Nên bỏ chỉ định thầu để phòng ngừa tham nhũng

Đặc biệt là trong hoạt động đấu thầu, chỉ định thầu tài sản công. Ngoài những sai phạm về thông thầu, xét thầu, đấu thầu không đúng quy định..., quy định về chỉ định thầu đã tạo kẽ hở cho tham nhũng, tiêu cực có cơ hội sinh sôi, nảy nở.

Minh chứng mới đây, Thanh tra tỉnh Gia Lai kết luận trong 2 năm 2016-2017, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai chia nhỏ các gói thầu để chỉ định thầu, không tổ chức đấu thầu 361 mặt hàng, làm thiệt hại ngân sách và nguồn thu sự nghiệp hơn 1,9 tỉ đồng.

Trên thực tế, để được chỉ định thầu, các chủ đầu tư thường lách luật khi chia nhỏ gói thầu lớn thành nhiều gói thầu nhỏ để được chỉ định thầu. Mặt khác, do có quyền được chỉ định thầu nên chủ đầu tư sẽ lựa chọn các nhà thầu mang lại lợi ích tốt nhất cho mình, bỏ qua tiêu chí, điều kiện, năng lực nhà thầu. Từ đó, tạo điều kiện cho cán bộ, công chức thoái hóa cấu kết, bắt tay với tư nhân hoặc doanh nghiệp "sân sau" rút ruột ngân sách nhà nước dễ dàng, hợp pháp.

Để hạn chế tối đa tình trạng thất thoát, lãng phí và tham nhũng, tiêu cực do việc chỉ định thầu gây ra, cần bỏ quy định được chỉ định thầu ở những gói thầu có quy mô nhỏ tại điểm e khoản 1, điều 22 Luật Đấu thầu. Theo đó, trừ một số trường hợp đặc biệt liên quan đến khắc phục thiên tai, phòng chống dịch bệnh và quốc phòng, an ninh, các trường hợp còn lại bắt buộc phải thông qua đấu thầu, thông báo mở thầu công khai, không phân biệt quy mô gói thầu lớn hay nhỏ. Điều này sẽ góp phần hạn chế tình trạng lợi dụng quy định để trục lợi, gây thiệt hại cho nhà nước và ảnh hưởng đến chất lượng các công trình, dịch vụ...