Lãnh đạo không "đối mặt", án hành chính khó hòa giải thành?

Ngày 2-4, Ban chỉ đạo TP HCM thực hiện thí điểm hòa giải, đối thoại tại TAND (Ban chỉ đạo) tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại TAND hai cấp TP HCM.

Tại hội nghị, ông Lê Thanh Phong, Phó Chánh án TAND TP HCM, thành viên Ban chỉ đạo, cho biết sau hơn 3 tháng thực hiện thí điểm, hai cấp tòa án chuyển 10 Trung tâm hòa giải, đối thoại tại TP (trung tâm) 4.869 vụ việc, có 3.660 vụ đủ điều kiện giải quyết. Tổng số vụ việc đã giải quyết là 2.860 vụ. Trong đó, 2.219 vụ (đạt tỉ lệ hơn 77%) hòa giải, đối thoại thành công.

Đại biểu phát biểu ý kiến tại hội nghị sáng 2-4

Vụ việc hôn nhân gia đình có tỉ lệ hòa giải thành cao nhất với hơn 83%. Trong khi đó, án hành chính có kết quả thấp nhất khi tỉ lệ hòa giải thành chỉ ở mức 27%.

Lý giải kết quả chưa khả quan của án hành chính, ông Lê Thanh Phong cho hay do thẩm quyền giải quyết thay đổi nên lượng án hành chính chủ yếu tập trung ở trung tâm tại TAND TP (tiếp nhận 124 vụ việc). Mặt khác, đương sự án hành chính không đồng ý đối thoại tại trung tâm hoặc người bị kiện không tham gia đối thoại. Thực tế trên khiến số lượng vụ án hành chính đủ điều kiện giải quyết chỉ có 67 vụ.

Bên cạnh đó, công tác hòa giải, đối thoại cũng còn nhiều khó khăn, hạn chế. Cụ thể, nguồn tiếp nhận đơn khởi kiện ở trung tâm chủ yếu là từ tòa án chuyển sang. Rất ít trường hợp đương sự nộp đơn trực tiếp tại trung tâm. Cá biệt, một số trung tâm chưa hề trực tiếp nhận đơn yêu cầu hòa giải, đối thoại từ đương sự (trung tâm tại TAND TP, quận 1, Bình Thạnh…). Ngoài ra, công tác phối hợp giữa các trung tâm và văn phòng tòa án trong việc chuyển giao hồ sơ khi có yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời chưa nhịp nhàng. Vì thế, việc thụ lý, giải quyết đơn trong trường hợp này còn chậm.

Tháng 11-2018, TP HCM bắt đầu triển khai thí điểm về đổi mới, tăng cường công tác hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại tòa án 2 cấp. Theo đó, TAND TP HCM ra mắt Trung tâm hòa giải, đối thoại tại TAND TP và tòa án 9 quận, huyện (TAND huyện Bình Chánh, Củ Chi; quận 1, 2, 9, Bình Tân, Gò Vấp, Tân Phú, Bình Thạnh).