Xanh tốt rừng trồng từ cây bản địa

Những ngày đầu tháng 3-2025, chúng tôi theo nhân viên Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ Hương Thủy, TP Huế đến khu vực rừng trồng cây bản địa tại các tiểu khu 178, 179 thuộc xã Dương Hòa, thị xã Hương Thủy.

Dừng xe ở đập thủy lợi Tả Trạch, sau khi di chuyển hơn 40 phút bằng thuyền vượt hồ, chúng tôi được nhìn tận mắt những cánh rừng xanh mát với các cây sao, dầu, lim… đang phát triển mạnh, cứ ngỡ đó là những cánh rừng tự nhiên.

Ông Trần Phúc Châu, Phó Giám đốc phụ trách BQL rừng phòng hộ Hương Thủy, khẳng định đây là những khu rừng trồng trên các thửa đất trống, đồi núi trọc, được triển khai thử nghiệm từ năm 2015 với kinh phí khoảng 65 triệu đồng/ha. Đến nay, kinh phí để trồng các loài cây bản địa khoảng trên 100 triệu đồng/ha.

"Khi đó, chúng tôi trồng các loài cây bản địa như re hương, gáo nhưng không phù hợp, cây chò thì không chịu được nắng nóng. Vì vậy, chúng tôi phải tìm tòi, nghiên cứu mới trồng được các loài cây này" - ông Châu nhớ lại.

Đến năm 2019, cây bản địa được BQL rừng phòng hộ Hương Thủy trồng đại trà nên nay đã nâng diện tích lên 650 ha. Cây phát triển khá tốt, ổn định bởi gần khu vực nước, được chăm sóc cẩn thận.

Tuy nhiên, để những loài cây bản địa phát triển mạnh, thay thế rừng tự nhiên trên các thửa đất này thì không dễ. Ngoài việc tuần tra thường xuyên, BQL rừng phòng hộ Hương Thủy còn phải dựng 25 km hàng rào bằng thép gai để ngăn gia súc.

Không những ở Hương Thủy, nhiều địa phương khác tại TP Huế đều trồng các loài cây bản địa như lim, chò, gõ, sao đen, dầu rái, bời lời… trên các diện tích rừng thay thế.

Tại khu vực Đội Cây Lợi thuộc xã Phong Thu, thị xã Phong Điền; khu vực ranh giới rừng giữa BQL Khu Bảo tồn thiên nhiên Phong Điền và rừng trồng của người dân huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị hay khu vực từ Trạm Kiểm lâm Tây Sao La đến Trạm Kiểm lâm cửa rừng A Tép, huyện A Lưới, TP Huế..., sau thời gian trồng, các cây bản địa đều phát triển tốt.

Theo các nhà chuyên môn, những loài cây bản địa này thân gỗ lớn, hệ rễ phát triển, tán lá rậm, có tác dụng phòng hộ, bảo vệ nguồn nước, chống xói mòn, sạt lở đất cao. Chúng cũng có khả năng chống chịu gió bão tốt, nhất là trong bối cảnh thời tiết diễn biến ngày càng phức tạp. Cây bản địa còn có giá trị về kinh tế, bảo tồn đa dạng sinh học, góp phần nâng cao chất lượng rừng, ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.