Quyết sách lớn không thể “5 ăn 5 thua”!

Thảo luận chủ trương đầu tư xây sân bay Long Thành, Quốc hội vẫn còn băn khoăn trước khi quyết định cho một dự án lớn của quốc gia. Điều này thể hiện sự thận trọng, trách nhiệm của đại biểu với dân với nước.

Hiện có 2 luồng ý kiến xung quanh 2 phương án: mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất hoặc xây dựng sân bay Long Thành. Những người ủng hộ xây dựng sân bay Long Thành thì cho rằng sân bay Tân Sơn Nhất quá tải nhưng không thể mở rộng vì điều kiện không cho phép về đất, hiệu quả, giao thông của TP HCM… Chiều ý kiến ngược lại thuộc về các chuyên gia hàng không, kinh tế, nhà báo và cả không ít đại biểu Quốc hội (ĐBQH). Những ý kiến này cho rằng còn đất để mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất; hiệu quả hoạt động sân bay Long Thành thiếu cơ sở, số liệu thiếu tin cậy… Dù là ý kiến nào cũng cần phải có độ tin cậy và khách quan thì mới hữu dụng.

Trong điều kiện hiện nay, dư luận bất bình về tình trạng đầu tư lãng phí, tham ô, thất thoát, hiệu quả đầu tư kém, thực hiện các dự án ngành giao thông luôn bị đội vốn cao… Vì vậy, những thông tin, ý kiến từ người lập dự án, ngành hay địa phương có liên quan mà không có cơ sở vững chắc hay không được thẩm định độc lập thì không thể giúp ĐBQH yên tâm và xã hội đồng thuận.

Ví dụ thông tin đất sân bay Tân Sơn Nhất không còn, sân golf là đất “lưu không”, quá tải không lưu… thì đâu khó để thẩm định khách quan. Nếu thẩm định đo đạc, kiểm tra thực địa xác thực được thông tin, đâu cần giải thích đến tính hiệu quả tận dụng đất làm sân golf hay so sánh với các sân bay trên thế giới có làm sân golf? Tần suất máy bay cất, hạ cánh đều có sổ lưu; số lượng hành khách, hàng hóa vận chuyển, tốc độ tăng trưởng đều có thể tính được từ thực tế kể cả chi phí đầu tư mở rộng, vậy sao không lập và thẩm định dự án độc lập? Đối với số liệu ấn tượng về dự án sân bay Long Thành, vì sao không thuê tổ chức thẩm định độc lập thực hiện để dư luận phải nghi ngờ? Chính từ thông tin không được thẩm định độc lập, khách quan đã làm khó các ĐBQH và xã hội sẽ nghi ngờ tính khách quan từ ý kiến của đại biểu.

Vì thế, điều tối cần thiết cho quyết định về chủ trương đầu tư xây sân bay Long Thành là thông tin dự án phải được thẩm định độc lập. Có thế mới giúp cho các ĐBQH tự tin biểu quyết trong sự đồng thuận của xã hội, một biểu quyết cho tri thức và niềm tin. Trong thảo luận chiều 14-11, ĐBQH Dương Trung Quốc đã cho rằng: Vấn đề chi phối lớn nhất đối với dự án này là lòng tin và thông tin. Nếu cần thiết, Quốc hội có thể mời các chuyên gia, các tổ chức độc lập đến phản biện ngay tại hội trường Quốc hội để ĐBQH có thêm thông tin trước khi ấn nút cho dự án sân bay Long Thành.

Một quyết định đúng khi có thông tin tốt. Không thể 5 ăn 5 thua hay may nhờ rủi chịu như đã từng xảy ra ở nhiều dự án lớn trước đây. Do đó, có thể chậm một thời gian ngắn để chờ thẩm định lại toàn bộ dự án bởi một tổ chức độc lập - mà điều đó hoàn toàn khả thi - khi đó người biểu quyết không còn trĩu lòng đắn đo, niềm tin của xã hội lại vun đầy. Đó là điều mà không ai không mong muốn.