Dự thảo Luật Tố cáo sửa đổi, bổ sung: Phải để người dân thực hiện quyền hiến định

Kỳ họp thứ 5 Quốc hội (QH) khóa XIV, các đại biểu tranh luận các hình thức tố cáo, tố cáo qua fax, thư điện tử, điện thoại.

Yêu cầu của dân thì phải làm

Thực ra, 2 hình thức tố cáo mà dự thảo Luật Tố cáo đã quy định là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp thì việc tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại thực chất cũng chỉ là các phương thức thể hiện khác nhau của 2 hình thức tố cáo trên. Dù tố cáo được thể hiện dưới hình thức nào thì trong giai đoạn xử lý ban đầu thông tin tố cáo, cơ quan có thẩm quyền giải quyết cũng đều phải xác định rõ được họ tên, địa chỉ của người tố cáo, nội dung tố cáo phải có cơ sở để xác minh, kết luận thì mới có căn cứ để quyết định có thụ lý giải quyết tố cáo hay không.

Ý kiến không đồng tình viện dẫn nếu mở rộng hình thức tố cáo qua điện thoại, thư điện tử sẽ dẫn đến tình trạng lợi dụng dân chủ tố cáo tràn lan, gây quá tải cho cơ quan quản lý nhà nước và yêu cầu phải đầu tư nguồn lực rất lớn. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, việc mở rộng hình thức tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại là rất phức tạp, nhạy cảm và khó khả thi. Suy cho cùng tố cáo qua điện thoại, fax… chính là tố cáo trực tiếp và nên ghi nhận chứ không phải thấy khó thì thoái thác, không tiếp nhận để nghiên cứu làm rõ mà xử lý. Phải để người dân thực hiện quyền hiến định chứ không phải vì khó khăn của cơ quan quản lý nhà nước mà ta chọn việc dễ để làm, còn việc khó thì bỏ qua. Thiết nghĩ cơ quan thụ lý, người thụ lý là công chức nhà nước, ăn lương nhà nước từ thuế của dân đóng góp, nên yêu cầu của dân thì phải làm.

Từ tố cáo của các tài xế xe tải, một đường dây mua bán “logo xe vua” được phát hiện, trong đó có CSGT phải hầu tòa Ảnh: Quốc Chiến

Kênh thông tin quan trọng

Với ý kiến cho rằng nếu tố cáo đã được thực hiện thông qua thư điện tử, fax, điện thoại thì trong nhiều trường hợp khó xác định được người tố cáo; đồng thời có thể tạo ra kẽ hở để một số người lợi dụng quyền tố cáo để vu cáo, vu khống, xúc phạm danh dự của người khác. Ở đây thiết nghĩ cần làm rõ, xác minh đối tượng lợi dụng để có chế tài thích đáng, chứ không chỉ vì "một người sổ mũi mà bắt tất cả phải uống thuốc cảm". Còn việc khó kiểm soát người tố cáo qua máy fax dịch vụ, hộp thư điện tử ảo, người sử dụng sim rác…, đây là trách nhiệm quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông. Không thể vì vậy mà làm mất đi một kênh thông tin rất quan trọng.

Chúng ta đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, dù muốn hay không, dù còn nhiều thách thức nhưng nó sẽ đến và trở thành điều hiển nhiên, hiện hữu trong đời sống xã hội. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ làm thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và tương tác với nhau; làm đảo lộn các ngành trong đời sống xã hội, sắp xếp lại các mối quan hệ, chuyển đổi các ngành, thay đổi nhiều khái niệm vốn là "khuôn vàng thước ngọc", từng mặc định bất biến xưa nay trong đời sống và mọi hoạt động xã hội. Có một nguyên lý bất di bất dịch: khi xã hội có nhiều thay đổi thì quản trị nhà nước phải thay đổi để đáp ứng, chứ không thể bắt những hình thức thay đổi của xã hội phải lùi lại.