trang này không đáng kể. Phân tích lý do cản trở sự phát triển của trang phim thu phí Việt, người trong giới cho rằng ngoài các trang phim lậu hoạt động công khai còn là vấn đề nguồn lực và nhiều yếu tố khác. Các trang phim thu phí Việt đa phần nội dung chưa phong phú, kho phim chưa nhiều, phim cũ lấn át mới. Dù không ở tình trạng nay còn, mai mất như các trang phim lậu nhưng khán giả vẫn chưa thấy vừa lòng để phải bỏ tiền mua dịch vụ. Việc quảng bá các trang phim thu phí yếu kém, nhiều người dân - nhất là ở các vùng sâu, vùng xa - khó biết đến những cái tên như Danet, Film+...

Nền tảng trang phim thu phí Danet (ảnh chụp từ màn hình)

Ông Vũ Tú Thành - Phó Giám đốc điều hành khu vực của Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN, đại diện cấp cao tại Việt Nam - nhận định thị trường dịch vụ cung cấp nội dung nghe nhìn chuyên nghiệp trên mạng (Online Curated Content - OCC) của Việt Nam rất nhỏ, lẻ. Đây là mảnh đất đang tạm bỏ trống, chưa được khai thác đúng mức dù rất tiềm năng. Hiện tại, Việt Nam không có đơn vị nào quy mô đủ lớn dẫn đầu thị trường. "Ông lớn" Netflix chưa có dấu hiệu dồn nguồn lực vào thị trường Việt. Vì thế, thị phần của họ nhỏ, số đăng ký không có ý nghĩa thống kê. Việc mỗi đơn vị tự sản xuất rồi xây dựng một trang phim thu phí riêng mình sẽ mãi chỉ là nhỏ, lẻ vì xây dựng và duy trì nền tảng đòi hỏi thời gian dài, nguồn tài lực mạnh. Họ có thể tận dụng nền tảng đã xây dựng sẵn hoặc liên kết với nhau để lớn mạnh lên. Việc liên kết này giúp làm tăng nguồn lực, giải quyết những vấn đề mối quan hệ với bên giữ bản quyền vì mỗi nhà phát hành, sản xuất có đối tượng và thế mạnh riêng.

Dịch vụ xem phim có bản quyền qua online được người trong giới nhận định nếu mạnh, sẽ thêm thị phần, mang lại nguồn thu lớn cho điện ảnh Việt. Nó giúp giảm mất cân bằng hưởng thụ giải trí giữa khán giả ở thành phố lớn với các đô thị nhỏ chưa có rạp chiếu, đặc biệt là vùng nông thôn rất đói phim điện ảnh Việt như lâu nay.