Đừng để “lờn” luật

Kết quả vừa được Kiểm toán Nhà nước công bố này đã đưa ra bức tranh tổng thể về tình hình nợ BHXH.

Điều gây không ít hoang mang, lo lắng cho người lao động (NLĐ) là việc xử lý các khoản nợ của những đơn vị phá sản, giải thể vẫn chưa có lối ra. Thực tế, quy định hiện hành cho phép DN đang còn hoạt động nợ tiền đóng BHXH có thể giải quyết quyền lợi cho những NLĐ đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc thôi việc chuyển đơn vị, DN khác. Tuy nhiên, với các DN giải thể, phá sản hoặc chủ bỏ trốn thì chưa có quy định giải quyết quyền lợi về BHXH đối với NLĐ. Chính sự bất cập này đã khiến quyền lợi BHXH của NLĐ tại các DN nêu trên bị “treo”, trong khi giải pháp khởi kiện cũng đi vào ngõ cụt.

Nhận diện rõ thực trạng này, mới đây, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) đã đề xuất 3 phương án giải quyết quyền lợi cho NLĐ. Tuy nhiên, cả 3 phương án do cơ quan BHXH đưa ra cũng bộc lộ những hạn chế nhất định và khó có thể triển khai trong thực tế. Chẳng hạn phương án ba: Cơ quan BHXH xác nhận thời gian đóng BHXH đối với NLĐ đến thời điểm đóng đủ BHXH; sau này, nếu thu hồi được khi thực hiện xử lý tài sản của DN thì sẽ xác nhận bổ sung cho NLĐ. Phương án này đòi hỏi phải sửa đổi một số quy định pháp luật liên quan theo hướng khi thanh lý tài sản của các DN giải thể, phá sản thì tiền đóng BHXH được ưu tiên trước khi thanh toán các khoản khác. Thế nhưng, cho dù bảo đảm đúng nguyên tắc đóng - hưởng theo quy định của Luật BHXH và ngân sách nhà nước không phải bố trí một khoản kinh phí bảo đảm tiền nợ đóng BHXH của các DN đã giải thể, phá sản thì quyền lợi về BHXH của NLĐ vẫn không được bảo đảm.

Theo ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, để bảo đảm quyền thụ hưởng của NLĐ, cơ quan BHXH cần xây dựng cơ chế phối hợp tốt hơn với cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương nhằm nắm chắc số đơn vị và số NLĐ thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc, thực hiện tốt công tác thu và bảo vệ quyền lợi BHXH, BHYT của NLĐ. “Đối với các DN đã bị xử lý hành chính mà vẫn tiếp tục vi phạm, đề nghị truy tố hình sự để tránh tình trạng DN “lờn” luật như hiện nay” - ông Chính đề nghị.