Đừng bán của để dành

Điều đáng nói là các đối tượng này lợi dụng khó khăn của NLĐ bị mất việc để trục lợi, với các chiêu thức: Bán sổ BHXH nhận ngay tiền mặt; thủ tục đơn giản, nhanh chóng; chỉ cần ủy quyền. Rất nhiều NLĐ mất việc làm, không có thu nhập, cuộc sống hết sức khó khăn... bị rơi vào bẫy của các đối tượng này và đã cầm cố, bán sổ BHXH. Sau khi báo chí lên tiếng, Bộ Công an đã vào cuộc, xử lý các đối tượng có hành vi mạo danh cơ quan BHXH để dụ dỗ NLĐ nhằm trục lợi. BHXH Việt Nam cũng đã có công văn đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của NLĐ ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp NLĐ ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH. Trường hợp này phải có giấy xác nhận của cơ quan y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền để tránh lạm dụng và hạn chế việc mua bán lừa đảo đang diễn ra. BHXH Việt Nam khuyến cáo NLĐ không thực hiện mua bán sổ BHXH, ký hợp đồng ủy quyền giải quyết hưởng chế độ BHXH một lần, bảo hiểm thất nghiệp cho người khác nếu không có lý do chính đáng.

Công nhân không nên cầm cố sổ BHXH vì đó là tích lũy cho tương lai. Ảnh: AN KHÁNH

Hiện tượng NLĐ thu mua, cầm cố, thế chấp sổ BHXH, thậm chí bán đứt sổ BHXH để chi tiêu khi gặp khó khăn không phải bây giờ mới xuất hiện. Theo quy định tại điều 60 Luật BHXH năm 2014, cứ mỗi năm tham gia đóng BHXH, NLĐ thôi việc sẽ được nhận BHXH một lần tương ứng với 2 tháng lương làm căn cứ đóng BHXH. Còn nếu NLĐ đóng BHXH trước năm 2014, thì sẽ được nhận BHXH một lần ở mức thấp hơn (1,5 tháng lương). Theo tính toán của các chuyên gia, số tiền NLĐ nhận được từ người mua sổ BHXH chỉ khoảng 50%-70% so với số tiền đáng ra được nhận khi trực tiếp làm thủ tục nhận BHXH một lần. Chưa hết, việc bán sổ BHXH thông qua hình thức ủy quyền cho người mua nhận tiền BHXH một lần, sẽ dẫn đến toàn bộ quá trình đóng BHXH của NLĐ bị triệt tiêu. Với việc bán sổ BHXH, rõ ràng NLĐ đã tự mình đánh mất đi cơ hội được hưởng chế độ hưu trí - bảo đảm cho tuổi già khi không có sức lao động, không có thu nhập và dễ trở thành gánh nặng cho xã hội, gia đình.

Ở một khía cạnh khác, nếu tính toán nhận BHXH một lần, dù có nhận đầy đủ thì NLĐ cũng đã thiệt thòi. Thực tế, với mức đóng 22% vào quỹ hưu trí, tử tuất (tương đương 2,6 tháng lương/năm), nếu quyết định nhận trợ cấp 1 lần, NLĐ chỉ được giải quyết 2 tháng lương (mất 0,6 tháng lương). Trong khi đó, nếu tích lũy, NLĐ không chỉ có lương hưu mà còn được cấp thẻ BHYT và hưởng một số chính sách khác nữa. "BHXH là của để dành và NLĐ nên cân nhắc kỹ vì tương lai sau này. Trong bối cảnh hiện nay, NLĐ bị mất việc làm nên làm thủ tục nhận trợ cấp thất nghiệp. Nếu không đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp, thì NLĐ cũng thuộc đối tượng hỗ trợ của gói hỗ trợ an sinh 62.000 tỉ đồng của Chính phủ" - ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban Quan hệ Lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam, khuyến cáo.