Làm sao trị bệnh vứt rác bừa bãi? (*): Tăng cường giám sát, xử phạt nghiêm minh

Bạn đọc THANH HUY:

Chế tài xử phạt phải thực sự mạnh

TP HCM có dân số đông, việc gia tăng nhanh chóng chất thải sinh hoạt cũng trở thành áp lực trong quản lý, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải. Trong khi đó, công tác thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn hiện còn dàn trải, chưa tập trung, phương tiện, thiết bị, công nghệ thu gom, vận chuyển và xử lý chưa đồng bộ, hiện đại.

Chúng ta có nhiều văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường để điều chỉnh hành vi của các cá nhân, tổ chức nhưng hệ thống các văn bản này vẫn chưa hoàn thiện, thiếu đồng bộ, thiếu chi tiết, tính ổn định không cao. Bên cạnh đó, quyền hạn pháp lý của các tổ chức bảo vệ môi trường, nhất là của lực lượng cảnh sát môi trường, chưa thực sự đủ mạnh, nên đã hạn chế hiệu quả hoạt động nắm tình hình, phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường. Các cơ sở pháp lý, chế tài xử phạt đối với các loại hành vi gây ô nhiễm môi trường về các loại tội phạm còn hạn chế, chưa đủ mạnh. Ngoài ra, chính quyền địa phương nhiều nơi chưa nhận thức đầy đủ, chưa quan tâm đúng mức công tác bảo vệ môi trường, dẫn đến buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát. Công tác tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường trong xã hội cũng còn hạn chế.

Rạch Lăng (quận Bình Thạnh, TP HCM) đầy rác thải (ảnh chụp chiều 16-3) Ảnh: THIÊN THẢO

Để chấn chỉnh tình trạng ô nhiễm môi trường do nạn vứt rác bừa bãi, các cơ quan chức năng cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó chế tài xử phạt phải thực sự mạnh để đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm. Tăng cường công tác nắm tình hình, thanh tra, giám sát về môi trường. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục về môi trường trong toàn xã hội, tạo ra sự chuyển biến và nâng cao nhận thức, ý thức của người dân về việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường.

Bạn đọc ĐỨC NGUYÊN:

Áp dụng xử phạt lao động công ích

Chuyện vứt rác bừa bãi tưởng như câu chuyện đã cũ nhưng đến nay vẫn tồn tại. Chỉ một túi rác ai đó vứt ven đường, vài hôm sau, nơi đó đã thành một bãi rác to. Một người thiếu ý thức, nhiều người cũng làm theo khiến cho dọc các dãy phố, con đường có vô số bãi rác lớn nhỏ bốc mùi hôi thối. Trong bối cảnh nước ta nói chung và TP HCM đang nỗ lực vươn lên với những mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa, đời sống văn minh hơn cho người dân nhưng bài toán về vấn nạn vứt rác tùy tiện, ô nhiễm môi trường vẫn chưa được giải quyết triệt để thì thật đáng trăn trở.

Tôi cho rằng không thể trông đợi vào ý thức của những người cố ý xả rác mà chỉ có thể xử phạt thật nghiêm khắc. Các quy định cần rõ ràng, cụ thể, đánh mạnh vào túi tiền người vi phạm. Đã qua rồi thời nhắc nhở, kêu gọi sự tự giác mà cần thêm hình phạt mang tính răn đe cao hơn.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã và đang áp dụng hình phạt lao động công ích đối với người có hành vi xả rác. Chẳng hạn ở Singapore, ngoài hệ thống camera giám sát, họ còn huy động đội ngũ tình nguyện viên để ngăn chặn việc xả rác. Mức phạt ở nước này thường tăng lũy tiến theo số lần vi phạm. Không chỉ mất tiền đóng phạt mà người xả rác còn phải dọn dẹp sạch sẽ khu vực công cộng trong 12 giờ. Thậm chí, trong một số trường hợp, các phương tiện truyền thông địa phương còn được mời đến để ghi lại việc này. Điều này đánh mạnh vào ý thức của người vi phạm. Hơn nữa, khi lao động công ích, chính người xả rác cũng hiểu được những khó nhọc của lực lượng công nhân vệ sinh để từ đó thay đổi hành vi của mình chứ không phải cứ có tiền đóng phạt là xong. Nhờ những quy định chặt chẽ, nghiêm khắc như vậy mà môi trường công cộng tại Singapore luôn được gìn giữ trong lành, sạch sẽ.

TP HCM hoàn toàn có thể giao quyền kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính cho đội quản lý trật tự đô thị, đội thanh tra xây dựng, sử dụng hình ảnh từ camera để xử lý vi phạm… Phải làm sao để mỗi người dân ý thức rằng hành vi xả rác bừa bãi là việc làm sai trái; phải luôn tuân thủ nguyên tắc không xả rác bừa bãi từ những thứ nhỏ nhất như vỏ kẹo, cái tăm đến ly nhựa... Việc nghiêm trị không có gì quá đáng, miễn là xử đúng người, đúng tội, không bỏ sót, không cho qua. Theo thời gian, chắc chắn sẽ thấy được hiệu quả từ việc mạnh tay xử lý những người vi phạm.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 15-3