Xây dựng "kịch bản" thoát nghèo cho từng hộ dân

Cùng với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự nỗ lực của người dân, công tác giảm nghèo tại tỉnh Đắk Lắk những năm gần đây đã đạt nhiều kết quả tích cực. Nhiều mô hình thoát nghèo đã được áp dụng hiệu quả, giúp người dân từng bước thoát nghèo bền vững.

Giao trách nhiệm cho từng cán bộ

Không dừng lại ở việc phát triển kinh tế, các địa phương trên địa bàn tỉnh còn tập trung triển khai các giải pháp xóa nhà tạm, nhà dột nát, giúp người dân có điều kiện an cư, từ đó ổn định sản xuất.

Với tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau", mới đây, chính quyền xã Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk đã vận động các tổ chức, mạnh thường quân hỗ trợ xây dựng 2 căn nhà Đại đoàn kết. Mỗi căn nhà trị giá hơn 100 triệu đồng được trao tặng cho hai hộ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Hơn 20 năm trước, ông Phan Thế Dũng rời quê ở tỉnh Bình Thuận tới vùng đất Krông Năng mang theo ước mơ đổi đời. Trên mảnh đất mới, ông cùng vợ xây dựng tổ ấm nhỏ, gieo trồng 5 sào cà phê và tần tảo nuôi ba con lớn khôn.

Thế nhưng, biến cố ập đến - từ một người đàn ông khỏe mạnh, ông bất ngờ mắc nhiều bệnh nặng như: tiểu đường, suy thận, sức khỏe suy kiệt theo từng ngày. Thu nhập ít ỏi từ nông nghiệp không đủ trang trải thuốc men. Gia đình ông sống trong căn nhà tạm bợ. Những đêm mưa lớn, cả nhà phải co cụm vào một góc để khỏi ướt, trắng đêm chờ trời sáng.

Trước khó khăn này, chính quyền địa phương và những người hảo tâm vừa đóng góp, trao tặng gia đình ông Dũng hơn 100 triệu đồng để xây dựng nhà mới. Vợ chồng ông Dũng vay mượn thêm 100 triệu đồng, dựng lên căn nhà kiên cố gồm 3 phòng ngủ, 1 phòng khách, bếp và nhà vệ sinh.

"Gia đình tôi mừng lắm. Từ nay có nhà kiên cố, không còn cảnh chạy mưa mỗi đêm. Tinh thần tôi cũng thoải mái hơn, bệnh tật cũng có phần thuyên giảm" – ông Dũng cho hay.

Ông Võ Tròn, Bí thư kiêm Trưởng thôn 5 cho biết trước đây trong thôn có hàng chục hộ nghèo nhưng hiện chỉ còn 6 hộ nghèo và 7 hộ cận nghèo. Thu nhập bình quân của người dân đạt 45 triệu đồng/người/năm.

"Sự chung tay của chính quyền và cộng đồng đã trở thành động lực quan trọng, giúp các hộ nghèo thêm niềm tin, nghị lực để vươn lên" – ông Tròn chia sẻ.

Cùng với xóa nhà tạm, xã Krông Năng còn khuyến khích người dân tham gia các mô hình kinh tế tập thể. Thông qua các hợp tác xã, người dân được tiếp cận kỹ thuật canh tác mới, nguồn vốn ưu đãi, chính sách hỗ trợ của Nhà nước và ổn định đầu ra cho nông sản. Các mô hình này góp phần nâng cao giá trị sản xuất, thúc đẩy sản xuất sạch và ý thức bảo vệ môi trường.

Hiện toàn xã có 14 hợp tác xã hoạt động ổn định, hỗ trợ hội viên về kỹ thuật, vốn và tiêu thụ sản phẩm. Một số hợp tác xã kiểu mới cũng đã hình thành, hướng đến sản xuất – kinh doanh tổng hợp, đóng vai trò "bệ đỡ" cho kinh tế hộ gia đình phát triển. Nhờ những nỗ lực đồng bộ, đến nay tỉ lệ hộ nghèo của xã Krông Năng giảm còn 10,49%, tỉ lệ hộ cận nghèo là 5,5%.

Ông Lê Hồng Văn, Chủ tịch UBND xã Krông Năng cho biết xã định hướng triển khai Chương trình giảm nghèo bền vững 2026 - 2030 theo phương châm "đúng người, đúng việc". Theo đó, mỗi cán bộ, công chức được giao phụ trách một nhóm hộ nghèo, trực tiếp xuống từng nhà để rà soát, tìm hiểu nguyên nhân, từ đó xây dựng "kịch bản" riêng cho từng hộ. Trên cơ sở đó, đề xuất giải pháp phù hợp nhằm hỗ trợ sinh kế cho hộ thiếu vốn, đào tạo nghề cho hộ thiếu việc làm, hay hướng dẫn kỹ thuật cho những hộ sản xuất kém hiệu quả...

"Chúng tôi không làm theo kiểu thống kê, mà sẽ đánh giá từng hộ, từng nguyên nhân cụ thể. Mỗi cán bộ chịu trách nhiệm giúp một số hộ thoát nghèo, theo dõi đến khi ổn định. Bên cạnh đó, các lực lượng quân sự, công an, giáo viên, đoàn thể sẽ cùng vào cuộc hỗ trợ để đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo" – ông Văn nhấn mạnh.

Muôn cách tạo sinh kế cho dân thoát nghèo

Cùng với sự vào cuộc của chính quyền các cấp, người dân cũng chủ động tìm hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp, đa dạng sinh kế để nâng cao thu nhập, từng bước thoát nghèo bền vững.

Gia đình anh Hoàng Văn Chuyển (SN 1989, thôn 6C, xã Ea Ô) mạnh dạn trồng xen canh, ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển từ canh tác truyền thống sang sản xuất hữu cơ trên diện tích 6 sào. Ngoài hệ thống tưới tiết kiệm, anh sử dụng phân bò ủ với các loại men vi sinh bón cho cây để cải tạo đất và nâng cao sức đề kháng sâu bệnh. Nhờ đó, mỗi năm gia đình anh Chuyển thu từ 7–8 tạ tiêu khô và khoảng 1,6 tấn cà phê nhân.

Thời gian nông nhàn, anh Chuyển còn đi làm thợ hồ để tăng thu nhập. Nhờ sự nỗ lực của gia đình cùng sự hỗ trợ kịp thời của chính quyền, gia đình anh Chuyển đã thoát nghèo từ năm 2024. Cuộc sống gia đình anh Chuyển ngày càng ổn định, chăm lo cho việc học tập của hai con.

Theo ông Đặng Đức Quý, Trưởng thôn 6C, toàn thôn hiện còn 13 hộ nghèo và 20 hộ cận nghèo. Để hướng tới giảm nghèo bền vững, Ban tự quản thôn phối hợp với các ban ngành tăng cường tuyên truyền bà con chăm chỉ lao động, tiết kiệm chi tiêu, hạn chế tổ chức ma chay, cưới hỏi rườm rà. Thôn cũng chú trọng xây dựng, nhân rộng mô hình sản xuất - chăn nuôi giỏi, mang lại hiệu quả kinh tế cao để người dân tham quan, học tập và làm theo.

Song song đó, địa phương cũng không ngừng hỗ trợ các hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận các nguồn vốn vay chính sách, cung cấp con giống, cây giống, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất cho bà con. Chính quyền địa phương, Ban tự quản thôn cũng vận động người dân hướng đến sản xuất bền vững, giảm sử dụng phân hóa học, tăng cường phân hữu cơ để cải tạo đất, giúp cây trồng phát triển tốt, hạn chế sâu bệnh và chống lại những diễn biến tiêu cực của thời tiết. Nhờ vậy, cây trồng phát triển xanh tốt quanh năm, đạt năng suất cao, giúp nhiều hộ gia đình thu nhập ổn định.

Bên cạnh những nỗ lực của người dân, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021–2025 (Chương trình 1719) cũng đã tiếp sức cho nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo. Tại xã Ea Ning, tỉnh Đắk Lắk, Chương trình 1719 đã hỗ trợ 60 con bò cái sinh sản cho 30 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo (mỗi hộ 2 con, tổng trị giá hơn 40 triệu đồng). Nhờ đó, nhiều hộ đã có nguồn sinh kế ổn định và từng bước vươn lên.

Gia đình bà H Wiăk Byă (SN 1957, ngụ buôn Pưk Prong, xã Ea Ning) là một trong những trường hợp ghi nhận hiệu quả rõ rệt nhờ được cấp bò giống. Bà H Wiăk cho hay, chồng bị tai biến 6 năm nay, gia đình lại không có đất sản xuất nên cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn. Nhờ được cấp bò sinh sản, gia đình tôi có thêm động lực để cố gắng. Đến nay, bò giống đã sinh được con bê cái khỏe mạnh, mở ra cơ hội thoát nghèo cho gia đình.