Chậm giải quyết thủ tục hành chính ở Bộ Y tế là một tác nhân dẫn đến khan hiếm thuốc, thiết bị

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành Kết luận thanh tra về trách nhiệm thực hiện công vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp tại Bộ Y tế, giai đoạn từ ngày 15-6-2021 đến ngày 30-11-2023.

Kết quả thanh tra cho thấy, việc rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, phân cấp thủ tục hành chính tại Bộ Y tế thực hiện chậm, chưa đầy đủ, chưa đúng nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Việc tổ chức vận hành bộ phận một cửa và việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Bộ Y tế chưa đúng quy định, bất cập, hạn chế, yếu kém.

Qua thanh tra 20 TTHC và 5 hồ sơ giải quyết TTHC tại 5 đơn vị thuộc Bộ Y tế, gồm: Cục Quản lý dược, Cục Quản lý khám chữa bệnh, Cục An toàn thực phẩm, Cục Quản lý y dược cổ truyền, Cục Cơ sở hạ tầng và thiết bị y tế, TTCP phát hiện một số thiếu sót, vi phạm.

Theo TTCP, tại Cục Quản lý dược có tình trạng hồ sơ nộp trước, thẩm định trước nhưng không được giải quyết trước theo các nguyên tắc đã được quy định. Cục Quản lý dược chưa thực hiện công khai đầy đủ trạng thái tiến trình xử lý hồ sơ trên hệ thống thông tin giải quyết TTHC của Bộ Y tế.

Cơ quan thanh tra cũng kết luận việc theo dõi, quản lý quá trình giải quyết hồ sơ TTHC còn nhiều hạn chế, yếu kém. Nhiều trường hợp hồ sơ đã hết thời hạn giải quyết nhưng vẫn theo dõi, báo cáo hồ sơ đang giải quyết.

Bên cạnh đó, Cục Quản lý dược buông lỏng việc quản lý, theo dõi danh sách chi tiết hồ sơ giải quyết TTHC của 3 TTHC, gồm: "Cấp, gia hạn, thay đổi bổ sung giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc", phát sinh trước năm 2020 đã giải quyết trong thời kỳ thanh tra hoặc đến thời điểm thanh tra chưa giải quyết xong.

TTCP cũng nêu rõ kết quả thanh tra chọn mẫu 20 TTHC cho thấy tỷ lệ hồ sơ giải quyết quá hạn trong lĩnh vực dược, y dược cổ truyền, trang thiết bị y tế rất cao, tồn đọng nhiều năm là một trong những tác nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm thuốc, thiết bị.

Cơ quan thanh tra lo ngại việc này nguy cơ tạo ra cơ chế xin - cho, gây phiền hà, không đảm bảo khách quan, công bằng, minh bạch trong giải quyết TTHC, gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp.

Việc giải quyết TTHC kê khai, kê khai lại giá thuốc tại Bộ Y tế còn nhiều thiếu sót, vi phạm. Trong thời kỳ thanh tra, Bộ Y tế công bố một số TTHC thiếu yêu cầu, điều kiện giải quyết TTHC, chưa thu thập được thông tin về giá thuốc tại các nước ASEAN để rà soát giá thuốc doanh nghiệp kê khai theo quy định.

Cục Quản lý dược, Cục Quản lý y dược cổ truyền đưa nguyên tắc rà soát so sánh giá thuốc kê khai, kê khai lại chưa đúng "cơ chế hậu kiểm" theo quy định.

Cơ quan thanh tra nhìn nhận thực trạng này là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc kiểm soát các yếu tố chi phí hình thành giá thuốc còn chưa chặt chẽ, thiếu cơ sở; chậm trễ, kéo dài trong giải quyết, yêu cầu doanh nghiệp phải bổ sung hồ sơ; tài liệu nhiều lần gây phiền hà trong việc giải quyết TTHC, dễ phát sinh tiêu cực và nguy cơ giá thuốc kê khai chưa được kiểm soát theo đúng quy định.

Từ kết quả thanh tra, TTCP đề nghị Bộ Y tế chỉ đạo Cục Quản lý dược có giải pháp và quyết liệt thực hiện chấn chỉnh, khắc phục ngay việc buông lỏng quản lý, theo dõi hồ sơ giải quyết một số TTHC.

Cùng với đó, chấn chỉnh, nâng cao trách nhiệm công vụ, khắc phục các khuyết điểm trong hoạt động cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thuốc, dịch vụ khám chữa bệnh...

Cơ quan thanh tra cũng đề nghị Bộ Y tế rà soát các quy định pháp luật nhằm ngăn ngừa việc lạm dụng điều kiện, thủ tục đăng ký công bố sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe để đăng ký đối với sản phẩm thuốc (nếu có). Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của cán bộ, công chức, người đứng đầu các cục, vụ thuộc Bộ có giải quyết TTHC còn nhiều hồ sơ tồn đọng.

Căn cứ kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, TTCP đề nghị Bộ Y tế thực hiện kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu, trách nhiệm của lãnh đạo Bộ Y tế có liên quan đến những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm đã nêu tại kết luận thanh tra.