Nét đẹp đời thường (*): Những người nghèo làm từ thiện

Trưa thứ bảy tuần rồi, trước cổng Bệnh viện Phục hồi chức năng (quận 8, TP HCM), một ông lão quần áo bạc phếch, chạy chiếc xe Cub 50 đã cũ, chở theo hơn 300 phần cơm được gói cẩn thận trong từng túi ni-lông rồi đặt nhẹ bên góc đường. Ít phút sau, một người phụ nữ đạp chiếc xe đạp cọc cạch chở theo 2 thùng canh bí đỏ. Tiếp đến, một nhóm lao động ở quận 5 chở thức ăn đến…

Cơm 0 đồng đầy đủ thịt, sữa, trái cây

Hàng chục người đang đứng xếp hàng ngay ngắn. Lúc sau, 2 người chạy xe ôm lớn tuổi đến phát phiếu, nhắc nhở từng người mở nắp hộp sẵn để việc phát cơm thuận lợi hơn. Thực đơn hôm ấy gồm có: thịt kho trứng, canh, chuối, sữa…

Một người bệnh khoảng hơn 60 tuổi, chống nạng đứng dưới trời nắng, thắc mắc: "Phiếu phát cơm này xin ở đâu? Có đóng tiền cơm không?". Nghe vậy, một người trong nhóm vội chạy ra, dìu ông vào bên trong hàng, tươi cười: "Phiếu người ta cầm là đánh số thứ tự 300 phần. Nãy giờ tụi con mới phát 100 phần. Chân ông bị đau thì đứng một chỗ đợi người xếp trước nhận cơm rồi tụi con lấy giúp cho".

Nhóm “Trạm cơm 0 đồng” phát cho người nghèo trước cổng Bệnh viện Phục hồi chức năng

Một người khác sau khi lấy xong phần của mình, vội quày quả trở vào bệnh viện. Hỏi thăm, ông cho biết tên Đỗ Văn Thành, bị tai nạn lao động và đã 4 năm ăn, ngủ ở bệnh viện để điều trị xương đùi. Cũng ngần ấy thời gian không làm ra tiền mà còn phải tốn thêm một người chăm sóc. Vậy nên, những hộp cơm từ thiện này ít nhiều giúp giảm chi phí sinh hoạt. "Các buổi trong tuần đều được nhận cơm chay miễn phí. Tuy nhiên, đang bệnh cũng cần có thêm nhiều dinh dưỡng nên chúng tôi rất mong đến cuối tuần để ăn phần cơm có thịt. Lần nào xếp hàng tôi cũng xin thêm nhiều nước thịt kho, để dành chấm bánh mì ăn bữa trưa, chan cơm ăn buổi chiều, thịt thì để dành đến hôm sau. Có bữa được 1 trái chuối, 2 hộp sữa và có thêm canh khổ qua nhồi thịt" - ông Thành bày tỏ.

Bà Lê Thị Thu (54 tuổi, quê Phú Yên) hành nghề bán vé số dạo cho biết nếu vào quán cơm để ăn dĩa cơm có thịt, giá ít nhất 25.000 đồng nhưng đồ ăn không nhiều như địa điểm này. "Để có bữa cơm trưa, tôi phải đi bộ hơn 4 km, ghé vào ít nhất 5 quán cà phê và phải mời bán được 25 tờ. Tiết kiệm đồng nào mừng thêm đồng đó" - bà Thu nói.

"Lần sau tôi góp thêm chút nữa"

Ít ai biết, gầy dựng nên điểm phát cơm này là những người bán vé số dạo, lao động tự do, trong đó có người ở nhà thuê, thậm chí ngủ vỉa hè. Điểm chung giữa họ là làm ra 10 đồng để dành 2-3 đồng để cùng các thành viên trong nhóm mua thực phẩm. Họ đặt tên cho hoạt động thiện nguyện của mình là "Trạm cơm 0 đồng", thời gian hoạt động vào trưa thứ bảy và chủ nhật hằng tuần.

Chị Trần Nguyệt (ngụ quận 8, thành viên của nhóm) kể trong một lần tình cờ đến điểm phát cơm, thấy mọi người chuẩn bị đồ ăn tươm tất, nấu rất ngon, chị chạy về nhà chở bao gạo 50 kg, mua 200 trái chuối chở đến điểm phát cơm và xin tham gia nhóm. Nửa năm nay, cứ đến ngày cuối tuần, chị Nguyệt lại đảm nhận nhiệm vụ nấu canh hoặc nước sâm. Hôm nào đuối sức không nấu nước sâm được, chị bỏ tiền túi mua nhiều trái cây để mọi người tráng miệng.

Là người thường xuyên nhận cơm từ thiện, ông Lê Thành Trí (chạy xe ôm trước bệnh viện) tình nguyện trở thành thành viên của nhóm, đảm nhận nhiệm vụ phát đồ ăn. Hôm nào chạy được nhiều chuyến xe, ông dành ra một ít phụ thêm tiền mua thịt, cá. "Tôi không nhà cửa, quanh năm ngủ trước cổng bệnh viện. Từ ngày có "Trạm cơm 0 đồng", bữa cơm của người bệnh, người nghèo ngon hơn. Nhận cơm 0 đồng, thấy những người bán vé số cũng bỏ tiền làm từ thiện, tôi thấy áy náy nên xắn tay làm chung" - ông Trí nói về lý do tham gia nhóm.

Theo chị Lê Thị Duyên (ngụ phường 16, quận 8), ban đầu nhóm dự tính chỉ tổ chức phát cơm 1-2 buổi rồi ngưng. Khi bắt tay làm, bắt gặp những ánh mắt vui mừng khi được phần cơm có thịt, mọi người bàn với nhau: "Làm tiếp, khi nào không còn sức nữa mới thôi". Vậy là các thành viên chia nhau từng phần việc. Nấu cơm do một ông cụ ở huyện Bình Chánh đảm trách, canh thì do một vài công nhân, người bán vé số đứng ra lo. Hôm nào có nhiều tiền thì nấu thịt kho, canh hầm xương. Ít tiền thì chuyển sang làm các món gà và chi phí mỗi người góp một ít. Ai có món gì, đến ngày phát cơm đem đến để bổ sung vào.

"Tất cả mọi thành viên đều là người lao động. Tiền không dư dả nhưng ai cũng có chung tinh thần giúp được gì thì giúp" - chị Duyên bày tỏ.

Ngoài ra, nhiều tiểu thương ở chợ Cầu Muối (quận 1), chợ Hòa Bình (quận 5) đi gom góp thực phẩm rau, củ bán ế, về sơ chế, rửa sạch phụ với nhóm làm món ăn. Một số người vô gia cư ngủ quanh bệnh viện, đến giờ phát cơm thì chạy tới dìu người bệnh, hướng dẫn người đi đường vào hàng lấy cơm. Thỉnh thoảng một vài vị khách đi xe đắt tiền, ăn mặc sang trọng, lặng lẽ để xuống ít bánh, trái cây rồi đi. Nhờ sự chung tay của mọi người mà "Trạm cơm 0 đồng" duy trì đến nay.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 10-5