Còn nhiều khoảng trống pháp lý
Theo bà Trần Thị Thanh Hà, Phó Trưởng ban Quan hệ lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam, hiện tình trạng phá sản, rút giấy phép kinh doanh của doanh nghiệp (DN) ngày càng tăng lên. Đến cuối năm 2018, số nợ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp phải tính lãi là 6.760 tỉ đồng. Riêng đối với DN đã giải thể, phá sản, rút giấy phép kinh doanh, chủ bỏ trốn là 2.270 DN, với số nợ BHXH phải tính lãi khoảng 147 tỉ đồng, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của khoảng 17.728 người lao động (NLĐ).
Lao động ngành dệt may thu hút nhiều lao động.
Điển hình nhất là vụ bỏ trốn của chủ Công ty TNHH KL Texwell Vina, 100% vốn Hàn Quốc, ở khu công nghiệp Bàu Xéo, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai vào dịp cận Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018. Tổng số tiền lương còn nợ của vụ việc này là 13,7 tỉ đồng, 16,3 tỉ đồng tiền BHXH, ảnh hưởng đến 1.900 NLĐ. Trong số các địa phương, TP Hồ Chí Minh được xem là "điểm nóng" diễn ra tình trạng doanh nghiệp phá sản, chủ bỏ trốn. Đơn cử như vụ việc của Công ty TNHH BumJin Vina (KCN Vĩnh Lộc, quận Bình Tân), ông chủ người Hàn Quốc cũng bỏ trốn với số tiền nợ lương là 3,4 tỉ đồng, nợ 1,5 tỉ đồng tiền thưởng, 731 triệu đồng tiền tiền trợ cấp và 2,8 tỉ đồng BHXH còn nợ của NLĐ.
Về nguyên nhân, phần đông do các DN khó khăn về kinh tế do lựa chọn ngành nghề đầu tư không phù hợp, dẫn đến trốn tránh nghĩa vụ về thuế. Thậm chí, có những DN FDI kinh doanh không lành mạnh, lợi dụng kẽ hở của pháp luật Việt Nam cũng như chính sách "trải thảm đỏ" trong thu hút đầu tư của nhà nước để tận dụng ưu đãi, chiếm đoạt tiền lương, các khoản trợ cấp của NLĐ rồi bỏ trốn.
Tuy nhiên, để xảy ra tình trạng này, theo bà Trần Thị Thanh Hà còn có nhiều nguyên nhân, song thừa nhận có trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước khi chưa phát hiện chưa kịp thời vụ việc, đặc biệt là sự phối hợp giữa cơ quan thuế và BHXH, Kế hoạch và đầu tư. Bên cạnh đó, việc đề ra các giải pháp phòng ngừa cũng còn hạn chế, nhất là chế tài xử phạt nợ lương, BHXH hiện đang "có vấn đề".
Sớm đồng bộ giải pháp đảm bảo quyền lợi NLĐ
Đánh giá về những tác động khi tình trạng DN phá sản, chủ DN bỏ trốn, ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho rằng "hậu quả là rất nặng nề", trước hết NLĐ mất việc làm. DN nợ lương, BHXH sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi NLĐ. Tình trạng này đang diễn ra rất phức tạp trong thời gian qua, và dự báo còn phức tạp hơn trong thời gian tới.
Nhằm giải quyết một phần khó khăn, đảm bảo quyền lợi của NLĐ, Luật BHXH năm 2014 đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung tăng tính tuân thủ pháp luật, hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH. Đồng thời, thực hiện quy định tại khoản 7 Điều 10 Luật BHXH, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã triển khai nhiều biện pháp. Trong đó, có quy định cho phép các DN đang gặp khó khăn còn chậm đóng tiền BHXH, bảo hiểm thất nghiệp được đóng riêng cho từng lao động để kịp thời giải quyết các chế độ BHXH hoặc ghi nhận quá trình đóng BHXH cho NLĐ chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc để giải quyết chế độ bảo hiểm thất nghiệp, tiếp tục tham gia BHXH ở các đơn vị mới.
BHXH và các cơ quan hữu quan tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, công tác thanh tra, kiểm tra về BHXH, tập trung thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm đối với các đơn vị, DN cố tình trốn đóng, nợ BHXH; Giao trách nhiệm cho UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, đôn đốc các sở, ban, ngành đẩy mạnh công tác thanh tra, đặc biệt là thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH của cơ quan BHXH, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.
Đại diện Tổng LĐLĐ Việt Nam kiến nghị với Chính phủ cần bổ sung vào luật những quy định pháp lý để giải quyết tình trạng chủ DN bỏ trốn, nhằm đảm bảo quyền lợi của NLĐ, nhất là khi tiến hành tuyên bố phá sản DN. "Chúng tôi cũng kiến nghị sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh trong thời gian tới cần tạm hoãn xuất cảnh đối với chủ DN bỏ trốn, đây là việc làm hết sức cần thiết", ông Ngọ Duy Hiểu đề xuất.
Bên cạnh đó, ông Ngọ Duy Hiểu cũng kiến nghị Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND các tỉnh, thành trong thu hút đầu tư cần lựa chọn các nhà đầu tư có năng lực về tài chính, quản trị DN, đặc biệt là những DN có ý thức tuân thủ pháp luật và trách nhiệm xã hội.
Bình luận (0)