Mạnh tay ngăn chặn YouTube nhảm nhí

Theo thống kê từ Social Blade, kênh Hưng Troll có thu nhập từ 12.700 - 202.800 USD/tháng (khoảng 294 triệu đến 4,7 tỉ đồng); kênh Bà Tân Vlog, trong 30 ngày qua là 3.800-61.400 USD (tương đương khoảng 88 triệu đồng đến 1,4 tỉ đồng)… Chưa kể, ngoài mức tiền có được từ YouTube, chủ các kênh YouTube còn nhận thêm nhiều nguồn thu khác từ hợp đồng quảng cáo, dự sự kiện...

Dễ dàng đăng tải các clip vi phạm

Việc kiếm tiền trên YouTube quá dễ dàng khiến nhiều người quan tâm thực hiện, bất chấp cả việc làm ra những clip vô bổ, phản cảm. Đáng ngại hơn nữa, những kênh YouTube có nội dung như vậy lại thu hút lượng người đăng ký theo dõi lên đến hàng triệu. Đặc biệt, hàng loạt kênh YouTube của những nhân vật trong giới "giang hồ" tung lên những hình ảnh phản cảm, dung tục, bạo lực… lại được giới trẻ "hồ hởi" đón xem. Thậm chí những nhân vật này lại trở thành thần tượng của một bộ phận thanh thiếu niên vì mới lạ, phá cách, nhìn qua có vẻ nghĩa hiệp, bản lĩnh, nói thẳng, không che giấu thân phận.

Theo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, cơ chế kiểm duyệt của YouTube phụ thuộc vào hậu kiểm, dẫn đến người dùng dễ dàng đăng tải các clip vi phạm, trong khi quy trình thẩm định và gỡ bỏ clip vi phạm mất nhiều thời gian. Chính YouTube thừa nhận không có hệ thống tự động nào là hoàn hảo và họ cũng không thể xem thủ công tất cả video đã được đăng tải. Người dùng nếu thấy trường hợp vi phạm thì nên báo cáo cho họ. Điều này cho thấy YouTube đang đẩy sự kiểm duyệt nội dung cho người dùng mà không có biện pháp triệt để ngăn chặn những nội dung độc hại.

Trong 2 năm vừa qua, Google cũng đã hợp tác tích cực với Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc ngăn chặn, gỡ bỏ những video clip xấu độc theo yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông. Tuy nhiên, tình trạng các clip xấu được đăng tải trên nền tảng này vẫn còn rất nhiều và có chiều hướng gia tăng. Chỉ mất 6 giờ để gỡ một kênh độc hại, phản cảm nhưng lại không có cơ chế giám sát những clip bị gỡ. Vì thế ngay sau đó, những video này được đăng tải lại và vẫn thu hút nhiều người xem. Ngoài ra, Google vẫn cho phép bật tính năng suggest (đề xuất) cho những kênh, clip xấu độc, khiến các nội dung xấu độc chiếm tỉ lệ rất nhỏ trên YouTube (0,1%) nhưng lại bị phát tán, lan truyền rất mạnh mẽ. Phía Việt Nam phải mất 1 năm rưỡi (từ đầu năm 2018 đến giữa năm 2019) làm việc với Google để gỡ 8.000 video có nội dung xấu độc.

Ông Bùi Hồ trong lần sản xuất video để đăng tải trên kênh YouTube Bùi Hồ TV Ảnh: Lê Phong

Nâng cao vai trò quản lý nhà nước

Mới đây, khi Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Giang liên tiếp lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính 17,5 triệu đồng đối với chủ nhân kênh Hưng Vlog vì cung cấp, chia sẻ thông tin không phù hợp thuần phong mỹ tục của dân tộc khi đăng tải 2 video gồm "nấu cháo gà nguyên lông" và "Troll lấy cắp tiền, đập bể heo đất của em gái, em trai đi ăn chơi và cái kết".

Mức phạt này so với mức thu nhập "khủng" mà chủ nhân kênh YouTube này kiếm được nhờ những clip tào lao, nhảm nhí thì chẳng thấm vào đâu nên đã không đủ răn đe với Hưng Vlog và nhiều YouTuber khác. Đó là chưa nói đến số vụ xử lý đến nơi đến chốn chủ nhân của các kênh YouTube phản cảm vẫn chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Nhiều ý kiến cho rằng xử phạt hành chính đối với các đối tượng này chẳng khác nào "bắt cóc bỏ dĩa".

Việc hiện nay nhiều người làm video đăng tải lên YouTube với nội dung phản cảm, đánh vào tâm lý thích "độc", lạ chẳng qua là muốn thu hút người xem. Có cầu ắt có cung. Vậy nên, để hạn chế những YouTube nhảm nhí, trước hết khán giả sẽ là người quyết định không xem, không theo dõi. Trong đó, vai trò của phụ huynh rất quan trọng trong việc định hướng con xem những video tốt, tránh những video thiếu chuẩn mực.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong việc quản lý những nội dung được đăng tải trên mạng xã hội, áp dụng triệt để các quy định của pháp luật (Luật Hình sự, Luật Xử phạt vi phạm hành chính) để xử lý nghiêm; đồng thời có những đề xuất sửa đổi nếu pháp luật hiện hành còn vướng trong việc xử phạt.