Hiến kế chặn đua xe trái phép: Các lực lượng cùng vào cuộc

Bạn đọc Chung Thanh Huy:

Xét xử lưu động để răn đe

Đua xe trái phép lâu nay đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân. Càng ngày, các đối tượng đua xe càng manh động hơn. Các nhóm đua xe thường thách thức đối thủ trên mạng xã hội, sử dụng các Fanpage đua xe như diễn đàn lôi kéo người tham gia. Việc tổ chức đua xe trái phép có giải thưởng do các lò độ xe máy tài trợ. Để tạo đường đua, các đối tượng dựng chướng ngại vật để chặn các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ. Khi cơ quan chức năng phát hiện, chặn bắt, các đối tượng bỏ chạy hoặc chống đối, cản trở việc thực thi công vụ. Đối tượng tham gia đua xe và cổ vũ đua xe có độ tuổi phổ biến từ 18-25, nhiều đối tượng có tiền án tiền sự.

Để tăng cường hiệu quả công tác phòng ngừa tình trạng đua xe trái phép, cần triển khai đồng bộ các giải pháp. Trước tiên là tăng cường truyền thông thay đổi hành vi, hướng tới đối tượng học sinh, thanh thiếu niên để phổ biến giáo dục luật an toàn giao thông, luật hình sự, luật xử lý vi phạm hành chính… liên quan đến hành vi đua xe trái phép.

Bên cạnh đó, định hướng thanh niên vào các môn thể thao, hoạt động thể chất lành mạnh. Tạo sân chơi cho những người ưa thích mạo hiểm được trải nghiệm cảm giác mạnh tại các cuộc đua được tổ chức bài bản, an toàn.

Công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác nắm tình hình, khai thác thông tin mạng xã hội, ứng dụng OTT, thông tin từ các cơ quan báo chí, truyền thông đại chúng, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống camera giám sát, camera của người dân... để xác định thời gian, phương thức, thủ đoạn các cá nhân, tổ chức đua xe trái phép. Trên cơ sở đó, chủ động lên sơ đồ các tuyến đường, địa điểm là nơi các đối tượng thường tổ chức, tụ tập đua xe trái phép... để xử lý.

Xử lý nghiêm minh, nhanh chóng, kịp thời các đối tượng có hành vi đua xe và tổ chức đua xe trái phép. Cụ thể, công an các đơn vị, địa phương tập trung điều tra, giải quyết nhanh chóng, đúng pháp luật các vụ đua xe trái phép mới xảy ra; áp dụng thủ tục rút gọn để phối hợp với cơ quan bảo vệ pháp luật (VKSND, TAND) truy tố, xét xử nghiêm; đưa ra xét xử lưu động ngay tại địa bàn một số vụ điển hình nhằm răn đe, giáo dục phòng ngừa chung.

Sau khi bị mời lên làm việc, một nhóm đua xe vui vẻ chụp hình trước trụ sở cơ quan chức năng rồi “đăng đàn” tỏ ý không e sợ cơ quan chức năng. Ảnh: FacebookBạn đọc Tương Quan:

Khởi tố phụ huynh vì giao xe cho người chưa thành niên

Bên cạnh việc bổ sung, hoàn thiện các chế tài xử lý, xử phạt, việc ngăn chặn tình trạng đua xe cũng sẽ triệt nếu giám sát, phát hiện sớm khi có biểu hiện tụ tập, gây rối trật tự công cộng, tổ chức, cổ vũ đua xe trái phép hoặc hẹn hò, thách thức trên mạng xã hội.

Thực tế cho thấy các nhóm đua xe so kè tốc độ diễn ra công khai nơi công cộng, gây nguy hiểm cho tính mạng người đi đường, trật tự an toàn giao thông... Đây là hành vi gây rối trật tự công cộng nhưng khi cơ quan công an vào cuộc thì chỉ lập biên bản xử phạt hành chính nên chưa đủ sức răn đe, giáo dục.

Các nhóm "quái xế" ngày càng hoạt động tinh vi, khép kín nên cũng gây không ít khó khăn. Một mình lực lượng CSGT thì không có đủ thẩm quyền để xử lý đến nơi đến chốn. Cần các lực lượng công an điều tra, viện kiểm sát, tòa án... phối hợp để xử lý hình sự. TP Đà Nẵng là một trong những địa phương tiên phong trong việc sử dụng mạng xã hội tiếp nhận thông tin phản ánh, hình ảnh... đua xe từ người dân để trấn áp, ngăn chặn, xử lý kịp thời. Điển hình, ngày 9-6-2020, Công an TP Đà Nẵng đã khởi tố 2 "quái xế" bốc đầu xe, quay phim đưa lên Facebook "câu like" là Triệu Đức Hải (20 tuổi, ngụ tỉnh Cao Bằng) và Bùi Quang Duy (18 tuổi, ngụ TP Hà Nội) về hành vi gây rối trật tự công cộng.

Hiện nay, chế tài xử lý đua xe trái phép còn quá nhẹ, chưa đủ tính răn đe. Cụ thể, mức xử phạt vi phạm hành chính cao nhất cũng chỉ đến 10 triệu đồng. Thêm vào đó, hành vi đua xe trái phép chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có hậu quả nghiêm trọng xảy ra. Đây chính là kẽ hở trong quy định pháp luật. Cơ quan có thẩm quyền cần xem xét để có những điều chỉnh phù hợp. Cần thiết phải bổ sung những quy định xử lý hình sự đối với hành vi đua xe trái phép ngay cả khi chưa gây ra hậu quả.

Tuy nhiên, việc tổ chức vây bắt các "quái xế" quậy trên đường... chỉ là giải pháp phần ngọn. Để triệt tận gốc, chính quyền địa phương cần rà soát, lập danh sách những lò độ chế xe đua; nếu xảy ra đua xe liên quan đến các lò độ chế ở phường, xã nào thì cảnh sát khu vực, công an địa phương đó phải chịu trách nhiệm. Cần lập danh sách những "quái xế" đưa vào diện giám sát đặc biệt. Mời phụ huynh, yêu cầu giám sát chặt chẽ con em chưa đủ tuổi mà sử dụng phương tiện. Nếu phụ huynh thiếu trách nhiệm, để con em gây tai nạn thì xử lý trách nhiệm phụ huynh vi phạm pháp luật giao xe cho người chưa thành niên, khởi tố cả cha mẹ. Có vậy mới gắn trách nhiệm giám sát của phụ huynh với xã hội.

Bên cạnh việc bổ sung, hoàn thiện các chế tài xử lý, xử phạt, việc ngăn chặn tình trạng đua xe cũng sẽ triệt để hơn nếu giám sát, phát hiện sớm, khi có biểu hiện tụ tập, gây rối trật tự công cộng, tổ chức, cổ vũ đua xe trái phép hoặc hẹn hò, thách thức trên mạng xã hội.